ปราบดา หยุ่น

2.1. การเกิดและครอบครัว

ปราบดา หยุ่น เกิดเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2516 ที่กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย เขาเป็นบุตรชายของสุทธิชัย หยุ่น ผู้ร่วมก่อตั้งหนังสือพิมพ์เดอะเนชั่น และอดีตบรรณาธิการอำนวยการของเครือเนชั่น และนางนันทวัน หยุ่น อดีตบรรณาธิการนิตยสารลลนา เขามีชื่อเล่นว่า คุ่น ปราบดามีน้องสาวหนึ่งคนชื่อ ชิมบูรณ์ "กิ๊ฟ" หยุ่น ซึ่งอาศัยอยู่กับครอบครัวในสหรัฐอเมริกา

2.2. การศึกษา

ปราบดาสำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นจากโรงเรียนเทพศิรินทร์ในกรุงเทพมหานคร จากนั้นเขาได้เดินทางไปศึกษาต่อในสหรัฐอเมริกา โดยเข้าเรียนที่โรงเรียนมัธยมปลาย The Cambridge School of Weston ในเมืองเวสตัน รัฐแมสซาชูเซตส์ หลังจากนั้น เขาได้เข้าศึกษาต่อที่Parsons School of Design ในแมนแฮตตัน นครนิวยอร์ก เป็นเวลาสองปีในสาขาการออกแบบสื่อสาร และอีกสี่ปีที่Cooper Union ซึ่งเขาได้ศึกษาด้านการออกแบบกราฟิกภายใต้การดูแลของแดน ฟรีดแมนและมิลตัน เกลเซอร์ รวมถึงเรียนภาพยนตร์กับโรเบิร์ต เบรียร์ เขาสำเร็จการศึกษาจาก Cooper Union ในปี พ.ศ. 2540 และเดินทางกลับประเทศไทยในปี พ.ศ. 2541 เพื่อเข้ารับราชการทหาร

3.1. อาชีพด้านวรรณกรรม

ปราบดา หยุ่น เริ่มต้นอาชีพนักเขียนด้วยผลงานสร้างสรรค์จำนวนมาก เขามีผลงานเขียนนวนิยาย เรื่องสั้น และบทความกว่า 20 เล่มภายในระยะเวลาสิบปี ผลงานวรรณกรรมชิ้นแรกของเขาคือ เมืองมุมฉาก (พ.ศ. 2543) ซึ่งเป็นรวมเรื่องสั้นห้าเรื่องที่เกี่ยวข้องกันเกี่ยวกับนครนิวยอร์ก และตามมาด้วยรวมเรื่องสั้น ความน่าจะเป็น (พ.ศ. 2543) ซึ่งทั้งสองเล่มนี้ทำให้เขากลายเป็นที่กล่าวขวัญอย่างรวดเร็ว ในปี พ.ศ. 2545 ความน่าจะเป็น ได้รับรางวัลซีไรต์ ซึ่งเป็นรางวัลอันทรงเกียรติสำหรับนักเขียนและกวีในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผลงานของปราบดาหลายชิ้นได้รับการแปลเป็นภาษาญี่ปุ่นและตีพิมพ์ในประเทศญี่ปุ่นอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ ในปี พ.ศ. 2547 เขายังได้รับมอบหมายจากกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ให้สร้างสรรค์ผลงานที่เกี่ยวข้องกับแผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในมหาสมุทรอินเดีย พ.ศ. 2547 อีกด้วย รวมเรื่องสั้น The Sad Part Was ซึ่งส่วนใหญ่มาจาก ความน่าจะเป็น ได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษโดยหมุย ปูโปษกุล และตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ Tilted Axis ในกรุงลอนดอน เมื่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2560 ซึ่งนับเป็นการแปลนวนิยายไทยเป็นภาษาอังกฤษเล่มแรกที่ตีพิมพ์ในสหราชอาณาจักร

3.2. ภาพยนตร์และการเขียนบท

ปราบดา หยุ่น มีส่วนร่วมอย่างลึกซึ้งในวงการภาพยนตร์ในฐานะนักเขียนบทและผู้กำกับ เขาได้เขียนบทภาพยนตร์ที่ได้รับการยกย่องสองเรื่องให้กับผู้กำกับภาพยนตร์แนว "นิวเวฟ" ของไทยอย่างเป็นเอก รัตนเรือง ได้แก่ "เรื่องรัก น้อยนิด มหาศาล" (พ.ศ. 2546) และ "คำพิพากษาของมหาสมุทร" (พ.ศ. 2549) นอกจากนี้ เขายังเคยเป็นคนเขียนบทให้กับรายการโทรทัศน์เรื่อง ปมไหม ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับการหายตัวไปอย่างลึกลับของจิม ทอมป์สัน ผู้ผลิตผ้าไหมรายใหญ่ของไทย ในปี พ.ศ. 2558 ปราบดาได้เขียนบทและกำกับภาพยนตร์เรื่องแรกของเขาคือ "Motel Mist" ซึ่งได้รับเลือกให้ฉายรอบปฐมทัศน์และเข้าแข่งขันในเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติรอตเตอร์ดัมในปี พ.ศ. 2559

3.3. การออกแบบกราฟิกและศิลปะ

ปราบดา หยุ่น มีความสามารถโดดเด่นในฐานะนักออกแบบกราฟิกและศิลปินทัศนศิลป์ เขาได้ออกแบบปกหนังสือมากกว่า 100 ปกให้กับสำนักพิมพ์และนักเขียนหลายราย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงทักษะและความเข้าใจในด้านการออกแบบของเขา นอกจากงานออกแบบกราฟิกแล้ว เขายังเป็นศิลปินที่มีผลงานจัดแสดง (ภาพวาด ภาพร่าง และงานจัดวาง) ทั้งในประเทศไทยและประเทศญี่ปุ่น โดยมีการจัดแสดงนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกในชื่อ SEA DIFFERENTLY ที่โกเบ ประเทศญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 7-19 เมษายน พ.ศ. 2548 และนิทรรศการ Empty Monsters ที่เซ็นได ประเทศญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 25 มิถุนายน - 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 และที่โตเกียว ระหว่างวันที่ 9-18 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 เขายังมีความรู้ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในวัฒนธรรมญี่ปุ่นและเดินทางเยือนญี่ปุ่นบ่อยครั้ง

3.4. งานแปล

ปราบดา หยุ่น มีบทบาทสำคัญในฐานะนักแปล โดยได้แนะนำวรรณกรรมคลาสสิกตะวันตกที่สำคัญหลายเล่มสู่ผู้อ่านชาวไทย ผลงานแปลของเขาช่วยเปิดโลกทัศน์ทางวรรณกรรมให้กับผู้อ่านในประเทศ ตัวอย่างผลงานแปลที่โดดเด่น ได้แก่:

• โลลิตา และ Pnin ของวลาดีมีร์ นาโบกอฟ
• หนังสือทุกเล่มของเจ. ดี. แซลินเจอร์ รวมถึง ผู้เฝ้าในทุ่งข้าวไรย์ และ เก้าเรื่องสั้น
• ส้มกลไก ของแอนโทนี เบอร์เจส
• R.U.R. ของกาเรล ชาเปก

3.5. กิจการสำนักพิมพ์และสื่อ

ปราบดา หยุ่น ยังเป็นผู้ประกอบการในวงการสิ่งพิมพ์และสื่อ เขาได้ก่อตั้งไทฟูน สตูดิโอ (Typhoon Studio) ในปี พ.ศ. 2547 ซึ่งเป็นสำนักพิมพ์ขนาดเล็กที่มีสองสำนักพิมพ์ย่อยคือ ไทฟูน บุ๊คส์ (Typhoon Books) และ ซันเดย์ แอฟเตอร์นูน (Sunday Afternoon) ในปี พ.ศ. 2555 เขาได้เปิดร้านหนังสือบุ๊คม็อบบี้ รีดเดอร์ส คาเฟ่ (Bookmoby Readers' Cafe) ซึ่งเป็นร้านหนังสือเล็กๆ ที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร นอกจากนี้ เขายังเป็นคอลัมนิสต์ให้กับนิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์ และเขียนบทความให้กับนิตยสาร EYESCREAM ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546 ถึง พ.ศ. 2550 และนิตยสาร เอสไควร์ ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 เป็นต้นมา

3.6. กิจกรรมทางดนตรี

ปราบดา หยุ่น มีส่วนร่วมในวงการดนตรีด้วยเช่นกัน เขาได้ผลิตเพลงและเขียนเพลงร่วมกับวงดนตรีสองวง ได้แก่ วงบัวหิมะ ซึ่งได้ออกอัลบั้ม ชิทแตก! ในปี พ.ศ. 2545 (ร่วมกับเจตมนต์ มละโยธา) ซึ่งเป็นเพลงประกอบนวนิยายชื่อเดียวกันของเขา และวงเดอะไทฟูนแบนด์ (The Typhoon Band) ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2551 และได้ออกอัลบั้มแรกชื่อ Naming Of A Storm ในปีเดียวกัน

6.1. เรื่องสั้น

• เมืองมุมฉาก (พ.ศ. 2543) (City of Right-Angles, 2000)
• ความน่าจะเป็น (พ.ศ. 2543) (Probability, 2000)
• อุทกภัยในดวงตา (พ.ศ. 2544) (Flood in the Eyes, 2001)
• ส่วนที่เคลื่อนไหว (พ.ศ. 2544) (The Parts That Move, 2001)
• เรื่องนี้เกิดขึ้นจริง (พ.ศ. 2545) (The Story Really Happened, 2002)
• กระทบไหล่เขา (พ.ศ. 2547) (Crashing Into Shoulders of Mountains, 2004)
• ความสะอาดของผู้ตาย (พ.ศ. 2548) (Cleaning the Dead, 2005)
• ดาวดึกดำบรรพ์ (พ.ศ. 2554) (Ancient Planet, 2011)
• The Sad Part Was (พ.ศ. 2560) (รวมเรื่องสั้นแปลเป็นภาษาอังกฤษ)
• Moving Parts (พ.ศ. 2561) (รวมเรื่องสั้นแปลเป็นภาษาอังกฤษ)

6.2. เรื่องสั้นขนาดยาว

• แสงสลาย (พ.ศ. 2552)
• พาไรโดเลียรำลึก (พ.ศ. 2555)

6.3. นวนิยาย

• ชิทแตก! (พ.ศ. 2545) (Chit-tak!, 2002)
• แพนด้า (พ.ศ. 2547) (Panda, 2004)
• ฝนตกตลอดเวลา (พ.ศ. 2548) (Rain Lessons, 2005)
• นอนใต้ละอองหนาว (พ. 2549) (Under the Snow, 2006)
• 地球で最後のふたり_{ชิกิว เดะ ไซโงะ โนะ ฟุตาริ}^{ภาษาญี่ปุ่น} (พ.ศ. 2547) (แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นโดย โยชิโอกะ เคนฮิโกะ)
• 鏡の中を数える_{คางามิ โนะ นากะ โอะ คาโซเอรุ}^{ภาษาญี่ปุ่น} (พ.ศ. 2550) (แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นโดย อุโตะ เซจิ)
• パンダ_{พันดะ}^{ภาษาญี่ปุ่น} (พ.ศ. 2554) (แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นโดย อุโตะ เซจิ)

6.4. บทความ

• ภาพไม่นิ่ง (พ.ศ. 2544) (Unstill Pictures, 2001)
• น้ำใส่กะโหลก (พ.ศ. 2545) (Water For the Skull, 2002)
• อย่าอ่านเลย ก็แล้วกัน (พ.ศ. 2545) (Please Don't Read, Carefully, 2002)
• เป็น: เรียงความว่าด้วยลมหายใจในตัวหนังสือ (พ.ศ. 2546) (Be: About the Breath of Words, 2003)
• สมมุติสถาน (พ.ศ. 2548) (Imagined Landscape, 2005)
• (เปิดไป) หน้าศูนย์ (พ.ศ. 2549)
• เรื่องตบตา (พ.ศ. 2549)
• เขียนถึงญี่ปุ่น (พ.ศ. 2550) (Writing to Japan หรือ 座右の日本_{ซาอู โนะ นิฮง}^{ภาษาญี่ปุ่น})
• ดนตรีที่มีน้ำตา (พ.ศ. 2551) (Music with Tears)
• 座右の日本_{ซาอู โนะ นิฮง}^{ภาษาญี่ปุ่น} (พ.ศ. 2550) (แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นโดย โยชิโอกะ เคนฮิโกะ)
• 新しい目の旅立ち_{อาตาราชิอิ เมะ โนะ ทาบิดาจิ}^{ภาษาญี่ปุ่น} (พ.ศ. 2563) (แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นโดย ฟุกุโทมิ วาตารุ)

• รวมบทความร่วมกับวินทร์ เลียววาริณ:**

6.5. บทภาพยนตร์

• เรื่องรัก น้อยนิด มหาศาล (พ.ศ. 2546) (Last Life in the Universe, ร่วมกับเป็นเอก รัตนเรือง, 2003)
• คำพิพากษาของมหาสมุทร (พ.ศ. 2549) (Invisible Waves, 2006)
• Motel Mist (พ.ศ. 2558) (2015)

6.6. ผลงานแปล

• คนหัวหมา (พ.ศ. 2546) (Dogwalker โดย อาร์เทอร์ แบรดฟอร์ด, 2003)
• จะเป็นผู้คอยรับไว้ไม่ให้ใครร่วงหล่น (พ.ศ. 2552) (The Catcher in the Rye โดย เจ. ดี. แซลินเจอร์, 1951)
• ห.ส.ร. (หุ่นยนต์สากลราวี) (พ.ศ. 2553) (R.U.R. (Rossum's Universal Robots) โดย กาเรล ชาเปก, 1921)
• คนไขลาน (พ.ศ. 2554) (A Clockwork Orange โดย แอนโทนี เบอร์เจส, 1962)
• เก้าเรื่องสั้น (พ.ศ. 2556) (Nine stories โดย เจ. ดี. แซลินเจอร์, 1953)

6.7. ผลงานเพลง

• อัลบั้ม ชิทแตก! (พ.ศ. 2545) ในนามวงบัวหิมะ (ร่วมกับ เจตมนต์ มละโยธา) ซึ่งเป็นเพลงประกอบนวนิยายชื่อเดียวกัน
• อัลบั้มแรก Naming Of A Storm (พ.ศ. 2551) ในนามวงเดอะไทฟูนแบนด์