1. ชีวิตช่วงต้นและอาชีพนักหมากรุก
ขง เจี๋ย เริ่มต้นเส้นทางในวงการหมากรุกโกะตั้งแต่วัยเด็ก และเติบโตอย่างรวดเร็วสู่การเป็นนักหมากรุกอาชีพที่มีชื่อเสียงระดับโลก
1.1. วัยเด็กและช่วงเริ่มต้นอาชีพนักหมากรุก
ขง เจี๋ย เกิดเมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1982 ที่กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน เขาเริ่มเรียนรู้การเล่นหมากรุกโกะตั้งแต่อายุเพียง 6 ขวบ ด้วยพรสวรรค์ที่โดดเด่น ทำให้เขาก้าวขึ้นเป็นนักหมากรุกอาชีพ (1 ดั้ง) ได้ในปี ค.ศ. 1994 ขณะอายุ 12 ปี ในปีเดียวกันนั้น เขายังได้เข้าร่วมทีมหมากรุกโกะของปักกิ่งและได้เรียนรู้จาก หลิว เสี่ยวกว่าง (刘小光Liú XiǎoguāngChinese) 9 ดั้ง รวมถึงได้เป็นส่วนหนึ่งของทีมหมากรุกโกะแห่งชาติจีน
ในช่วงแรกของอาชีพ เขาเริ่มสร้างผลงานที่น่าประทับใจ โดยในปี ค.ศ. 1998 ขง เจี๋ยสามารถคว้าอันดับ 5 ในการแข่งขัน National Go Individual และในปี ค.ศ. 2000 เขาสร้างความสำเร็จด้วยการคว้าแชมป์การแข่งขันหมากรุกโกะประเภทบุคคลชายในงาน National Sports Mass Meeting โดยมีสถิติการแข่งขัน 8 ชนะ 1 แพ้ ซึ่งรวมถึงการเอาชนะ กู่ ลี่ (古力Gǔ LìChinese) ในปีเดียวกันนั้น ขณะอายุ 17 ปี เขายังสามารถคว้าอันดับ 3 ในการแข่งขัน Chunlan Cup โดยเอาชนะผู้เล่นระดับตำนานอย่าง โช ฮุนฮยอน (조훈현Cho Hunhyunภาษาเกาหลี) และ โยดะ โนริโมโตะ (依田紀基Yoda Norimotoภาษาญี่ปุ่น)
1.2. ประวัติการเลื่อนขั้นดั้ง
ขง เจี๋ย มีเส้นทางการเลื่อนขั้นดั้งที่รวดเร็วและต่อเนื่อง โดยสามารถก้าวขึ้นสู่ระดับสูงสุด 9 ดั้งได้ในระยะเวลาอันสั้น
ระดับดั้ง | ปีที่เลื่อนขั้น | พื้นฐานการเลื่อนขั้น |
---|---|---|
1 ดั้ง | 1994 | เลื่อนขั้นเป็นนักหมากรุกอาชีพจากการแข่งขัน Chinese Professional Qualification Tournament |
2 ดั้ง | 1995 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
3 ดั้ง | 1996 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
4 ดั้ง | 1997 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
5 ดั้ง | 1999 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
6 ดั้ง | 2001 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
7 ดั้ง | 2002 | เลื่อนขั้นจากการแข่งขัน Chinese Professional Promotion Tournament |
8 ดั้ง | 2009 | ไม่มีการเลื่อนขั้นโดยตรงตามกฎของ Chinese Weiqi Association |
9 ดั้ง | 2009 | เข้าสู่รอบชิงชนะเลิศในการแข่งขัน Samsung Cup ครั้งที่ 13 และ Asian TV Cup ครั้งที่ 21 |
2. เส้นทางอาชีพและผลงานที่โดดเด่น
ตลอดเส้นทางอาชีพ ขง เจี๋ย สร้างผลงานที่โดดเด่นและเป็นที่จดจำทั้งในระดับนานาชาติและภายในประเทศจีน รวมถึงเป็นที่รู้จักจากสไตล์การเล่นที่เฉพาะตัว
2.1. ผลงานในรายการแข่งขันระดับนานาชาติ
ขง เจี๋ย มีผลงานที่ยอดเยี่ยมในการแข่งขันหมากรุกโกะระดับนานาชาติหลายรายการ ซึ่งตอกย้ำสถานะของเขาในฐานะหนึ่งในผู้เล่นชั้นนำของโลก
- Samsung Cup**: ในปี ค.ศ. 2008 ขง เจี๋ย เข้าถึงรอบชิงชนะเลิศในการแข่งขัน Samsung Cup ครั้งที่ 13 แต่พ่ายให้กับ อี เซดล (이세돌Lee Sedolภาษาเกาหลี) ด้วยสกอร์ 0-2 อย่างไรก็ตาม ในปีถัดมา (ค.ศ. 2009) เขาสามารถคว้าแชมป์ Samsung Cup ครั้งที่ 14 ได้สำเร็จ โดยเอาชนะนักหมากรุกโกะชื่อดังหลายคน เช่น พัค ยองฮุน (박영훈Park Yeonghunภาษาเกาหลี) และ กู่ ลี่ รวมถึงเอาชนะ ชิว จวิ้น (邱峻Qiū JùnChinese) ไปได้ 2-0 ในรอบชิงชนะเลิศ
- LG Cup**: ในปี ค.ศ. 2010 ขง เจี๋ย คว้าแชมป์ LG Cup ครั้งที่ 14 โดยเอาชนะ อี ชาง-โฮ (이창호Lee Chang-hoภาษาเกาหลี) 2-0 ในรอบชิงชนะเลิศ และในปี ค.ศ. 2011 เขาก็สามารถเข้าถึงรอบชิงชนะเลิศ LG Cup อีกครั้งในครั้งที่ 15 แต่พ่ายให้กับเพื่อนร่วมชาติอย่าง เพียว เวิ่นเหยา (朴文堯Piáo WényáoChinese)
- Fujitsu Cup**: ในปี ค.ศ. 2010 ขง เจี๋ย คว้าแชมป์ Fujitsu Cup ครั้งที่ 23 โดยเอาชนะ อี เซดล ซึ่งเป็นการตอกย้ำสถานะของเขาในฐานะผู้เล่นหมากรุกโกะที่แข็งแกร่งที่สุดในโลก ณ ขณะนั้น
- Asian TV Cup**: เขาสามารถคว้าแชมป์รายการนี้ได้ 3 ปีติดต่อกัน ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2009 ถึง 2011 ในปี ค.ศ. 2009 เขาสร้างผลงานโดดเด่นด้วยการเอาชนะนักหมากรุกโกะชั้นนำของเกาหลี 3 คนติด ได้แก่ อี เซดล, อี ชาง-โฮ และ คัง ดงยุน (강동윤Kang Dongyunภาษาเกาหลี) และในปี ค.ศ. 2010 เขาก็ป้องกันแชมป์ได้สำเร็จ โดยเอาชนะ อี ชาง-โฮ และ ยูกิ ซาโตชิ (結城聡Yūki Satoshiภาษาญี่ปุ่น) จากญี่ปุ่น และในปี ค.ศ. 2011 เขาก็ยังคงสามารถรักษาตำแหน่งแชมป์ได้อีกครั้ง ก่อนที่จะเป็นรองแชมป์ในปี ค.ศ. 2012 โดยแพ้ให้กับ แบ็ก ฮงซ็อก (백홍석Baek Hongseokภาษาเกาหลี)
- Chunlan Cup**: เขาคว้าอันดับ 3 ในปี ค.ศ. 2000 และอันดับ 4 ในปี ค.ศ. 2012
- Toyota & Denso Cup**: เข้าถึงรอบรองชนะเลิศในปี ค.ศ. 2005
- China-Korea New Pro Wang**: คว้าแชมป์ในปี ค.ศ. 2004 โดยเอาชนะ ซง แทกุน (송태곤Song Tae-konภาษาเกาหลี) 2-0
- Asian Games**: ได้รับเหรียญเงินประเภททีมชายในการแข่งขัน กีฬาเอเชียนเกมส์ ปี ค.ศ. 2010 ที่เมืองกว่างโจว
- World Mind Sports Games**: ได้รับเหรียญเงินประเภททีมชายในปี ค.ศ. 2008 และเหรียญทองประเภททีมชายในปี ค.ศ. 2011 ในรายการ SportAccord World Mind Games
2.2. ผลงานในรายการแข่งขันภายในประเทศ
ขง เจี๋ย ยังคงรักษาฟอร์มการเล่นที่ยอดเยี่ยมในการแข่งขันภายในประเทศจีน โดยสามารถคว้าแชมป์และรองแชมป์ในหลายรายการสำคัญ
- National Sports Mass Meeting**: แชมป์ (ค.ศ. 2000), รองแชมป์ (ค.ศ. 2010)
- National Go Individual**: แชมป์ (ค.ศ. 2001, ค.ศ. 2003)
- Ricoh Cup**: แชมป์ (ค.ศ. 2003, ค.ศ. 2010), รองแชมป์ (ค.ศ. 2002)
- Changqi Cup**: แชมป์ (ค.ศ. 2004, ค.ศ. 2006) และรองแชมป์ (ค.ศ. 2005) นอกจากนี้ ข้อมูลภาษาญี่ปุ่นยังระบุว่าเขาชนะในปี ค.ศ. 2005 และ ค.ศ. 2007 ด้วย
- Xinren Wang (Chinese Rookie King)**: แชมป์ (ค.ศ. 2003)
- Qiwang**: แชมป์ (ค.ศ. 2004, ค.ศ. 2009), รองแชมป์ (ค.ศ. 2001)
- Longxing**: แชมป์ (ค.ศ. 2005), รองแชมป์ (ค.ศ. 2006, ค.ศ. 2008)
- CCTV Cup**: แชมป์ (ค.ศ. 2009)
- NEC Cup**: รองแชมป์ (ค.ศ. 2008, ค.ศ. 2009) รวมถึงรองแชมป์รายการ Xinxiu ในปี ค.ศ. 2001
- Ahan Tongshan Cup**: รองแชมป์ (ค.ศ. 2003, ค.ศ. 2007)
- Kisei Cup (China) 5-dan Tournament**: แชมป์ (ค.ศ. 2000)
- Huashan Lun Dao Go Elite Tournament**: รองแชมป์ (ค.ศ. 2003)
- Ricoh Cup Mixed Doubles Go Competition**: แชมป์ (ค.ศ. 2006) จับคู่กับ เย่ กุ้ย (叶桂Yè GuìChinese), รองแชมป์ (ค.ศ. 2010) จับคู่กับ หลี่ เสี่ยวซี (李小渓Lǐ XiǎoxīChinese)
2.3. สถิติสำคัญอื่น ๆ ในอาชีพ
ขง เจี๋ย เป็นหนึ่งในผู้เล่นที่ประสบความสำเร็จสูงสุดในวงการหมากรุกโกะของจีนและของโลก โดยมีสถิติที่น่าสนใจหลายประการ
- เขาเป็นนักหมากรุกโกะชาวจีนคนที่ 29 ที่ได้รับการเลื่อนขั้นเป็น 9 ดั้ง
- เขาติดอันดับ 7 ของผู้ที่คว้าแชมป์มากที่สุดในจีน และติดอันดับ 6 (ร่วม) ของผู้ที่คว้าแชมป์รายการนานาชาติระดับเมเจอร์
- เขามีชื่อเสียงในฐานะหนึ่งใน "หกพยัคฆ์น้อย" (6小虎組liù xiǎo hǔ zǔChinese) ร่วมกับผู้เล่นรุ่นเดียวกันอย่าง กู่ ลี่ และ หู เหยาอวี่ (胡耀oyuHú YàoyǔChinese)
- ในการแข่งขัน Chinese Weiqi Jia League ซึ่งเป็นการแข่งขันโกะลีกอาชีพของจีน ขง เจี๋ย สังกัดทีมปักกิ่งต้าเป่า (Beijing Daba) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2000 ถึง 2008 และต่อมาสังกัดทีมจงซินปักกิ่ง (Zhongxin Beijing) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2009 ถึง 2015 เขาดำรงตำแหน่งกัปตันทีมตั้งแต่ปี ค.ศ. 2005 และเคยเป็นผู้เล่นที่คว้าชัยชนะในฐานะกัปตันทีมได้มากที่สุดในปี ค.ศ. 2005
- ในปี ค.ศ. 2004 ขง เจี๋ย ได้รับเลือกเป็นตัวแทนของจีนในการแข่งขัน Teda Cup เพื่อพบกับ อี ชาง-โฮ และ โยดะ โนริโมโตะ
- ขง เจี๋ย เคยครองอันดับ 1 ในการจัดอันดับนักหมากรุกโกะจีนในปี ค.ศ. 2009 โดยก่อนหน้านั้นเขาเคยอยู่ในอันดับ 2 หรือ 3 รองจาก กู่ ลี่ มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2003
2.4. รูปแบบการเล่น
ขง เจี๋ย ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญในการแก้ปัญหา 'ชีวิตและความตาย' (詰碁Tsumegoภาษาญี่ปุ่น) ในการเล่นหมากรุกโกะ หรือที่เรียกว่าการวิเคราะห์และตัดสินใจว่าหมากกลุ่มใดจะมีชีวิตรอดหรือตายในสนามแข่งขัน ทักษะอันโดดเด่นนี้ทำให้เขาได้รับสมญานามในประเทศจีนว่า 'ราชาแห่งสึเมะโกะ' (King of Tsumego) หรือ 'คิงคอง' ซึ่งสะท้อนถึงความสามารถอันล้ำเลิศในการแก้ไขสถานการณ์ที่ซับซ้อนและตัดสินใจอย่างแม่นยำในสนาม
2.5. สถิติการชนะ-แพ้ตลอดอาชีพ
สถิติการแข่งขันรวมตลอดอาชีพของขง เจี๋ย แสดงให้เห็นถึงอัตราการชนะที่คงที่และสูงตลอดหลายปี
ปี | ชนะ | แพ้ | อัตราการชนะ (%) |
---|---|---|---|
1995 | 1 | 0 | 100.0 |
1996 | 1 | 2 | 33.3 |
1997 | 6 | 7 | 46.2 |
1998 | 7 | 11 | 38.9 |
1999 | 8 | 9 | 47.1 |
2000 | 20 | 23 | 46.5 |
2001 | 44 | 19 | 69.8 |
2002 | 44 | 24 | 64.7 |
2003 | 45 | 15 | 75.0 |
2004 | 44 | 17 | 72.1 |
2005 | 40 | 25 | 61.5 |
2006 | 54 | 28 | 65.9 |
2007 | 50 | 22 | 69.4 |
2008 | 45 | 29 | 60.8 |
2009 | 50 | 27 | 64.9 |
2010 | 50 | 24 | 67.6 |
2011 | 40 | 34 | 54.1 |
2012 | 43 | 37 | 53.8 |
2013 | 32 | 31 | 50.8 |
2014 | 21 | 17 | 55.3 |
2015 | 4 | 3 | 57.1 |
2016 | 1 | 1 | 50.0 |
รวม | 650 | 405 | 61.6 |
2.6. สถิติการพบกับผู้เล่นคนสำคัญ
นี่คือสถิติการแข่งขันแบบพบกันโดยตรงระหว่างขง เจี๋ย กับนักหมากรุกโกะคนสำคัญ โดยเฉพาะผู้ที่เคยคว้าแชมป์รายการนานาชาติ (ชื่อตัวหนา)
- กู่ ลี่ (古力Gǔ LìChinese) 18:26
- หู เหยาอวี่ (胡耀yuHú YàoyǔChinese) 24:13
- หลิว ซิง (刘星Liú XīngChinese) 13:13
- ชาง เฮ่า (常昊Cháng HàoChinese) 11:15
- ชิว จวิ้น (邱峻Qiū JùnChinese) 21:4
- อี เซดล (이세돌Lee Sedolภาษาเกาหลี) 7:18
- โจว รุ่ยหยาง (周睿羊Zhōu RuìyángChinese) 12:11
- หวัง ซี (王檄Wáng XīChinese) 13:9
- หลี่ เจ๋อ (李喆Lǐ ZhéChinese) 12:9
- โจว เหอหยาง (周鹤ยางZhōu HèyángChinese) 12:9
- เผิง ฉวน (彭荃Péng QuánChinese) 12:8
- เซีย เฮ่อ (谢赫Xiè HèChinese) 10:9
- เจียง เหวยเจี๋ย (江維杰Jiāng WéijiéChinese) 9:9
- หวัง เหลย (王磊Wáng LěiChinese) 10:7
- อี ชาง-โฮ (이창호Lee Chang-hoภาษาเกาหลี) 8:8
- ติง เหวย (丁伟Dīng WěiChinese) 10:5
- หนิว อวี่เทียน (牛雨田Niú YǔtiánChinese) 10:5
- หวัง เหยา (王尧Wáng YáoChinese) 8:7
- อวี่ ปิน (俞斌Yú BīnChinese) 8:7
- เพียว เวิ่นเหยา (朴文堯Piáo WényáoChinese) 6:9
- หลิว ซื่อเจิน (刘世振Liú ShìzhènChinese) 4:10
- หวัง อวี่ฮุ่ย (王煜辉Wáng YùhuīChinese) 10:3
- เฉิน เหยาเย่ (陳耀燁Chén YàoyèChinese) 6:6
- ชเว ชอลฮัน (최철한Choi Cheolhanภาษาเกาหลี) 5:7
3. มรดกและการประเมินผลงาน
ขง เจี๋ย ถือเป็นหนึ่งในผู้เล่นโกะที่สำคัญที่สุดของจีนในช่วงปลายทศวรรษ 2000 ถึงต้นทศวรรษ 2010 การคว้าแชมป์ระดับนานาชาติอย่าง Samsung Cup, LG Cup และ Fujitsu Cup รวมถึงการคว้าแชมป์ Asian TV Cup ถึง 3 สมัยติดต่อกันภายในระยะเวลาอันสั้น (ค.ศ. 2009-2011) ถือเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญที่ผลักดันให้เขาก้าวขึ้นสู่จุดสูงสุดในวงการหมากรุกโกะ
ในปี ค.ศ. 2010 เขาได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางว่าเป็นผู้เล่นโกะที่แข็งแกร่งที่สุดในโลก ด้วยการคว้าแชมป์รายการใหญ่ถึง 3 รายการในช่วงเวลาเดียวกัน อย่างไรก็ตาม หลังจากปี ค.ศ. 2011 ซึ่งเป็นปีที่เขาเข้าสู่รอบชิงชนะเลิศในรายการนานาชาติเป็นครั้งสุดท้าย ผลงานของเขาก็เริ่มลดลงเมื่อเผชิญกับการแข่งขันที่สูงขึ้นจากผู้เล่นรุ่นใหม่ที่เกิดในทศวรรษ 1990
แม้ว่าในภายหลังจะมีผู้เล่นหน้าใหม่ก้าวขึ้นมาโดดเด่น แต่ความสำเร็จของขง เจี๋ย ในช่วงรุ่งเรืองของเขาได้สร้างผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อวงการหมากรุกโกะจีนและนานาชาติ ทำให้เขาเป็นหนึ่งในตำนานของเกมโกะที่ยังคงถูกจดจำ
4. ดูเพิ่ม
- โกะ
- นักหมากรุกโกะ
- สมาคมหมากรุกจีน
- กู่ ลี่ (นักหมากรุกโกะ)
- อี เซดล
- อี ชาง-โฮ
- [http://gogame.info/samples.html?id=75 บทสัมภาษณ์ขง เจี๋ย]
- [http://sports.sina.com.cn/star/kong_jie/ ขง เจี๋ย - Sina Sports]