1. ภาพรวม

อัลเบิร์ต คาร์ล ลุดวิก ก็อทฮิลฟ์ กึนเทอร์ เป็นนักสัตววิทยา นักมีนวิทยา และนักวิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกชาวบริเตนเชื้อสายเยอรมัน เขาเกิดเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม ค.ศ. 1830 และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1914 กึนเทอร์มีบทบาทสำคัญในวงการสัตววิทยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการจำแนกชนิดของสัตว์เลื้อยคลาน ซึ่งเขามีผลงานการจำแนกมากกว่า 340 ชนิด ทำให้เขาเป็นนักอนุกรมวิธานสัตว์เลื้อยคลานที่มีผลงานมากเป็นอันดับสองของโลก เขาได้ทำงานที่พิพิธภัณฑ์บริติชและพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติในลอนดอน และเป็นผู้ดูแลฝ่ายสัตววิทยาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1875 ถึง ค.ศ. 1895
ผลงานทางวิชาการที่โดดเด่นที่สุดของเขาคือหนังสือ Catalogue of Fishes ซึ่งเป็นชุดหนังสือแปดเล่มที่รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับปลา นอกจากนี้ เขายังมีส่วนร่วมในการก่อตั้งและเป็นบรรณาธิการของวารสารวิชาการสำคัญหลายฉบับ เช่น Record of Zoological Literature และเป็นบรรณาธิการของ Annals and Magazine of Natural History เป็นเวลากว่าสามสิบปี กึนเทอร์ยังได้รับเกียรติเป็นสมาชิกและรองประธานของราชสมาคมแห่งลอนดอน และเป็นประธานของสมาคมลินเนียนแห่งลอนดอน ซึ่งสะท้อนถึงการยอมรับในผลงานและบทบาทของเขาในแวดวงวิทยาศาสตร์
2. ชีวิตช่วงต้นและภูมิหลัง
อัลเบิร์ต คาร์ล ลุดวิก ก็อทฮิลฟ์ กึนเทอร์ เกิดที่เมืองเอสลิงเงิน อัม เนคคาร์ Esslingen am Neckarภาษาเยอรมัน ในแคว้นชวาเบิน Schwabenภาษาเยอรมัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรเวือร์ทเทิมแบร์ค Königreich Württembergภาษาเยอรมัน (ปัจจุบันคือรัฐบาเดิน-เวือร์ทเทิมแบร์ค ประเทศเยอรมนี) บิดาของเขาชื่อ ฟรีดริช ก็อทฮิลฟ์ กึนเทอร์ (ค.ศ. 1800-1835) ซึ่งเป็นผู้ตรวจการกองทุนในเอสลิงเงิน และมารดาชื่อ เอเลโอโนรา/เอเลโอโนเร ลูอิส เนเกิล (ค.ศ. 1806-1899)
เขาเริ่มต้นการศึกษาที่โรงเรียนยิมเนเซียม Gymnasiumภาษาเยอรมัน ในเมืองชตุทท์การ์ท Stuttgartภาษาเยอรมัน ในช่วงแรก ครอบครัวของเขามีความประสงค์ให้เขาเข้ารับการฝึกอบรมเพื่อเป็นศิษยาภิบาลในคริสตจักรลูเทอแรน ด้วยเหตุนี้ เขาจึงได้ย้ายไปศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยทือบิงเงิน Universität Tübingenภาษาเยอรมัน อย่างไรก็ตาม น้องชายของเขาก็ได้เปลี่ยนจากการศึกษาด้านเทววิทยาไปสู่แพทยศาสตร์ และในที่สุด กึนเทอร์เองก็ได้หันมาสนใจวิทยาศาสตร์และแพทยศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยทือบิงเงินในปี ค.ศ. 1852
2.1. การศึกษา
กึนเทอร์เริ่มต้นการศึกษาด้านเทววิทยาที่บอนน์และเบอร์ลิน ก่อนที่จะหันมาศึกษาด้านแพทยศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยทือบิงเงิน Universität Tübingenภาษาเยอรมัน ในปี ค.ศ. 1852 ผลงานชิ้นแรกของเขาคือบทความเรื่อง "Ueber den Puppenzustand eines Distoma" (ว่าด้วยสภาพดักแด้ของพยาธิใบไม้ Distoma) เขาสำเร็จการศึกษาแพทยศาสตร์และได้รับปริญญาเอก (M.D.) จากมหาวิทยาลัยทือบิงเงินในปี ค.ศ. 1858 ซึ่งเป็นปีเดียวกับที่เขาได้ตีพิมพ์หนังสือคู่มือสัตววิทยาสำหรับนักศึกษาแพทย์ในชื่อ Handbuch der Medicinischen Zoologie
3. อาชีพการงาน
หลังจากมารดาของกึนเทอร์ย้ายไปอังกฤษ เขาได้เดินทางไปเยี่ยมประเทศนั้นในปี ค.ศ. 1855 ระหว่างการเยือนครั้งนั้น เขาได้พบกับจอห์น เอ็ดเวิร์ด เกรย์ และศาสตราจารย์ริชาร์ด โอเวน ที่พิพิธภัณฑ์บริติช การพบกันครั้งนี้ได้นำไปสู่การเสนอโอกาสให้เขาเข้าทำงานที่พิพิธภัณฑ์บริติชในปี ค.ศ. 1857 โดยงานแรกที่ได้รับมอบหมายคือการจำแนกตัวอย่างงูจำนวน 2,000 ตัว ต่อมาในปี ค.ศ. 1874 กึนเทอร์ได้โอนสัญชาติเป็นพลเมืองบริเตนโดยสมบูรณ์
3.1. กิจกรรมที่พิพิธภัณฑ์บริติชและพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติ
กึนเทอร์เริ่มต้นอาชีพการงานในฐานะนักมีนวิทยาที่พิพิธภัณฑ์บริติช หลังจากจอห์น เอ็ดเวิร์ด เกรย์เสียชีวิตในปี ค.ศ. 1875 กึนเทอร์ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้ดูแลฝ่ายสัตววิทยา (Keeper of Zoology) ที่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติในลอนดอน ซึ่งเป็นตำแหน่งที่เขารับผิดชอบจนถึงปี ค.ศ. 1895 ในระหว่างที่ดำรงตำแหน่งนี้ เขามีหน้าที่หลักในการดูแลและจัดจำแนกคอลเลกชันตัวอย่างสัตว์ต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกที่อยู่ในคอลเลกชันของพิพิธภัณฑ์
3.2. ผลงานตีพิมพ์และการวิจัยที่สำคัญ
ผลงานชิ้นเอกตลอดชีวิตของกึนเทอร์คือหนังสือชุดแปดเล่มชื่อ Catalogue of Fishes (ค.ศ. 1859-1870) ซึ่งตีพิมพ์โดยRay Society นอกจากนี้ เขายังได้ทำการวิจัยอย่างกว้างขวางเกี่ยวกับสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบกที่อยู่ในคอลเลกชันของพิพิธภัณฑ์
ในปี ค.ศ. 1867 กึนเทอร์ได้ตีพิมพ์บทความสำคัญเกี่ยวกับกายวิภาคศาสตร์ของทัวทารา tuataraภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นผลงานแรกที่ยืนยันว่าทัวทาราไม่ใช่กิ้งก่า แต่เป็นสมาชิกเพียงหนึ่งเดียวที่ยังมีชีวิตอยู่ของกลุ่มสัตว์เลื้อยคลานกลุ่มใหม่ทั้งหมด ซึ่งเขาตั้งชื่อว่า Rhynchocephalia ต่อมา หลักฐานจากซากดึกดำบรรพ์และพันธุกรรมได้ยืนยันข้อสรุปของกึนเทอร์ และปัจจุบันทัวทาราได้รับการยอมรับว่าเป็นสมาชิกเพียงหนึ่งเดียวที่ยังมีชีวิตอยู่ของสายเลือดที่เคยมีความหลากหลาย ซึ่งมีบรรพบุรุษร่วมกันกับสัตว์มีเกล็ด (กิ้งก่าและงู) เมื่อกว่า 240 ล้านปีก่อน
กึนเทอร์ยังได้จำแนกชนิดของสัตว์หลายชนิด รวมถึงตุ่นสายพันธุ์พื้นเมืองของญี่ปุ่นอย่างมิซูระโมกรา Euroscaptor mizura ในปี ค.ศ. 1880 โดยใช้ตัวอย่างที่เก็บได้จากโยโกฮามะ จังหวัดคานางาวะ
3.2.1. รายชื่อผลงานตีพิมพ์ที่สำคัญ
- Handbuch der Medicinischen Zoologie (ค.ศ. 1858)
- Catalogue of the Batrachia salientia in the collection of the British Museum. ลอนดอน (ค.ศ. 1858)
- "On the Geographical Distribution of Reptiles". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1858): 373-389.
- Catalogue of the Fishes in the British Museum, แปดเล่ม (ค.ศ. 1859-1870)
- "On new Species of Snakes in the Collection of the British Museum". Annals and Magazine of Natural History, Third Series (ค.ศ. 1863): 20-25.
- "Third account of new species of snakes in the collection of the British Museum". Sep. Ann. Mag. Nat. Hist. (ค.ศ. 1863): 1-17.
- "Report on a collection of Reptiles and Fishes made by Dr. Kirk in the Zambesi and Nyassa regions". Sep. Proc. Zool. Soc. London (ค.ศ. 1864): 1-12.
- "Descriptions of new species of Batrachians from West Africa". Sep. Proc. Zool. Soc. London (ค.ศ. 1864): 1-4.
- "Fourth account of new species of snakes in the collection of the British Museum". Sep. Annals Mag. Nat. Hist. (ค.ศ. 1865): 1-10.
- "Contribution to the anatomy of Hatteria (Rhynchocephalus, Owen)". Philosophical Transactions of the Royal Society (ค.ศ. 1867): 595-629.
- "Descriptions of some new or little-known species of Fishes in the collection of the British Museum". Proc. Zool. Soc. London (24 มกราคม ค.ศ. 1867): 99-104.
- "First account of species of tailless Batrachians added to the collection of the British Museum". Proc. Zool. Soc. London (ค.ศ. 1868): 478-490.
- "Sixth account of new species of snakes in the collection of the British Museum". Sep. Annals Mag. Nat. Hist. (ค.ศ. 1868): 1-17.
- "Report on a collection of Fishes made at St. Helena by J.C. Meliss". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1868): 225-228.
- "Descriptions of freshwater Fishes made from Surinam and Brazil". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1868): 229-246.
- "Seventh account of new species of snakes in the collection of the British Museum". Annals Mag. Nat. Hist. (ค.ศ. 1872): 13-37.
- "Description of a new European species of Zootoca". Annals and Magazine of Natural History (สิงหาคม ค.ศ. 1874).
- "Descriptions of some new or imperfectly known species of Reptiles from the Camaroon Mountains". Proceedings of the Zoological Society of London (16 มิถุนายน ค.ศ. 1874): 444-445.
- "Second report on collection of Indian Reptiles obtained by the British Museum". Proceedings of the Zoological Society of London (16 มีนาคม ค.ศ. 1875): 224-234.
- "Third report on collections of Indian Reptiles obtained by the British Museum". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1875): 567-577.
- "Statement regarding dr. Welwitsch's Angola Reptiles". Jornal de Sciencias Mathematicas, Physicas e Naturaes, Academia Real das Sciencias de Lisboa, V (20) (ค.ศ. 1876): 275-276.
- "Notes on a small collection brought by Lieut. L. Cameron, from Angola". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1876): 678.
- "Remarks on Fishes, with Descriptions of new Species in the British Museum, chiefly from the Southern Seas". The Annals and Magazine of Natural History. Volume XVII, Fourth Series (ค.ศ. 1876).
- "Remarks on some Indian and, more especially, Bornean Mammals". Proceedings of the Zoological Society of London, III (ค.ศ. 1876): 424-428.
- "Notice of two large extinct lizards formerly inhabiting the Mascarene Islands". Sep. Linnean Society's Journal - Zoology, vol. 13 (ค.ศ. 1877): 321-328.
- The gigantic land tortoises (living and extinct) in the collection of the British Museum. ลอนดอน (ค.ศ. 1877)
- "On Reptiles from Midian collected by Major Burton". Proceedings of the Zoological Society of London (ค.ศ. 1878): 977-978.
- "The extinct reptiles of Rodriguez". Sep. Philosoph. Trans. Roy. Soc, 168 (extra-vol.), ลอนดอน (ค.ศ. 1879): 470-472.
- "List of the Mammals, Reptiles, and Batrachians sent by Mr. Everett from the Philippine Islands". Proceedings of the Zoological Society, London (14 มกราคม ค.ศ. 1879): 74-79.
- An Introduction to the Study of Fishes (ค.ศ. 1880)
- "Observations on some rare Reptiles and a Batrachian now or lately living in the Society's Menagerie". Transactions of the Zoological Society, London VI, part VII (1) (ค.ศ. 1882): 215-222.
- "Contributions to our Knowledge of Hydromedusa, a genus of South-American freshwater Turtles". Annals and Magazine of Natural History, Fifth Series, Volume XIV (ค.ศ. 1884): 421-425.
- "Note on some East-African Antelopes supposed to be new". Annals and Magazine of Natural History, Fifth Series, Volume XIV (ค.ศ. 1884): 425-429.
- "Note on a supposed melanotic variety of the Leopard, from South Africa". Proceedings of the Zoological Society of London (3 มีนาคม ค.ศ. 1885): 243-245.
- "Contribution to the knowledge of Snakes of Tropical Africa". Annals Mag. Nat. Hist., (6) 1 (ค.ศ. 1888): 322-335.
- "Report on a collection of Reptiles and Batrachians sent by Emin Pasha from Monbuttu, Upper Congo". Proc. Zool. Soc. London (ค.ศ. 1888): 50-51.
- "Notice of Reptiles and Batrachians collected in the Eastern Half of Tropical Africa". Annals Mag. Nat. Hist., (6) 15 (ค.ศ. 1895): 523-529.
3.3. การก่อตั้งและบรรณาธิการวารสารวิชาการ
ในปี ค.ศ. 1864 อัลเบิร์ต กึนเทอร์ได้ก่อตั้งวารสาร Record of Zoological Literature และดำรงตำแหน่งบรรณาธิการเป็นเวลาหกปี วารสารนี้ยังคงตีพิมพ์ต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบันในชื่อ Zoological Record โดยทอมสัน รอยเตอร์ส และได้ฉลองครบรอบ 150 ปีในปี ค.ศ. 2014 นอกจากนี้ เขายังเป็นหนึ่งในบรรณาธิการของวารสาร Annals and Magazine of Natural History เป็นเวลากว่าสามสิบปี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงบทบาทสำคัญของเขาในการเผยแพร่ความรู้ทางสัตววิทยา
4. กิจกรรมทางวิชาการและรางวัล
อัลเบิร์ต กึนเทอร์มีบทบาทอย่างแข็งขันในสมาคมวิชาการหลายแห่ง และได้รับเกียรติยศและรางวัลมากมายจากการมีส่วนร่วมในแวดวงวิทยาศาสตร์
4.1. กิจกรรมสมาชิกราชสมาคม (Royal Society)
กึนเทอร์ได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกราชสมาคมแห่งลอนดอน (FRS) ในปี ค.ศ. 1867 ซึ่งเป็นเกียรติยศสูงสุดสำหรับนักวิทยาศาสตร์ในบริเตน หลังจากนั้น เขายังได้ดำรงตำแหน่งรองประธานของราชสมาคมในช่วงปี ค.ศ. 1875-1876
4.2. ตำแหน่งประธานสมาคมลินเนียนแห่งลอนดอน
ในปี ค.ศ. 1877 กึนเทอร์ได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกของสมาคมลินเนียนแห่งลอนดอน Linnaean Society of Londonภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นสมาคมวิชาการที่เก่าแก่และมีชื่อเสียงด้านชีววิทยา และต่อมาได้ดำรงตำแหน่งประธานของสมาคมตั้งแต่ปี ค.ศ. 1896 ถึง ค.ศ. 1900 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เขามีบทบาทสำคัญในการนำและส่งเสริมกิจกรรมทางวิชาการของสมาคม
4.3. กิจกรรมสมาคมวิชาการอื่นๆ และรางวัล
นอกเหนือจากบทบาทในราชสมาคมและสมาคมลินเนียนแล้ว กึนเทอร์ยังได้ร่วมเป็นคณะกรรมการในสมาคมสัตววิทยาลอนดอน Zoological Society of Londonภาษาอังกฤษ เป็นเวลาเกือบ 40 ปี (ค.ศ. 1868-1905) ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นในการส่งเสริมการศึกษาและการอนุรักษ์สัตว์ ในปี ค.ศ. 1878 เขาได้รับรางวัลRoyal Medal จากราชสมาคม ซึ่งเป็นหนึ่งในรางวัลทางวิทยาศาสตร์ที่ทรงเกียรติที่สุดในบริเตน
5. ชีวิตส่วนตัว
อัลเบิร์ต กึนเทอร์เป็นบุตรชายของฟรีดริช ก็อทฮิลฟ์ กึนเทอร์ (ค.ศ. 1800-1835) และเอเลโอโนรา/เอเลโอโนเร ลูอิส เนเกิล (ค.ศ. 1806-1899)
เขาแต่งงานครั้งแรกในปี ค.ศ. 1868 กับโรเบอร์ตา มิตเชลล์ เน แมคอินทอช (ค.ศ. 1842-1869) ซึ่งเป็นน้องสาวของวิลเลียม แมคอินทอช ทั้งคู่มีบุตรชายหนึ่งคนคือโรเบิร์ต วิลเลียม ธีโอดอร์ กึนเทอร์ (ค.ศ. 1869-1940) ซึ่งต่อมาได้เป็นนักประวัติศาสตร์ โรเบอร์ตาเสียชีวิตไม่นานหลังจากบุตรชายเกิด
ในปี ค.ศ. 1879 กึนเทอร์แต่งงานอีกครั้งกับธีโอดอรา ดาวริช เน เดรค (ค.ศ. 1863-1944) พวกเขามีบุตรชายหนึ่งคนชื่อเฟรเดริก อัลเบิร์ต กึนเทอร์ (ค.ศ. 1883-1953) ซึ่งประกอบอาชีพเป็นพ่อค้า และบุตรสาวหนึ่งคนชื่อธีโอดอรา อัลเบอร์ตา กึนเทอร์ (ค.ศ. 1889-1908) ซึ่งเสียชีวิตเมื่ออายุได้สิบเก้าปี
6. การเสียชีวิต
อัลเบิร์ต กึนเทอร์เสียชีวิตที่คิวการ์เดนส์ Kew Gardensภาษาอังกฤษ ในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1914
7. มรดกและการประเมิน
มรดกทางวิชาการของอัลเบิร์ต กึนเทอร์มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อสัตววิทยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสาขามีนวิทยาและวิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก ผลงานการจำแนกและอธิบายชนิดของสัตว์จำนวนมากของเขายังคงเป็นรากฐานสำคัญในการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพจนถึงปัจจุบัน การจำแนกทัวทาราว่าไม่ใช่กิ้งก่าแต่เป็นสมาชิกเพียงหนึ่งเดียวของกลุ่มRhynchocephalia นั้นได้รับการยืนยันในภายหลังด้วยหลักฐานจากซากดึกดำบรรพ์และพันธุกรรม ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความแม่นยำและวิสัยทัศน์ของเขาในด้านอนุกรมวิธาน
ชื่อของกึนเทอร์ยังได้รับการจารึกไว้ในชื่อวิทยาศาสตร์ของสัตว์หลายชนิด เพื่อเป็นเกียรติแก่คุณูปการอันใหญ่หลวงของเขาในวงการวิทยาศาสตร์
7.1. สปีชีส์ที่ตั้งชื่อตามท่าน
ชื่อของอัลเบิร์ต กึนเทอร์ได้รับการนำไปตั้งเป็นชื่อวิทยาศาสตร์ของสัตว์หลายชนิด ทั้งสัตว์เลื้อยคลานและปลา ซึ่งเป็นเครื่องยืนยันถึงมรดกทางวิชาการอันยาวนานของเขา ตัวอย่างเช่น:
- Aparallactus guentheri - งูมีพิษในทวีปแอฟริกา
- Aspidura guentheri - งูในศรีลังกา
- Atractus guentheri - งูในบราซิล
- Chalcides guentheri - กิ้งก่าในตะวันออกใกล้
- Christinus guentheri - กิ้งก่าในออสเตรเลีย
- Coluber gracilis - งูในอินเดีย รู้จักกันในชื่อ Günther's racer
- Draco guentheri - กิ้งก่าในฟิลิปปินส์
- Elapsoidea guentherii - งูมีพิษในแอฟริกา
- Erythrolamprus albertguentheri - งูในทวีปอเมริกาใต้
- Erythrolamprus guentheri - งูในทวีปอเมริกาใต้
- Euspondylus guentheri - กิ้งก่าในทวีปอเมริกาใต้
- Holaspis guentheri - กิ้งก่าในแอฟริกา
- Lycodryas guentheri - งูในมาดากัสการ์
- Monopeltis guentheri - Amphisbaenia ในแอฟริกา
- Perochirus guentheri - กิ้งก่าในมหาสมุทรแปซิฟิกใต้
- Phelsuma guentheri - กิ้งก่าในมอริเชียส
- Plectrurus guentheri - งูในอินเดีย
- Proctoporus guentheri - กิ้งก่าในทวีปอเมริกาใต้
- Ramphotyphlops guentheri - งูในออสเตรเลีย
- Riopa guentheri - กิ้งก่าในอินเดีย
- Ristella guentheri - กิ้งก่าในอินเดีย
- Scelotes guentheri - กิ้งก่าที่สูญพันธุ์ไปแล้วในแอฟริกาใต้
- Sphenodon guntheri - Rhynchocephalia ในนิวซีแลนด์
- Stegonotus guentheri - งูในปาปัวนิวกินี
- Stenocercus guentheri - กิ้งก่าในทวีปอเมริกาใต้
- Trachischium guentheri - งูในทวีปเอเชีย
- Uroplatus guentheri - กิ้งก่าในมาดากัสการ์
- Urotheca guentheri - งูในอเมริกากลาง
- Xenodon guentheri - งูในบราซิล
- Astroblepus guentheri (จอร์จ อัลเบิร์ต บูเลนเจอร์, ค.ศ. 1887) - ปลาปลาดุกกินเนื้อ