อากิระ ยานาบุ

2.1. การเกิด ครอบครัว และวัยเด็ก

ยาบุ อากิระ เกิดเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2471 ที่โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ชื่อจริงของเขาคือ ยานาบุ ยูกิโยชิ (章新_{ยูกิโยชิ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) บิดาของเขาเป็นข้าราชการในกระทรวงเกษตรและพาณิชย์ของญี่ปุ่น

2.2. ปัญหาสุขภาพและการเปลี่ยนสายการเรียน

เขาได้เข้าศึกษาที่โรงเรียนมัธยมปลายอุราวะ (ระบบเก่า) แต่เมื่ออายุ 20 ปี เขาป่วยเป็นวัณโรคปอดอย่างรุนแรง ทำให้ต้องเข้ารับการรักษาในสถานพักฟื้นผู้ป่วยเป็นเวลาถึง 8 ปี หลังจากการฟื้นตัว เขาได้เข้าศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยโตเกียว โดยเริ่มแรกเขาเลือกเรียนในสายวิทยาศาสตร์ แต่ภายหลังได้ตัดสินใจเปลี่ยนมาเรียนในสายสังคมศาสตร์ และสำเร็จการศึกษาจากคณะศิลปศาสตร์ สาขาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

2.3. ช่วงเวลาที่มหาวิทยาลัยโตเกียว

ในระหว่างที่ศึกษาอยู่ที่มหาวิทยาลัยโตเกียว ยาบุ อากิระมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับเพื่อนร่วมรุ่นหลายคน หนึ่งในนั้นคือ ฮาซูมิ ชิเงฮิโกะ (蓮實重彦_{ฮาซูมิ ชิเงฮิโกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ในช่วงเวลาดังกล่าว ยาบุได้แสดงความสามารถด้านการเขียนโดยการตีพิมพ์บทความหลายชิ้นในหนังสือพิมพ์ของมหาวิทยาลัยโตเกียว ซึ่งรวมถึงบทความเรื่อง "หลังวิกฤตการณ์เรือดำ" (黒船ショック以後_{คุโรฟุเนะ ช็อกกุ อิโกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) และ "ทาเกโนอูจิ โนะ ซูกูเนะ" (武内宿祢_{ทาเกโนอูจิ โนะ ซูกูเนะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ผลงานเหล่านี้ทำให้เขาได้รับรางวัลเทศกาลเดือนพฤษภาคม (May Festival Award) และได้รับการยกย่องจากบุคคลสำคัญในวงการวรรณกรรม เช่น ฮตตะ โยชิเอะ (堀田善衛_{ฮตตะ โยชิเอะ}^{ภาษาญี่ปุ่น})

3.1. กิจกรรมช่วงแรกและการวิจารณ์

หลังจากสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยโตเกียว ยาบุ อากิระมีความตั้งใจที่จะเป็นนักวิจารณ์ เขาเริ่มเผยแพร่งานเขียนของตนเองในขณะที่ทำงานเป็นอาจารย์สอนพิเศษในโรงเรียนกวดวิชาเอกชน เพื่อหาเลี้ยงชีพและสั่งสมประสบการณ์

3.2. อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยโมโมยามะกุอิน

ในปี พ.ศ. 2530 ยาบุ อากิระได้รับการทาบทามจากฮิราอิ ฮิโรยูกิ (平井啓之_{ฮิราอิ ฮิโรยูกิ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ซึ่งเป็นอาจารย์สอนภาษาฝรั่งเศสของเขาในสมัยเรียนมหาวิทยาลัย ให้มาดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัยโมโมยามะกุอิน เขาได้ทำงานสอนและวิจัยที่นี่จนกระทั่งเกษียณอายุในปี พ.ศ. 2542 และได้รับตำแหน่งศาสตราจารย์กิตติคุณ

4.1. การวิจัยคำแปลและวิเคราะห์วัฒนธรรมญี่ปุ่น

งานวิจัยหลักของยาบุ อากิระมุ่งเน้นไปที่การศึกษา "คำแปล" (翻訳語_{ฮนเนียกุโงะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่ถูกสร้างขึ้นใหม่ในยุคเมจิ เพื่อรองรับการรับเอาวัฒนธรรมตะวันตกเข้ามาในสังคมญี่ปุ่น เขาได้วิเคราะห์อย่างลึกซึ้งว่าคำแปลเหล่านี้มีอิทธิพลต่อการก่อร่างสร้างความคิดและโครงสร้างของภาษาญี่ปุ่น วัฒนธรรมญี่ปุ่น และปรัชญาอย่างไร การวิเคราะห์ของเขาถือเป็นการ "วิพากษ์อารยธรรม" (文明批評_{บุมเม ฮิเฮียว}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ที่สำคัญ ซึ่งตั้งคำถามถึงลักษณะพื้นฐานของญี่ปุ่นผ่านเลนส์ของภาษา

4.2. การแปลและทฤษฎีวัฒนธรรม

ยาบุ อากิระได้ศึกษาแก่นแท้ของการแปลและวัฒนธรรมการแปลอย่างละเอียด เขาสำรวจความสัมพันธ์อันซับซ้อนระหว่างภาษากับวัฒนธรรมผ่านแนวคิดที่เป็นเอกลักษณ์ หนึ่งในแนวคิดที่สำคัญที่สุดของเขาคือ "ปรากฏการณ์แคสเซ็ต" (カセット効果_{คาเซ็ตโตะ โคกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) ซึ่งอธิบายถึงปรากฏการณ์ที่ในการแปลนั้น รูปแบบหรือรูปแบบตัวอักษรของคำที่ถูกแปลมีความสำคัญหรือถูกให้ความสำคัญมากกว่าความหมายดั้งเดิมของคำต้นฉบับ

4.3. ผลงานหนังสือที่สำคัญ

ยาบุ อากิระมีผลงานหนังสือจำนวนมากที่สะท้อนถึงแนวคิดและงานวิจัยของเขา หนังสือที่สำคัญบางเล่มได้แก่:

• The Logic of Translation Words: The Structure of Japanese Culture as Seen in Language (翻訳語の論理 - 言語にみる日本文化の構造_{ฮนเนียกุโงะ โนะ รงริ: เกมโงะ นิ มิรุ นิฮง บุงกะ โนะ โคโซะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2515)
• The Logic of Style: The Structure of Hideo Kobayashi's Thought (文体の論理 - 小林秀雄の思考の構造_{บุนไต โนะ รงริ: โคบายาชิ ฮิเดโอะ โนะ ชิโกะ โนะ โคโซะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2519)
• What is Translation?: Japanese Language and Translation Culture (翻訳とはなにか - 日本語と翻訳文化_{ฮนเนียกุ โตะ นะนิกะ: นิฮงโงะ โตะ ฮนเนียกุ บุงกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2519)
• The Philosophy of Translation: Nature and nature (翻訳の思想 - 自然とnature_{ฮนเนียกุ โนะ ชิโซะ: ชิเซ็น โตะ เนเจอร์}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2520, พิมพ์ซ้ำ พ.ศ. 2538)
• Considering Translation Culture (翻訳文化を考える_{ฮนเนียกุ บุงกะ โอะ คังงาเอรุ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2521)
• Comparative Japanese Language Theory (比較日本語論_{ฮิกากุ นิฮงโงะรง}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2522)
• How to Write "Japanese" (「日本語」をどう書くか_{นิฮงโงะ โอะ โดะ คากุ กะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2524)
• The Circumstances of the Formation of Translation Words (翻訳語成立事情_{ฮนเนียกุโงะ เซริตสึ จิโจะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2525) ซึ่งได้รับการแปลเป็นภาษาเกาหลีถึงสองครั้งและภาษาเยอรมัน
• Critique of Translation Studies: The Structure of Japanese Language, The Responsibility of Translation (翻訳学問批判 - 日本語の構造、翻訳の責任_{ฮนเนียกุ กากุมง ฮิฮัง: นิฮงโงะ โนะ โคโซะ, ฮนเนียกุ โนะ เซกิณิน}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2526)
• The Discovery of Modern Japanese (現代日本語の発見_{เก็นได นิฮงโงะ โนะ ฮักเก็น}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2526)
• God and Shangdi: Translators in History (ゴッドと上帝 - 歴史の中の翻訳者_{ก็อดโดะ โตะ โจเท: เรคิชิ โนะ นะกะ โนะ ฮนเนียกุฉะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2529, พิมพ์ซ้ำในชื่อ God or Shangdi (ゴッドは神か上帝か_{ก็อดโดะ วะ คามิ กะ โจเท กะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) พ.ศ. 2544)
• A Dictionary of One Word: Culture (一語の辞典 - 文化_{อิจิโกะ โนะ จิเต็น: บุงกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2538)
• Reading Translation Words (翻訳語を読む_{ฮนเนียกุโงะ โอะ โยมุ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2541)
• A Dictionary of One Word: Love (一語の辞典 - 愛_{อิจิโกะ โนะ จิเต็น: ไอ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2544)
• The Philosophy of "Secrecy": The Front and Back of Japanese Culture (「秘」の思想 - 日本文化のオモテとウラ_{ฮิ โนะ ชิโซะ: นิฮง บุงกะ โนะ โอโมะเตะ โตะ อุระ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2545)
• The Philosophy of Modern Japanese: The Circumstances of the Formation of Translation Style (近代日本語の思想 - 翻訳文体成立事情_{คินได นิฮงโงะ โนะ ชิโซะ: ฮนเนียกุ บุนไต เซริตสึ จิโจะ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2547)
• Encounter with the Unknown: A Re-explanation of Translation Culture Theory (未知との出会い 翻訳文化論再説_{มิจิ โตะ โนะ เดไอ ฮนเนียกุ บุงกะรง ไซเซ็ตสึ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2556)
• เขายังร่วมเรียบเรียงหนังสือ Japanese Translation Theory: An Anthology and Commentary (日本の翻訳論 アンソロジーと解題_{นิฮง โนะ ฮนเนียกุรง แอนโทโลจี โตะ ไคได}^{ภาษาญี่ปุ่น}) (พ.ศ. 2553) ร่วมกับมิซูโนะ เทกิ (水野的_{มิซูโนะ เทกิ}^{ภาษาญี่ปุ่น}) และนางานูมะ มิกาโกะ (長沼美香子_{นางานูมะ มิกาโกะ}^{ภาษาญี่ปุ่น})