ประเทศเวเนซุเอลา

3.1. ยุคก่อนโคลัมบัส

มีหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในดินแดนที่ปัจจุบันคือเวเนซุเอลา ย้อนกลับไปประมาณ 15,000 ปีที่แล้ว มีการค้นพบเครื่องมือบนตะพักน้ำสูงของแม่น้ำริโอเปเดรกัลทางตะวันตกของเวเนซุเอลา สิ่งประดิษฐ์จากการล่าสัตว์ในยุคไพลสโตซีนตอนปลาย รวมถึงหัวหอก ถูกพบในแหล่งโบราณคดีหลายแห่งทางตะวันตกเฉียงเหนือของเวเนซุเอลา จากการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสี สิ่งประดิษฐ์เหล่านี้มีอายุตั้งแต่ 13,000 ถึง 7,000 ปีก่อนคริสตกาล

ยังไม่ทราบจำนวนประชากรที่แน่ชัดในเวเนซุเอลาก่อนการพิชิตของสเปน แต่คาดว่ามีประมาณหนึ่งล้านคน นอกจากชนพื้นเมืองที่ยังคงดำรงอยู่ในปัจจุบันแล้ว ยังมีกลุ่มชนอื่น ๆ เช่น กาลินา (คาริบ), อาวาเก, กาเกติโอ, มาริเช และติโมโต-กุยกา วัฒนธรรมติโมโต-กุยกาเป็นสังคมที่ซับซ้อนที่สุดในเวเนซุเอลายุคก่อนโคลัมบัส มีหมู่บ้านถาวรที่วางแผนไว้ล่วงหน้า ล้อมรอบด้วยทุ่งนาขั้นบันไดที่มีระบบชลประทาน บ้านของพวกเขาสร้างด้วยหินและไม้ มุงหลังคาด้วยจาก พวกเขาเป็นชนเผ่าที่รักสงบและพึ่งพาการเกษตร พืชผลในภูมิภาค ได้แก่ มันฝรั่ง และ อูยูโก พวกเขาทิ้งศิลปวัตถุไว้ โดยเฉพาะเครื่องปั้นดินเผารูปมนุษย์ แต่ไม่มีอนุสรณ์สถานที่สำคัญ พวกเขาทอเส้นใยพืชเพื่อทำเป็นสิ่งทอและเสื่อสำหรับใช้ในบ้าน พวกเขาได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้คิดค้นอาเรปา ซึ่งเป็นอาหารหลักในอาหารเวเนซุเอลา

หลังจากการพิชิตของสเปน จำนวนประชากรลดลงอย่างรวดเร็ว สาเหตุหลักมาจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อจากยุโรป ประชากรพื้นเมืองในยุคก่อนโคลัมบัสมีสองแกนหลักจากเหนือจรดใต้ โดยกลุ่มทางตะวันตกปลูกข้าวโพด และกลุ่มทางตะวันออกปลูกมันสำปะหลัง พื้นที่ส่วนใหญ่ของ ยาโนส (ที่ราบ) ถูกเพาะปลูกด้วยการทำไร่เลื่อนลอยผสมผสานกับการเกษตรแบบตั้งถิ่นฐานถาวร

3.2. ยุคอาณานิคมสเปนและการประกาศเอกราช

ช่วงเวลานี้ครอบคลุมตั้งแต่การเข้ามาของชาวสเปนในศตวรรษที่ 16 การก่อตั้งอาณานิคม และการต่อสู้เพื่อเอกราชที่นำไปสู่การก่อตั้งประเทศเวเนซุเอลา

3.2.1. การปกครองอาณานิคม

ในปี ค.ศ. 1498 ระหว่างการเดินทางสู่ทวีปอเมริกาครั้งที่สาม คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส ได้เดินเรือใกล้กับสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโก และขึ้นฝั่งที่อ่าวปาเรีย โคลัมบัสรู้สึกประหลาดใจกับกระแสน้ำจืดนอกชายฝั่งขนาดใหญ่ที่พัดพาเรือของเขาไปทางตะวันออก เขาได้เขียนจดหมายถึงสมเด็จพระราชินีนาถอิซาเบลที่ 1 และพระเจ้าเฟร์นันโดที่ 2 ว่าเขาคงได้มาถึงสวรรค์บนดิน (อุทยานบนโลก) แล้ว โดยกล่าวว่า "นี่คือสัญญาณอันยิ่งใหญ่ของอุทยานบนโลก...เพราะข้าพเจ้าไม่เคยอ่านหรือได้ยินถึงปริมาณน้ำจืดจำนวนมหาศาลเช่นนี้ที่อยู่ภายในและใกล้ชิดกับน้ำเค็ม ความอบอุ่นที่ไม่รุนแรงก็ยืนยันสิ่งนี้เช่นกัน และถ้าน้ำที่ข้าพเจ้าพูดถึงไม่ได้มาจากอุทยานแล้วไซร้ มันก็เป็นสิ่งมหัศจรรย์ยิ่งกว่า เพราะข้าพเจ้าไม่เชื่อว่าเคยมีแม่น้ำที่ใหญ่และลึกเช่นนี้เป็นที่รู้จักในโลกนี้"

การตั้งอาณานิคมของสเปนบนแผ่นดินใหญ่เวเนซุเอลาเริ่มขึ้นในปี ค.ศ. 1522 โดยก่อตั้งถิ่นฐานถาวรแห่งแรกในอเมริกาใต้ที่เมืองกูมานาในปัจจุบัน

ในศตวรรษที่ 16 กษัตริย์แห่งสเปนได้พระราชทานสัมปทานแก่ตระกูลเวลเซอร์ของเยอรมนี ไคลน์-เวเนดิก (Klein-Venedig, "เวนิสน้อย") กลายเป็นความพยายามในการล่าอาณานิคมของเยอรมนีในทวีปอเมริกาที่กว้างขวางที่สุดระหว่างปี ค.ศ. 1528 ถึง 1546 ตระกูลเวลเซอร์เป็นนายธนาคารของราชวงศ์ฮับส์บูร์กและเป็นผู้ให้เงินทุนแก่จักรพรรดิคาร์ลที่ 5 ผู้ซึ่งเป็นกษัตริย์แห่งสเปนและทรงกู้ยืมเงินจำนวนมากจากพวกเขาเพื่อจ่ายสินบนในการเลือกตั้งจักรพรรดิ ในปี ค.ศ. 1528 คาร์ลที่ 5 ได้พระราชทานสิทธิ์ให้ตระกูลเวลเซอร์ในการสำรวจ ปกครอง และตั้งอาณานิคมในดินแดนนี้ รวมถึงการค้นหาเมืองทองคำในตำนาน เอลโดราโด การสำรวจครั้งแรกนำโดย อัมโบรซิอุส เอฮิงเงอร์ ซึ่งก่อตั้งมาราไกโบในปี ค.ศ. 1529 หลังจากการเสียชีวิตของเอฮิงเงอร์ (1533) จากนั้น นิโคเลาส์ เฟเดอร์มันน์ และ เกออร์ก ฟอน ชไปเออร์ (1540) ฟิลิปป์ ฟอน ฮุทเทินยังคงสำรวจดินแดนภายในต่อไป ในช่วงที่ฟอน ฮุทเทินไม่อยู่ในเมืองหลวงของจังหวัด ราชสำนักสเปนได้อ้างสิทธิ์ในการแต่งตั้งผู้ว่าการ เมื่อฟอน ฮุทเทินกลับมายังเมืองหลวง ซานตาอานาเดโกโร ในปี ค.ศ. 1546 ผู้ว่าการชาวสเปน ฮวน เด การ์บาฆาล ได้สั่งประหารชีวิตฟอน ฮุทเทิน และ บาร์โธโลมอยส์ ที่ 6 เวลเซอร์ ต่อจากนั้น จักรพรรดิคาร์ลที่ 5 ได้เพิกถอนสัมปทานของตระกูลเวลเซอร์ ตระกูลเวลเซอร์ได้ขนส่งคนงานเหมืองชาวเยอรมันมายังอาณานิคม พร้อมด้วยทาสชาวแอฟริกัน 4,000 คนเพื่อทำงานในไร่อ้อย ชาวอาณานิคมชาวเยอรมันจำนวนมากเสียชีวิตจากโรคเขตร้อน ซึ่งพวกเขาไม่มีภูมิคุ้มกัน หรือจากการสู้รบกับชนพื้นเมือง

ผู้นำชนพื้นเมือง (กาซิกเก) เช่น กวยกาอิปูโร (ประมาณ ค.ศ. 1530-1568) และตามานาโก (เสียชีวิต ค.ศ. 1573) พยายามต่อต้านการรุกรานของสเปน แต่ผู้มาใหม่ก็สามารถปราบปรามพวกเขาได้ในที่สุด ในศตวรรษที่ 16 ระหว่างการล่าอาณานิคมของสเปน ชนพื้นเมืองเช่น ชาวมาริเช ซึ่งเป็นผู้สืบเชื้อสายมาจากชาวกาลินา ได้เปลี่ยนมานับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก ชนเผ่าหรือผู้นำที่ต่อต้านบางกลุ่มได้รับการระลึกถึงในชื่อสถานที่ต่าง ๆ เช่น การากัส ชากาโอ และโลสเตเกส การตั้งถิ่นฐานในยุคอาณานิคมตอนต้นมุ่งเน้นไปที่ชายฝั่งทางเหนือ แต่ในช่วงกลางศตวรรษที่ 18 ชาวสเปนได้รุกคืบเข้าไปในแผ่นดินตามแม่น้ำโอรีโนโก ที่นี่ ชาวเยกัวนาได้จัดการต่อต้านในปี ค.ศ. 1775-1776

ถิ่นฐานของสเปนทางตะวันออกของเวเนซุเอลาถูกรวมเข้ากับจังหวัดนวยบาอันดาลูซิอา บริหารงานโดยราชสำนักอุทธรณ์ซานโตโดมิงโกตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 16 พื้นที่ส่วนใหญ่ของเวเนซุเอลาได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของเขตอุปราชแห่งนวยบากรานาดาในต้นศตวรรษที่ 18 และต่อมาได้จัดตั้งเป็นกัปตันซีเฮเนรัลอิสระ เริ่มตั้งแต่ปี ค.ศ. 1777 การากัส ซึ่งก่อตั้งขึ้นในภูมิภาคชายฝั่งตอนกลางในปี ค.ศ. 1567 ตั้งอยู่ในทำเลที่ดีที่จะกลายเป็นสถานที่สำคัญ เนื่องจากอยู่ใกล้กับท่าเรือชายฝั่งลาไกวรา และตั้งอยู่ในหุบเขาในเทือกเขา ทำให้มีความแข็งแกร่งในการป้องกันโจรสลัด และมีภูมิอากาศที่อุดมสมบูรณ์และดีต่อสุขภาพมากกว่า

3.2.2. สงครามประกาศเอกราช

หลังจากความพยายามก่อการจลาจลที่ไม่ประสบผลสำเร็จหลายครั้ง เวเนซุเอลาภายใต้การนำของฟรันซิสโก เด มิรันดา นายทหารชาวเวเนซุเอลาผู้เคยร่วมรบในการปฏิวัติอเมริกาและการปฏิวัติฝรั่งเศส ได้ประกาศเอกราชเป็นสาธารณรัฐเวเนซุเอลาที่หนึ่งเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม ค.ศ. 1811 นี่คือจุดเริ่มต้นของสงครามประกาศเอกราชเวเนซุเอลา เหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่การากัสในปี ค.ศ. 1812 ประกอบกับการกบฏของยาเนโร (คนเลี้ยงวัวในที่ราบ) ชาวเวเนซุเอลา ทำให้สาธารณรัฐล่มสลาย ซิมอน โบลิบาร์ ผู้นำคนใหม่ของกองกำลังอิสรภาพ ได้เริ่มการทัพอันน่าชมในปี ค.ศ. 1813 จากนวยบากรานาดา ยึดคืนดินแดนส่วนใหญ่ได้ และได้รับการประกาศให้เป็น เอลลิเบร์ตาดอร์ ("ผู้ปลดปล่อย") สาธารณรัฐเวเนซุเอลาที่สองได้รับการประกาศเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1813 แต่ดำรงอยู่ได้เพียงไม่กี่เดือนก่อนที่จะถูกบดขยี้โดยโฆเซ โตมัส โบเบส ผู้นำทหารฝ่ายนิยมกษัตริย์ และกองทัพส่วนตัวของเขาที่เป็นชาว ยาเนโร

การสิ้นสุดของการรุกรานสเปนของฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1814 ทำให้กองกำลังสำรวจขนาดใหญ่ภายใต้การนำของนายพลปาโบล โมริโย สามารถเดินทางมาเพื่อยึดคืนดินแดนที่สูญเสียไปในเวเนซุเอลาและนวยบากรานาดาได้ เมื่อสงครามถึงจุดหยุดนิ่งในปี ค.ศ. 1817 โบลิบาร์ได้สถาปนาสาธารณรัฐเวเนซุเอลาที่สามขึ้นใหม่ในดินแดนที่ยังคงควบคุมโดยกลุ่มผู้รักชาติ ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในภูมิภาคกัวยานาและยาโนส สาธารณรัฐนี้มีอายุสั้นเพียงสองปี เนื่องจากในการประชุมสภาอังโกสตูราปี ค.ศ. 1819 ได้มีการประกาศรวมเวเนซุเอลาเข้ากับนวยบากรานาดาเพื่อก่อตั้งสาธารณรัฐโคลอมเบีย (หรือกรันโคลอมเบีย) สงครามดำเนินต่อไปจนกระทั่งได้รับชัยชนะและเอกราชอย่างสมบูรณ์หลังยุทธการที่การาโบโบเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน ค.ศ. 1821 เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม ค.ศ. 1823 โฆเซ ปรูเดนซิโอ ปาดียา และ ราฟาเอล อูร์ดาเนตา ได้ช่วยยืนยันเอกราชของเวเนซุเอลาด้วยชัยชนะในยุทธการที่ทะเลสาบมาราไกโบ สภาของนวยบากรานาดาได้มอบอำนาจควบคุมกองทัพกรานาดาให้แก่โบลิบาร์ ซึ่งเขานำกองทัพปลดปล่อยหลายประเทศและก่อตั้งสาธารณรัฐโคลอมเบีย (กรันโคลอมเบีย)

ซูเกรได้เดินทัพไปปลดปล่อยเอกวาดอร์และกลายเป็นประธานาธิบดีคนที่สองของโบลิเวีย เวเนซุเอลายังคงเป็นส่วนหนึ่งของกรันโคลอมเบียจนถึงปี ค.ศ. 1830 เมื่อการกบฏที่นำโดยโฆเซ อันโตนิโอ ปาเอซ ทำให้มีการประกาศเอกราชของเวเนซุเอลาใหม่เมื่อวันที่ 22 กันยายน ปาเอซกลายเป็นประธานาธิบดีคนแรกของรัฐเวเนซุเอลาใหม่ ประชากรหนึ่งในสี่ถึงหนึ่งในสามของเวเนซุเอลาเสียชีวิตในช่วงสองทศวรรษของสงครามนี้ (รวมถึงประมาณครึ่งหนึ่งของชาวเวเนซุเอลาเชื้อสายยุโรป) ซึ่งในปี ค.ศ. 1830 คาดว่ามีประชากรประมาณ 800,000 คน ในธงชาติเวเนซุเอลา สีเหลืองหมายถึงความมั่งคั่งของแผ่นดิน สีน้ำเงินหมายถึงทะเลที่แยกเวเนซุเอลาออกจากสเปน และสีแดงหมายถึงเลือดที่หลั่งไหลโดยวีรบุรุษแห่งเอกราช

3.3. ศตวรรษที่ 19: สงครามกลางเมืองและเผด็จการทหาร

การเลิกทาสในเวเนซุเอลาเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1854 ประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ของเวเนซุเอลาในศตวรรษที่ 19 เต็มไปด้วยความวุ่นวายทางการเมืองและการปกครองแบบเผด็จการ รวมถึงผู้นำเอกราช โฆเซ อันโตนิโอ ปาเอซ ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสามครั้งและรับใช้ชาติเป็นเวลา 11 ปีระหว่างปี ค.ศ. 1830 ถึง 1863 เหตุการณ์นี้สิ้นสุดลงด้วยสงครามสหพันธรัฐ (ค.ศ. 1859-1863) ในช่วงครึ่งหลังของศตวรรษ อันโตนิโอ กุซมัน บลังโก เกาดีโย อีกคนหนึ่ง ดำรงตำแหน่งเป็นเวลา 13 ปี ระหว่างปี ค.ศ. 1870 ถึง 1887 โดยมีประธานาธิบดีคนอื่น ๆ อีกสามคนสลับกันดำรงตำแหน่ง

ในปี ค.ศ. 1895 ข้อพิพาทที่ยาวนานกับบริเตนใหญ่เกี่ยวกับดินแดนเอสเซกิโบ ซึ่งบริเตนอ้างว่าเป็นส่วนหนึ่งของบริติชกีอานา และเวเนซุเอลามองว่าเป็นดินแดนของตน ได้ปะทุขึ้นเป็นวิกฤตการณ์เวเนซุเอลา ค.ศ. 1895 ข้อพิพาทกลายเป็นวิกฤตทางการทูตเมื่อวิลเลียม ลินด์เซย์ สครักส์ ผู้ทำการล็อบบี้ของเวเนซุเอลา พยายามโต้แย้งว่าพฤติกรรมของอังกฤษในประเด็นนี้ละเมิดหลักการมอนโรของสหรัฐในปี ค.ศ. 1823 และใช้อิทธิพลของเขาในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เพื่อผลักดันเรื่องนี้ จากนั้น ประธานาธิบดีสหรัฐ โกรเวอร์ คลีฟแลนด์ ได้ใช้การตีความหลักการนี้อย่างกว้างขวางโดยประกาศว่าอเมริกามีผลประโยชน์ในทุกเรื่องที่เกิดขึ้นในซีกโลกนี้ ในที่สุด บริเตนยอมรับการอนุญาโตตุลาการ แต่ในการเจรจาเกี่ยวกับเงื่อนไข บริเตนสามารถโน้มน้าวสหรัฐในรายละเอียดหลายประการ ศาลอนุญาโตตุลาการประชุมที่ปารีสในปี ค.ศ. 1898 เพื่อตัดสินปัญหา และในปี ค.ศ. 1899 ได้ตัดสินให้ดินแดนส่วนใหญ่ที่เป็นข้อพิพาทแก่บริติชกีอานา

ในปี ค.ศ. 1899 ซิเปรียโน กัสโตร ด้วยความช่วยเหลือจากเพื่อนของเขา ฮวน บิเซนเต โกเมซ ได้ยึดอำนาจในกรุงการากัส กัสโตรผิดนัดชำระหนี้ต่างประเทศจำนวนมากของเวเนซุเอลา และปฏิเสธที่จะจ่ายค่าชดเชยให้แก่ชาวต่างชาติที่ได้รับผลกระทบจากสงครามกลางเมืองของเวเนซุเอลา เหตุการณ์นี้นำไปสู่วิกฤตการณ์เวเนซุเอลา ค.ศ. 1902-1903 ซึ่งบริเตน เยอรมนี และอิตาลีได้ทำการปิดล้อมทางทะเล ก่อนที่จะมีการตกลงอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่ศาลอนุญาโตตุลาการถาวรแห่งใหม่ ในปี ค.ศ. 1908 เกิดข้อพิพาทอีกครั้งกับเนเธอร์แลนด์ ซึ่งได้รับการแก้ไขเมื่อกัสโตรเดินทางไปรับการรักษาพยาบาลในเยอรมนีและถูกโค่นล้มโดยฮวน บิเซนเต โกเมซ (ค.ศ. 1908-1935) ทันที

3.4. ศตวรรษที่ 20: การค้นพบน้ำมันและความพยายามสร้างประชาธิปไตย

การค้นพบแหล่งน้ำมันขนาดใหญ่ในทะเลสาบมาราไกโบระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของเวเนซุเอลาและเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจของประเทศจากการพึ่งพาการส่งออกสินค้าเกษตรเป็นหลัก เหตุการณ์นี้ก่อให้เกิดความเฟื่องฟูทางเศรษฐกิจที่ยาวนานจนถึงทศวรรษ 1980 ภายในปี ค.ศ. 1935 ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัวของเวเนซุเอลาสูงที่สุดในลาตินอเมริกา โกเมซได้รับประโยชน์อย่างมากจากสิ่งนี้ เนื่องจากมีการทุจริตคอร์รัปชันอย่างแพร่หลาย แต่ในขณะเดียวกัน แหล่งรายได้ใหม่นี้ช่วยให้เขารวบอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางและพัฒนาอำนาจรัฐ

โกเมซยังคงเป็นบุคคลผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในเวเนซุเอลาจนกระทั่งถึงแก่อสัญกรรมในปี ค.ศ. 1935 ระบบเผด็จการ โกเมซิสตา (ค.ศ. 1935-1945) ยังคงดำเนินต่อไปภายใต้การปกครองของเอเลอาซาร์ โลเปซ กอนเตรราส แต่ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1941 ภายใต้การปกครองของอิไซอัส เมดินา อังการิตา ได้มีการผ่อนคลายลง อังการิตาได้ทำการปฏิรูปหลายประการ รวมถึงการทำให้พรรคการเมืองทุกพรรคถูกกฎหมาย หลังสงครามโลกครั้งที่สอง การอพยพจากยุโรปใต้และประเทศที่ยากจนกว่าในลาตินอเมริกาทำให้สังคมเวเนซุเอลามีความหลากหลายมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

ในปี ค.ศ. 1945 รัฐประหารโดยพลเรือนและทหารได้โค่นล้มเมดินา อังการิตา และนำไปสู่ช่วงเวลาแห่งการปกครองแบบประชาธิปไตย (ค.ศ. 1945-1948) ภายใต้พรรคก้าวประชาธิปไตย ซึ่งเป็นพรรคที่มีสมาชิกจำนวนมาก เริ่มแรกอยู่ภายใต้การนำของโรมูโล เบตังคูร์ต จนกระทั่งโรมูโล กาเยโกส ชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 1947 (การเลือกตั้งที่เสรีและยุติธรรมครั้งแรกในเวเนซุเอลา) กาเยโกสปกครองจนกระทั่งถูกโค่นล้มโดยคณะทหารที่นำโดยกลุ่มผู้มีอำนาจสามคน ได้แก่ ลุยส์ เฟลิเป โยเบรา ปาเอซ, มาร์โกส เปเรซ ฆิเมเนซ, และรัฐมนตรีกลาโหมของกาเยโกส การ์โลส เดลกาโด ชัลโบด์ ในรัฐประหารปี ค.ศ. 1948

บุคคลผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในคณะทหาร (ค.ศ. 1948-1958) คือ เปเรซ ฆิเมเนซ และเขาถูกสงสัยว่าเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการเสียชีวิตของชัลโบด์ ซึ่งเสียชีวิตจากการลักพาตัวที่ไม่สำเร็จในปี ค.ศ. 1950 เมื่อคณะทหารพ่ายแพ้การเลือกตั้งประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 1952 อย่างไม่คาดฝัน คณะทหารไม่สนใจผลการเลือกตั้งและแต่งตั้งฆิเมเนซเป็นประธานาธิบดี ฆิเมเนซถูกขับไล่ออกจากตำแหน่งเมื่อวันที่ 23 มกราคม ค.ศ. 1958 ในความพยายามที่จะรวมประชาธิปไตยที่เพิ่งเริ่มต้น พรรคการเมืองหลักสามพรรค (ก้าวประชาธิปไตย (AD), COPEI และ สหภาพสาธารณรัฐประชาธิปไตย (URD) โดยยกเว้นพรรคคอมมิวนิสต์เวเนซุเอลาอย่างเห็นได้ชัด) ได้ลงนามในข้อตกลงปุนโตฟิโฆ ซึ่งเป็นข้อตกลงแบ่งปันอำนาจ AD และ COPEI ครอบงำภูมิทัศน์ทางการเมืองเป็นเวลาสี่ทศวรรษ

ในช่วงการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของโรมูโล เบตังคูร์ต (ค.ศ. 1959-1964 สมัยที่สอง) และราอุล เลโอนี (ค.ศ. 1964-1969) เกิดขบวนการกองโจรจำนวนมาก กองโจรส่วนใหญ่วางอาวุธลงในสมัยประธานาธิบดีราฟาเอล กัลเดรา สมัยแรก (ค.ศ. 1969-1974) กัลเดราชนะการเลือกตั้งปี ค.ศ. 1968 ในนามพรรค COPEI ซึ่งเป็นครั้งแรกที่พรรคอื่นนอกเหนือจากก้าวประชาธิปไตยได้ตำแหน่งประธานาธิบดีผ่านการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตย ระเบียบประชาธิปไตยใหม่มีผู้ต่อต้าน เบตังคูร์ตถูกโจมตีตามแผนของราฟาเอล ตรูฆิโย ผู้นำเผด็จการชาวโดมินิกันในปี ค.ศ. 1960 และกลุ่มฝ่ายซ้ายที่ถูกกีดกันจากข้อตกลงได้ริเริ่มการก่อความไม่สงบโดยจัดตั้งกองกำลังปลดปล่อยแห่งชาติ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากพรรคคอมมิวนิสต์และฟิเดล กัสโตร ในปี ค.ศ. 1962 พวกเขาพยายามทำให้กองทัพสั่นคลอนด้วยการก่อกบฏที่ไม่สำเร็จ เบตังคูร์ตส่งเสริมนโยบายต่างประเทศ หลักการเบตังคูร์ต ซึ่งเขายอมรับเฉพาะรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งโดยคะแนนเสียงของประชาชนเท่านั้น

การเลือกตั้งประธานาธิบดีปี ค.ศ. 1973 ของการ์โลส อันเดรส เปเรซ เกิดขึ้นพร้อมกับวิกฤตการณ์น้ำมัน ซึ่งรายได้ของเวเนซุเอลาพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็วตามราคาน้ำมัน อุตสาหกรรมน้ำมันถูกโอนเป็นของรัฐในปี ค.ศ. 1976 สิ่งนี้นำไปสู่การเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาลของการใช้จ่ายภาครัฐ แต่ก็เพิ่มหนี้สินต่างประเทศด้วย จนกระทั่งราคาน้ำมันตกต่ำในช่วงทศวรรษ 1980 ทำให้เศรษฐกิจของประเทศง่อยเปลี้ยเสียขา เมื่อรัฐบาลเริ่มลดค่าเงินในปี ค.ศ. 1983 เพื่อเผชิญหน้ากับภาระผูกพันทางการเงิน มาตรฐานการครองชีพก็ลดลงอย่างมาก นโยบายเศรษฐกิจที่ล้มเหลวและการทุจริตที่เพิ่มขึ้นในรัฐบาลนำไปสู่ความยากจนและอาชญากรรมที่เพิ่มสูงขึ้น ดัชนีทางสังคมที่แย่ลง และความไม่มั่นคงทางการเมืองที่เพิ่มขึ้น

ในช่วงทศวรรษ 1980 คณะกรรมาธิการประธานาธิบดีเพื่อการปฏิรูปรัฐ (COPRE) ได้ถือกำเนิดขึ้นในฐานะกลไกแห่งนวัตกรรมทางการเมือง เวเนซุเอลาได้กระจายอำนาจระบบการเมืองและกระจายความหลากหลายทางเศรษฐกิจ ลดขนาดของรัฐ COPRE ทำหน้าที่เป็นกลไกนวัตกรรม โดยการรวมประเด็นต่าง ๆ เข้าสู่วาระทางการเมือง ซึ่งถูกกีดกันออกจากการพิจารณาของสาธารณชนโดยผู้มีบทบาทหลักในระบบประชาธิปไตย ประเด็นที่ได้รับการหารือมากที่สุดได้ถูกรวมเข้าสู่วาระสาธารณะ ได้แก่ การกระจายอำนาจ การมีส่วนร่วมทางการเมือง การเทศบาล การปฏิรูปคำสั่งศาล และบทบาทของรัฐในยุทธศาสตร์เศรษฐกิจใหม่ ความเป็นจริงทางสังคมทำให้การเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องยากที่จะนำไปปฏิบัติ

วิกฤตเศรษฐกิจในทศวรรษ 1980 และ 1990 นำไปสู่วิกฤตการณ์ทางการเมือง ผู้คนหลายร้อยคนถูกสังหารโดยกองกำลังความมั่นคงและทหารในเหตุการณ์จลาจล การากาโซ ในปี ค.ศ. 1989 ระหว่างการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยที่สองของการ์โลส อันเดรส เปเรซ (ค.ศ. 1989-1993) และหลังจากการดำเนินมาตรการรัดเข็มขัดทางเศรษฐกิจ อูโก ชาเบซ ซึ่งในปี ค.ศ. 1982 ได้ให้คำมั่นว่าจะโค่นล้มรัฐบาลสองพรรค ได้ใช้ความไม่พอใจที่เพิ่มขึ้นต่อมาตรการรัดเข็มขัดทางเศรษฐกิจเพื่อเป็นข้ออ้างในการพยายามก่อรัฐประหารในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1992 ความพยายามก่อรัฐประหารครั้งที่สองเกิดขึ้นในเดือนพฤศจิกายน ประธานาธิบดีการ์โลส อันเดรส เปเรซ (ได้รับเลือกตั้งใหม่ในปี ค.ศ. 1988) ถูกถอดถอนในข้อหายักยอกทรัพย์ในปี ค.ศ. 1993 นำไปสู่ตำแหน่งประธานาธิบดีชั่วคราวของรามอน โฆเซ เบลัซเกซ (ค.ศ. 1993-1994) ผู้นำรัฐประหาร ชาเบซได้รับการอภัยโทษในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1994 โดยประธานาธิบดีราฟาเอล กัลเดรา (ค.ศ. 1994-1999 สมัยที่สอง) โดยไม่มีประวัติอาชญากรรมและได้รับสิทธิทางการเมืองคืน ทำให้ชาเบซสามารถชนะการเลือกตั้งและดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี ค.ศ. 1999 จนกระทั่งถึงแก่อสัญกรรมในปี ค.ศ. 2013 ชาเบซชนะการเลือกตั้งในปี ค.ศ. 1998, 2000, 2006 และ 2012 และการลงประชามติเพื่อถอดถอนประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 2004

3.5. การปฏิวัติโบลิบาร์: ยุคชาเบซ

ความเชื่อมั่นในพรรคการเมืองที่มีอยู่เดิมพังทลายลง ส่งผลให้อูโก ชาเบซได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 1998 และต่อมาได้เปิดตัว "การปฏิวัติโบลิบาร์" โดยเริ่มจากการตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญในปี ค.ศ. 1999 เพื่อร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ การปฏิวัติหมายถึงขบวนการทางสังคมฝ่ายซ้ายประชานิยมและกระบวนการทางการเมืองที่นำโดยชาเบซ ผู้ก่อตั้งขบวนการสาธารณรัฐที่ห้าในปี ค.ศ. 1997 และพรรคสังคมนิยมเอกภาพแห่งเวเนซุเอลาในปี ค.ศ. 2007 "การปฏิวัติโบลิบาร์" ตั้งชื่อตามซิมอน โบลิบาร์ ตามคำกล่าวของชาเบซและผู้สนับสนุนคนอื่น ๆ "การปฏิวัติโบลิบาร์" มุ่งสร้างขบวนการมวลชนเพื่อนำลัทธิโบลิบาร์ไปปฏิบัติ ซึ่งรวมถึงประชาธิปไตยแบบประชานิยม เอกราชทางเศรษฐกิจ การกระจายรายได้อย่างเท่าเทียม และการยุติการทุจริตทางการเมือง พวกเขาตีความแนวคิดของโบลิบาร์จากมุมมองประชานิยม โดยใช้วาทกรรมแบบสังคมนิยม สิ่งนี้นำไปสู่การก่อตั้ง สาธารณรัฐเวเนซุเอลาที่ห้า หรือที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ สาธารณรัฐโบลีวาร์เวเนซุเอลา ซึ่งยังคงดำเนินมาจนถึงปัจจุบัน เวเนซุเอลาถือเป็นสาธารณรัฐโบลีวาร์หลังจากการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ปี ค.ศ. 1999 หลังจากการเลือกตั้งของชาเบซ เวเนซุเอลาได้พัฒนาไปสู่ระบบพรรคเด่น ซึ่งครอบงำโดยพรรคสังคมนิยมเอกภาพแห่งเวเนซุเอลา ในเดือนเมษายน ค.ศ. 2002 ชาเบซถูกขับออกจากอำนาจในช่วงสั้น ๆ ในความพยายามรัฐประหารปี ค.ศ. 2002 หลังจากการประท้วงของประชาชนโดยฝ่ายตรงข้าม แต่ชาเบซกลับคืนสู่อำนาจหลังจากสองวัน อันเป็นผลมาจากการประท้วงของกลุ่มผู้สนับสนุนชาเบซที่ยากจนและการดำเนินการของทหาร ชาเบซยังคงอยู่ในอำนาจหลังจากการนัดหยุดงานทั่วประเทศที่กินเวลาตั้งแต่เดือนธันวาคม ค.ศ. 2002 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003 รวมถึงการนัดหยุดงาน/ปิดงานในบริษัทน้ำมันของรัฐ เปเดเบซา การโยกย้ายทุนก่อนและระหว่างการนัดหยุดงานนำไปสู่การบังคับใช้การควบคุมสกุลเงินอีกครั้ง ในทศวรรษต่อมา รัฐบาลถูกบังคับให้ลดค่าเงินหลายครั้ง การลดค่าเงินเหล่านี้ไม่ได้ช่วยปรับปรุงสถานการณ์ของประชาชนที่ต้องพึ่งพาสินค้านำเข้าหรือสินค้าที่ผลิตในประเทศซึ่งต้องพึ่งพาส่วนประกอบนำเข้า ในขณะที่ยอดขายน้ำมันที่คิดเป็นดอลลาร์สหรัฐคิดเป็นส่วนใหญ่ของการส่งออก กำไรจากอุตสาหกรรมน้ำมันได้สูญเสียไปกับ "วิศวกรรมสังคม" และการทุจริต แทนที่จะนำไปลงทุนที่จำเป็นเพื่อรักษาการผลิตน้ำมัน

ชาเบซรอดพ้นจากการทดสอบทางการเมืองเพิ่มเติม รวมถึงการลงประชามติเพื่อถอดถอนในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2004 เขาได้รับเลือกตั้งอีกสมัยในเดือนธันวาคม ค.ศ. 2006 และสมัยที่สามในเดือนตุลาคม ค.ศ. 2012 อย่างไรก็ตาม เขาไม่เคยได้สาบานตนเข้ารับตำแหน่งเนื่องจากปัญหาสุขภาพ เขาถึงแก่อสัญกรรมในเดือนมีนาคม ค.ศ. 2013

3.6. รัฐบาลมาดูโร วิกฤตการณ์ทางการเมืองและเศรษฐกิจ

การเลือกตั้งประธานาธิบดีที่เกิดขึ้นในเดือนเมษายน ค.ศ. 2013 เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ชาเบซเข้ารับตำแหน่งในปี ค.ศ. 1999 ที่ชื่อของเขาไม่ได้ปรากฏบนบัตรลงคะแนน

ภายใต้รัฐบาลโบลิบาร์ เวเนซุเอลาเปลี่ยนจากหนึ่งในประเทศที่ร่ำรวยที่สุดในลาตินอเมริกามาเป็นหนึ่งในประเทศที่ยากจนที่สุด นโยบายเศรษฐกิจสังคมของรัฐบาลอูโก ชาเบซ ที่พึ่งพาการขายน้ำมันและการนำเข้าสินค้าส่งผลให้เกิดหนี้สินจำนวนมหาศาล ไม่มีการเปลี่ยนแปลงใด ๆ กับการทุจริตในเวเนซุเอลา และท้ายที่สุดก็นำไปสู่วิกฤตการณ์ในเวเนซุเอลา ผลที่ตามมาคือ วิกฤตผู้ลี้ภัยเวเนซุเอลา ซึ่งเป็นการอพยพครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ลาตินอเมริกา โดยมีผู้คนกว่า 7 ล้านคน หรือประมาณ 20% ของประชากรในประเทศ อพยพออกไป ชาเบซริเริ่มภารกิจโบลิบาร์ ซึ่งเป็นโครงการที่มุ่งช่วยเหลือคนจน

ความยากจนเริ่มเพิ่มขึ้นในช่วงทศวรรษ 2010 นิโกลัส มาดูโรได้รับเลือกจากชาเบซให้เป็นผู้สืบทอดตำแหน่ง โดยได้รับการแต่งตั้งเป็นรองประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 2013 มาดูโรดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีเวเนซุเอลาตั้งแต่วันที่ 14 เมษายน ค.ศ. 2013 เมื่อเขาชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดีหลังจากการเสียชีวิตของชาเบซ ด้วยคะแนนเสียง 51% เอาชนะเอนริเก กาปริเลสที่ได้ 49% กลุ่มพันธมิตรโต๊ะกลมประชาธิปไตยโต้แย้งว่าการเลือกตั้งของมาดูโรเป็นการฉ้อโกง แต่การตรวจสอบคะแนนเสียง 56% ไม่พบความผิดปกติใด ๆ และศาลยุติธรรมสูงสุดเวเนซุเอลาตัดสินว่ามาดูโรเป็นประธานาธิบดีที่ชอบด้วยกฎหมาย ผู้นำฝ่ายค้านและสื่อต่างชาติบางแห่งมองว่ารัฐบาลของมาดูโรเป็นเผด็จการ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2014 ผู้คนหลายแสนคนออกมาประท้วงเรื่องความรุนแรงทางอาญาในระดับสูง การทุจริต ภาวะเงินเฟ้อรุนแรง และการขาดแคลนสินค้าอุปโภคบริโภคเรื้อรังอันเนื่องมาจากนโยบายของรัฐบาล การประท้วงและการจลาจลส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 40 คนจากความไม่สงบระหว่างกลุ่มชาบิสตาและผู้ประท้วงฝ่ายค้าน และผู้นำฝ่ายค้าน รวมถึงเลโอโปลโด โลเปซและอันโตนิโอ เลเดซมา ถูกจับกุม กลุ่มสิทธิมนุษยชนประณามการจับกุมโลเปซ ในการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภาปี ค.ศ. 2015 ฝ่ายค้านได้รับเสียงข้างมาก

เวเนซุเอลาลดค่าเงินในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2013 เนื่องจากการขาดแคลนสินค้าที่เพิ่มขึ้น ซึ่งรวมถึงนมและสิ่งจำเป็นอื่น ๆ สิ่งนี้นำไปสู่การเพิ่มขึ้นของภาวะทุพโภชนาการ โดยเฉพาะในเด็ก เศรษฐกิจของประเทศต้องพึ่งพาการส่งออกน้ำมัน โดยน้ำมันดิบคิดเป็น 86% ของการส่งออก และต้องพึ่งพาราคาน้ำมันต่อบาร์เรลที่สูงเพื่อสนับสนุนโครงการทางสังคม ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2014 ราคาน้ำมันดิ่งลงจากกว่า 100 USD เหลือ 40 USD สิ่งนี้สร้างแรงกดดันต่อเศรษฐกิจ ซึ่งไม่สามารถแบกรับโครงการทางสังคมขนาดใหญ่ได้อีกต่อไป รัฐบาลเริ่มดึงเงินจากเปเดเบซา บริษัทน้ำมันของรัฐมากขึ้น ส่งผลให้ขาดการลงทุนซ้ำในแหล่งน้ำมันและพนักงาน การผลิตลดลงจากจุดสูงสุดที่เกือบ 3 ล้านบาร์เรลต่อวัน (ประมาณ 477.00 K m³ ต่อวัน) ในปี ค.ศ. 2014 เวเนซุเอลาเข้าสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอย และในปี ค.ศ. 2015 มีอัตราเงินเฟ้อสูงที่สุดในโลก เกินกว่า 100% ในปี ค.ศ. 2017 รัฐบาลของดอนัลด์ ทรัมป์ได้กำหนดมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจเพิ่มเติมต่อเปเดเบซาและเจ้าหน้าที่เวเนซุเอลา ปัญหาเศรษฐกิจและความรุนแรงเป็นสาเหตุของการประท้วงในเวเนซุเอลาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2014 จนถึงปัจจุบัน ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2014 มีผู้คนประมาณ 5.6 ล้านคนหนีออกจากเวเนซุเอลา

3.6.1. ข้อพิพาทสถานะประธานาธิบดีหลังปี 2019

ในเดือนมกราคม ค.ศ. 2016 มาดูโรประกาศ "ภาวะฉุกเฉินทางเศรษฐกิจ" เปิดเผยขอบเขตของวิกฤตและขยายอำนาจของตน ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2016 ด่านพรมแดนโคลอมเบียเปิดชั่วคราวเพื่อให้ชาวเวเนซุเอลาซื้ออาหารและสิ่งของจำเป็นด้านสุขภาพ ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2016 ผลการศึกษาชี้ว่า 15% ของชาวเวเนซุเอลากิน "เศษอาหารที่ถูกทิ้งจากสถานประกอบการเชิงพาณิชย์" เกิดเหตุจลาจลในเรือนจำ 200 ครั้งภายในเดือนตุลาคม ค.ศ. 2016

ศาลยุติธรรมสูงสุดที่สนับสนุนมาดูโร ซึ่งได้ล้มล้างคำตัดสินของรัฐสภานับตั้งแต่ฝ่ายค้านเข้ามาควบคุม ได้เข้าควบคุมอำนาจหน้าที่ของรัฐสภา ทำให้เกิดวิกฤตการณ์รัฐธรรมนูญปี ค.ศ. 2017 ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2017 สภาร่างรัฐธรรมนูญแห่งชาติ ค.ศ. 2017ได้รับเลือกตั้งและได้ถอดถอนอำนาจของรัฐสภา การเลือกตั้งครั้งนี้ทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการเกิดเผด็จการ ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 2017 มาดูโรประกาศห้ามพรรคฝ่ายค้านเข้าร่วมการเลือกตั้งประธานาธิบดีในปีถัดไป หลังจากที่พวกเขาคว่ำบาตรการเลือกตั้งนายกเทศมนตรี

มาดูโรชนะการเลือกตั้งปี ค.ศ. 2018 ด้วยคะแนนเสียง 68% ผลการเลือกตั้งถูกโต้แย้งโดยอาร์เจนตินา ชิลี โคลอมเบีย บราซิล แคนาดา เยอรมนี ฝรั่งเศส และสหรัฐอเมริกา ซึ่งมองว่าเป็นการฉ้อโกงและยอมรับฮวน กวยโดเป็นประธานาธิบดี ประเทศอื่น ๆ ยังคงยอมรับมาดูโร แม้ว่าจีนซึ่งเผชิญกับแรงกดดันทางการเงินจากจุดยืนของตน จะเริ่มป้องกันความเสี่ยงด้วยการลดเงินกู้ ยกเลิกกิจการร่วมค้า และส่งสัญญาณความเต็มใจที่จะทำงานร่วมกับทุกฝ่าย ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2019 ทรัมป์ได้กำหนดมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจต่อเวเนซุเอลา ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 2020 ทรัมป์ฟ้องร้องมาดูโรและเจ้าหน้าที่เวเนซุเอลาในข้อหาค้าการค้ายาเสพติด การก่อการร้ายโดยใช้ยาเสพติด และการทุจริต

ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2020 รายงานฉบับหนึ่งได้บันทึกการบังคับบุคคลให้สูญหายที่เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 2018-2019 มีรายงานการบังคับบุคคลให้สูญหายของนักโทษการเมือง 724 ราย รายงานระบุว่ากองกำลังความมั่นคงได้ทรมานเหยื่อ รายงานระบุว่ารัฐบาลใช้การบังคับบุคคลให้สูญหายเพื่อปิดปากฝ่ายตรงข้ามและเสียงวิพากษ์วิจารณ์อื่น ๆ

3.6.2. วิกฤตการณ์ทางการเมืองปี 2024

มาดูโรลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีสมัยที่สามติดต่อกันในการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2024 ขณะที่อดีตนักการทูตเอดมุนโด กอนซาเลซ อูร์รูเตียเป็นตัวแทนของแนวร่วมเอกภาพ (Plataforma Unitaria Democrática_{ปลาตาฟอร์มา อูนิตาเรีย เดโมกราติกา}^{ภาษาสเปน}; PUD) ซึ่งเป็นพันธมิตรทางการเมืองฝ่ายค้านหลัก ผลสำรวจความคิดเห็นก่อนการเลือกตั้งบ่งชี้ว่ากอนซาเลซจะชนะด้วยคะแนนเสียงท่วมท้น หลังจากที่สภาการเลือกตั้งแห่งชาติ (CNE) ซึ่งควบคุมโดยรัฐบาล ประกาศผลบางส่วนที่แสดงให้เห็นว่ามาดูโรชนะอย่างฉิวเฉียดเมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม ผู้นำโลกส่วนใหญ่แสดงความกังขาต่อผลการเลือกตั้งที่อ้างสิทธิ์และไม่ยอมรับคำกล่าวอ้างของ CNE ยกเว้นเพียงบางส่วน ทั้งกอนซาเลซและมาดูโรต่างประกาศตนเป็นผู้ชนะการเลือกตั้ง ผลการเลือกตั้งไม่ได้รับการยอมรับจากศูนย์คาร์เตอร์และองค์การนานารัฐอเมริกันเนื่องจากขาดผลการเลือกตั้งอย่างละเอียด และถูกโต้แย้งโดยฝ่ายค้าน ซึ่งอ้างว่าได้รับชัยชนะอย่างถล่มทลายและเผยแพร่การเข้าถึงการนับคะแนนที่รวบรวมโดยผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งจากหน่วยเลือกตั้งส่วนใหญ่เพื่อเป็นหลักฐาน

ภายหลังการประกาศผลการเลือกตั้งโดยหน่วยงานจัดการเลือกตั้ง การประท้วงได้ปะทุขึ้นทั่วประเทศ

3.7. ปัญหาผู้ลี้ภัย

วิกฤตผู้ลี้ภัยเวเนซุเอลา ซึ่งเป็นการอพยพครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ลาตินอเมริกา เกิดขึ้นอันเนื่องมาจากวิกฤตการณ์ทางการเมืองและเศรษฐกิจที่ยืดเยื้อในสมัยรัฐบาลของชาเบซและมาดูโร นโยบายเศรษฐกิจสังคมของอูโก ชาเบซที่พึ่งพาการขายน้ำมันและการนำเข้าสินค้า ส่งผลให้เกิดหนี้สินจำนวนมหาศาล การทุจริตที่ไม่ได้รับการแก้ไข และท้ายที่สุดก็นำไปสู่วิกฤตการณ์ในเวเนซุเอลา ภายในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2024 มีผู้คนกว่า 7.7 ล้านคน หรือประมาณ 20% ของประชากรในประเทศ อพยพออกไปจากประเทศ ซึ่งเป็นแรงผลักดันสำคัญจากปัจจัยต่างๆ เช่น ภาวะเงินเฟ้อรุนแรง การขาดแคลนสินค้าอุปโภคบริโภค การว่างงาน ความยากจน โรคระบาด อัตราการเสียชีวิตของเด็กที่สูง ภาวะทุพโภชนาการ ปัญหาสิ่งแวดล้อม อาชญากรรมรุนแรง และการทุจริต

วิกฤตการณ์นี้ส่งผลกระทบอย่างหนักต่อประเทศเพื่อนบ้าน เช่น โคลอมเบีย เปรู เอกวาดอร์ และบราซิล ซึ่งต้องรับมือกับผู้ลี้ภัยและผู้อพยพจำนวนมากที่ต้องการความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม ที่พักพิง และการรักษาพยาบาล สถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของผู้ลี้ภัยชาวเวเนซุเอลากลายเป็นประเด็นที่น่ากังวล โดยมีรายงานการถูกแสวงหาประโยชน์ การค้ามนุษย์ และการเลือกปฏิบัติในประเทศที่พวกเขาไปลี้ภัย ประชาคมระหว่างประเทศ รวมถึงสำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) และองค์กรพัฒนาเอกชนต่าง ๆ ได้พยายามให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมและเรียกร้องให้มีการแก้ไขวิกฤตการณ์ในเวเนซุเอลาอย่างสันติ อย่างไรก็ตาม ความช่วยเหลือยังคงไม่เพียงพอต่อความต้องการที่เพิ่มมากขึ้น และสถานการณ์ยังคงมีความซับซ้อนและท้าทาย

4.1. ลักษณะภูมิประเทศ

เวเนซุเอลามีลักษณะภูมิประเทศที่หลากหลาย สามารถแบ่งออกเป็นภูมิภาคหลัก ๆ ได้ดังนี้:

• เทือกเขาแอนดีสเวเนซุเอลา: เป็นส่วนต่อขยายทางตะวันออกเฉียงเหนือสุดของเทือกเขาแอนดีส ทอดตัวจากพรมแดนโคลอมเบียไปทางตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วยยอดเขาสูงชันหลายแห่ง รวมถึงยอดเขาโบลีบาร์ (Pico Bolívar_{ปิโก โบลิบาร์}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นจุดที่สูงที่สุดของประเทศ (4.98 K m) ภูมิภาคนี้มีหุบเขาที่อุดมสมบูรณ์และเป็นแหล่งเกษตรกรรมที่สำคัญ
• ที่ราบต่ำมาราไกโบ: ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ ล้อมรอบทะเลสาบมาราไกโบ ซึ่งเป็นทะเลสาบน้ำกร่อยที่ใหญ่ที่สุดในอเมริกาใต้ ภูมิภาคนี้เป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันที่สำคัญของประเทศ ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบต่ำสลับกับเนินเขาเตี้ย ๆ
• ที่ราบยาโนส: เป็นที่ราบทุ่งหญ้าสะวันนากว้างใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตอนกลางของประเทศ ทอดตัวจากพรมแดนโคลอมเบียไปจนถึงสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโก มีแม่น้ำหลายสายไหลผ่าน เป็นแหล่งปศุสัตว์ที่สำคัญ
• ที่ราบสูงกีอานา: ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศ เป็นส่วนหนึ่งของเกาะกีอานา ลักษณะเป็นที่ราบสูงโบราณที่ถูกกัดเซาะ ประกอบด้วยภูเขายอดตัดที่เรียกว่า เตปุย (tepuy_{เตปุย}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นที่ตั้งของน้ำตกเอนเจล น้ำตกที่สูงที่สุดในโลก ภูมิภาคนี้อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าฝนและแร่ธาตุ
• สามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโก: อยู่ทางตะวันออกสุดของประเทศ เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำกว้างใหญ่ที่เกิดจากการทับถมของตะกอนจากแม่น้ำโอรีโนโก มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงมาก

ชายฝั่งทางเหนือของเวเนซุเอลาติดกับทะเลแคริบเบียนและมหาสมุทรแอตแลนติก มีเกาะและหมู่เกาะจำนวนมาก เช่น เกาะมาร์การิตา และหมู่เกาะโลสโรเกส

4.2. ภูมิอากาศ

เวเนซุเอลาตั้งอยู่ในเขตร้อนทั้งหมด โดยอยู่เหนือเส้นศูนย์สูตรไปจนถึงประมาณละติจูด 12° เหนือ ภูมิอากาศของประเทศมีความหลากหลาย ตั้งแต่ที่ราบลุ่มที่มีความชื้นสูง ซึ่งอุณหภูมิเฉลี่ยต่อปีสูงถึง 35 °C ไปจนถึงธารน้ำแข็งและที่ราบสูง (เรียกว่า ปาราโม) ซึ่งมีอุณหภูมิเฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ 8 °C ปริมาณน้ำฝนรายปีแตกต่างกันไป ตั้งแต่ 430 mm ในพื้นที่กึ่งแห้งแล้งทางตะวันตกเฉียงเหนือ ไปจนถึงมากกว่า 1.00 K mm ในสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโกทางตะวันออกไกล และป่าแอมะซอนทางใต้ ระดับปริมาณน้ำฝนจะต่ำกว่าในช่วงเดือนสิงหาคมถึงเมษายน ช่วงเวลาเหล่านี้เรียกว่าฤดูร้อนชื้นและฤดูหนาวแห้ง ลักษณะเด่นอีกประการหนึ่งของภูมิอากาศคือความแปรปรวนนี้ทั่วทั้งประเทศอันเนื่องมาจากการมีอยู่ของเทือกเขาที่เรียกว่า "Cordillera de la Costa" ซึ่งทอดตัวข้ามประเทศจากตะวันออกไปตะวันตก ประชากรส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเทือกเขาเหล่านี้

ประเทศนี้แบ่งออกเป็นสี่เขตอุณหภูมิแนวนอนโดยพิจารณาจากระดับความสูงเป็นหลัก ได้แก่ ภูมิอากาศแบบร้อนชื้น แห้งแล้ง อบอุ่นแบบมีฤดูหนาวแห้ง และแบบขั้วโลก (ทุ่งทุนดราแถบเทือกเขาสูง) ในเขตร้อน ซึ่งต่ำกว่า 800 m อุณหภูมิจะร้อน โดยมีค่าเฉลี่ยรายปีอยู่ระหว่าง 26 °C ถึง 28 °C เขตอบอุ่นอยู่ระหว่าง 800 m ถึง 2.00 K m โดยมีอุณหภูมิเฉลี่ยตั้งแต่ 12 °C ถึง 25 °C เมืองหลายแห่งของเวเนซุเอลา รวมถึงเมืองหลวง ตั้งอยู่ในภูมิภาคนี้ สภาพอากาศที่เย็นกว่าโดยมีอุณหภูมิตั้งแต่ 9 °C ถึง 11 °C พบได้ในเขตเย็นระหว่าง 2.00 K m ถึง 3.00 K m โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเทือกเขาแอนดีสของเวเนซุเอลา ซึ่งมีทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์และทุ่งหิมะถาวรที่มีอุณหภูมิเฉลี่ยรายปีต่ำกว่า 8 °C ครอบคลุมพื้นที่สูงกว่า 3.00 K m ในเขต ปาราโม

อุณหภูมิสูงสุดที่บันทึกได้คือ 42 °C ในมากิเกส และอุณหภูมิต่ำสุดที่บันทึกได้คือ -11 °C ซึ่งรายงานจากพื้นที่สูงที่ไม่มีคนอาศัยอยู่ที่ปาราโมเดปิเอดรัสบลังกัส (รัฐเมริดา)

4.3. อุทกวิทยา

ประเทศเวเนซุเอลาประกอบด้วยสามลุ่มน้ำหลัก ได้แก่ ลุ่มน้ำทะเลแคริบเบียน ลุ่มน้ำมหาสมุทรแอตแลนติก และทะเลสาบบาเลนเซีย ซึ่งเป็นแอ่งที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล

ทางด้านมหาสมุทรแอตแลนติกเป็นที่ระบายน้ำของแม่น้ำส่วนใหญ่ในเวเนซุเอลา ลุ่มน้ำที่ใหญ่ที่สุดในบริเวณนี้คือลุ่มน้ำแม่น้ำโอรีโนโกอันกว้างใหญ่ ซึ่งมีพื้นที่ผิวเกือบหนึ่งล้านตารางกิโลเมตร ใหญ่กว่าพื้นที่ทั้งหมดของเวเนซุเอลา แม้ว่า 65% ของลุ่มน้ำนี้จะอยู่ในประเทศก็ตาม ขนาดของลุ่มน้ำนี้ ซึ่งใกล้เคียงกับลุ่มน้ำดานูบ ทำให้เป็นลุ่มน้ำที่ใหญ่เป็นอันดับสามในอเมริกาใต้ และก่อให้เกิดปริมาณการไหลของน้ำประมาณ 33.00 K p=s ทำให้แม่น้ำโอรีโนโกเป็นแม่น้ำที่ใหญ่เป็นอันดับสามของโลก และยังเป็นหนึ่งในแม่น้ำที่มีคุณค่ามากที่สุดจากมุมมองของทรัพยากรธรรมชาติหมุนเวียน แม่น้ำหรือแขนงแม่น้ำกาซิกิอาเรมีความพิเศษในโลก เนื่องจากเป็นทางแยกตามธรรมชาติของแม่น้ำโอรีโนโก ซึ่งหลังจากไหลเป็นระยะทางประมาณ 500 km ก็เชื่อมต่อกับแม่น้ำเนโกร ซึ่งเป็นแม่น้ำสาขาของแม่น้ำแอมะซอน

แม่น้ำโอรีโนโกรับน้ำโดยตรงหรือโดยอ้อมจากแม่น้ำ เช่น เวนตัวริ, เการา, กาโรนี, เมตา, อาเรากา, อาปูเร และแม่น้ำอื่น ๆ อีกมากมาย แม่น้ำอื่น ๆ ของเวเนซุเอลาที่ไหลลงสู่มหาสมุทรแอตแลนติกคือแม่น้ำในลุ่มน้ำซานฮวนและกูยูนี สุดท้ายคือแม่น้ำแอมะซอน ซึ่งรับน้ำจากแม่น้ำไกวเนีย, เนโกร และอื่น ๆ ลุ่มน้ำอื่น ๆ ได้แก่ อ่าวปาเรียและแม่น้ำเอสเซกิโบ

ลุ่มน้ำที่สำคัญอันดับสองคือทะเลแคริบเบียน แม่น้ำในภูมิภาคนี้มักจะสั้นและมีปริมาณน้ำน้อยและไม่สม่ำเสมอ ยกเว้นบางกรณี เช่น แม่น้ำกาตาตุมโบ ซึ่งมีต้นกำเนิดในโคลอมเบียและไหลลงสู่ลุ่มน้ำทะเลสาบมาราไกโบ ในบรรดาแม่น้ำที่ไหลลงสู่ลุ่มน้ำทะเลสาบมาราไกโบ ได้แก่ ชามา, เอสกาแลนเต, กาตาตุมโบ และการไหลเข้าจากลุ่มน้ำขนาดเล็กของแม่น้ำโตกูโย, ยารากุย, เนเวรี และมันซานาเรส

ปริมาณน้ำน้อยที่สุดไหลลงสู่ลุ่มน้ำทะเลสาบบาเลนเซีย จากความยาวทั้งหมดของแม่น้ำ มีระยะทางรวม 5.40 K km ที่สามารถเดินเรือได้ แม่น้ำอื่น ๆ ที่น่ากล่าวถึง ได้แก่ อาปูเร, อาเรากา, เการา, เมตา, บาริมา, โปร์ตูเกซา, เวนตัวริ และซูเลีย เป็นต้น

ทะเลสาบหลักของประเทศคือทะเลสาบมาราไกโบ ซึ่งเป็นทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุดในอเมริกาใต้ เปิดออกสู่ทะเลผ่านช่องทางธรรมชาติ แต่มีน้ำจืด และทะเลสาบบาเลนเซียซึ่งมีระบบที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล แหล่งน้ำอื่น ๆ ที่น่าสังเกต ได้แก่ อ่างเก็บน้ำกูรี ทะเลสาบอัลตากราเซีย อ่างเก็บน้ำกามาตากวา และทะเลสาบมูกูบาฆีในเทือกเขาแอนดีส

4.4. ความหลากหลายทางชีวภาพและการอนุรักษ์

เวเนซุเอลาตั้งอยู่ในเขตนิเวศวิทยาชีวภูมิศาสตร์แบบนีโอทรอปิคัล พื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศเคยถูกปกคลุมด้วยป่าใบกว้างชื้นเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งใน 17 ประเทศที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง แหล่งที่อยู่อาศัยของเวเนซุเอลามีตั้งแต่เทือกเขาแอนดีสทางตะวันตกไปจนถึงป่าฝนแอ่งแอมะซอนทางใต้ ผ่านที่ราบ ยาโนส อันกว้างใหญ่และชายฝั่งทะเลแคริบเบียนตอนกลาง และสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโกทางตะวันออก ซึ่งรวมถึงป่าละเมาะแล้งทางตะวันตกเฉียงเหนือสุดและป่าชายเลนชายฝั่งทางตะวันออกเฉียงเหนือ ป่าเมฆและป่าฝนที่ลุ่มต่ำมีความอุดมสมบูรณ์เป็นพิเศษ

สัตว์ของเวเนซุเอลามีความหลากหลายและรวมถึง พะยูน สลอธสามนิ้ว สลอธสองนิ้ว โลมาแม่น้ำแอมะซอน และจระเข้โอรีโนโก ซึ่งมีรายงานว่ามีความยาวถึง 6.6 m เวเนซุเอลาเป็นที่อยู่ของนก 1,417 ชนิด โดย 48 ชนิดเป็นนกเฉพาะถิ่น นกที่สำคัญ ได้แก่ นกช้อนหอย เหยี่ยวออสเปร นกกระเต็น และนกโกลเดนโอรีโอลเวเนซุเอลาสีเหลืองส้ม ซึ่งเป็นนกประจำชาติ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่น่าสังเกต ได้แก่ ตัวกินมดยักษ์ เสือจากัวร์ และหนูคาปิบารา ซึ่งเป็นสัตว์ฟันแทะที่ใหญ่ที่สุดในโลก มากกว่าครึ่งหนึ่งของชนิดพันธุ์นกและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมของเวเนซุเอลาพบในป่าฝนแอมะซอนทางใต้ของแม่น้ำโอรีโนโก

สำหรับเชื้อรา มีการบันทึกโดย อาร์.ดับเบิลยู.จี. เดนนิส ซึ่งได้รับการแปลงเป็นดิจิทัลและเผยแพร่ทางออนไลน์เป็นส่วนหนึ่งของฐานข้อมูล Cybertruffle Robigalia ฐานข้อมูลดังกล่าวมีเชื้อราเกือบ 3,900 ชนิดที่บันทึกจากเวเนซุเอลา แต่ยังห่างไกลจากความสมบูรณ์ และจำนวนชนิดพันธุ์เชื้อราที่แท้จริงที่รู้จักจากเวเนซุเอลาแล้วน่าจะสูงกว่านี้ เนื่องจากมีการประมาณการที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่ามีเพียงประมาณ 7% ของเชื้อราทั้งหมดทั่วโลกเท่านั้นที่ถูกค้นพบจนถึงปัจจุบัน

ในบรรดาพืชของเวเนซุเอลา มีกล้วยไม้มากกว่า 25,000 ชนิดพบในระบบนิเวศป่าเมฆและป่าฝนที่ลุ่มต่ำของประเทศ ซึ่งรวมถึงกล้วยไม้ ฟลอร์ เด มาโย (แคทลียา มอสซิแอ) ซึ่งเป็นดอกไม้ประจำชาติ ต้นไม้ประจำชาติของเวเนซุเอลาคือ อารากัวเนย์ ยอดของเตปุยยังเป็นที่อยู่ของพืชกินเนื้อหลายชนิด รวมถึงพืชหม้อข้าวหม้อแกงลิงหนองน้ำ เฮลิอัมโฟรา และพืชสับปะรดกินแมลง บรอกชิเนีย เรดุกตา

เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งใน 20 ประเทศอันดับต้น ๆ ในด้านการมีสปีชีส์เฉพาะถิ่น ในบรรดาสัตว์ต่าง ๆ 23% ของชนิดพันธุ์สัตว์เลื้อยคลานและ 50% ของชนิดพันธุ์สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก รวมถึงกบพิษตรินิแดด เป็นสปีชีส์เฉพาะถิ่น แม้ว่าข้อมูลที่มีอยู่ยังน้อยมาก แต่มีความพยายามครั้งแรกในการประมาณจำนวนชนิดพันธุ์เชื้อราเฉพาะถิ่นของเวเนซุเอลา โดยมีการระบุเชื้อรา 1,334 ชนิดเบื้องต้นว่าอาจเป็นสปีชีส์เฉพาะถิ่น ประมาณ 38% ของพืชกว่า 21,000 ชนิดที่รู้จักจากเวเนซุเอลาเป็นพืชเฉพาะถิ่นของประเทศ

เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งใน 10 ประเทศที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดในโลก แต่กลับเป็นหนึ่งในผู้นำด้านการตัดไม้ทำลายป่าเนื่องจากปัจจัยทางเศรษฐกิจและการเมือง ในแต่ละปี ป่าไม้ประมาณ 287,600 เฮกตาร์ถูกทำลายอย่างถาวร และพื้นที่อื่น ๆ เสื่อมโทรมจากการทำเหมือง การสกัดน้ำมัน และการตัดไม้ ระหว่างปี 1990 ถึง 2005 เวเนซุเอลาสูญเสียพื้นที่ป่าไม้อย่างเป็นทางการ 8.3% หรือประมาณ 4.3 ล้านเฮกตาร์ เพื่อตอบสนองต่อปัญหานี้ จึงมีการดำเนินการคุ้มครองถิ่นที่อยู่สำคัญของรัฐบาลกลาง เช่น 20% ถึง 33% ของพื้นที่ป่าไม้ได้รับการคุ้มครอง เขตอนุรักษ์ชีวมณฑลของประเทศเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายเขตอนุรักษ์ชีวมณฑลโลก พื้นที่ชุ่มน้ำ 5 แห่งได้รับการขึ้นทะเบียนภายใต้อนุสัญญาแรมซาร์ ในปี 2003 พื้นที่ 70% ของประเทศอยู่ภายใต้การจัดการอนุรักษ์ในพื้นที่คุ้มครองกว่า 200 แห่ง รวมถึงอุทยานแห่งชาติ 43 แห่ง อุทยานแห่งชาติ 43 แห่งของเวเนซุเอลา ได้แก่ อุทยานแห่งชาติกาไนมา อุทยานแห่งชาติโมโรโกย และอุทยานแห่งชาติโมชิมา ทางใต้สุดเป็นเขตอนุรักษ์สำหรับชนเผ่ายาโนมามิของประเทศ ครอบคลุมพื้นที่ 82879620 K m^{2 (32.00 K mile2)} พื้นที่นี้ห้ามเกษตรกร คนงานเหมือง และผู้ตั้งถิ่นฐานที่ไม่ใช่ยาโนมามิเข้ามา

เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งในไม่กี่ประเทศที่ไม่ได้ส่งข้อเสนอการมีส่วนร่วมที่ประเทศกำหนดขึ้น (INDC) ในการประชุม COP21 ระบบนิเวศบนบกหลายแห่งถือว่าใกล้สูญพันธุ์ โดยเฉพาะป่าแห้งในภาคเหนือของประเทศและปะการังตามแนวชายฝั่งทะเลแคริบเบียน

มีพื้นที่คุ้มครอง 105 แห่งในเวเนซุเอลา ซึ่งครอบคลุมประมาณ 26% ของพื้นผิวทวีป ทะเล และเกาะของประเทศ

5.1. โครงสร้างรัฐบาล

เวเนซุเอลาเป็นสาธารณรัฐแบบประธานาธิบดีและสหพันธรัฐ โครงสร้างรัฐบาลแบ่งออกเป็นสามฝ่ายหลักตามหลักการการแบ่งแยกอำนาจ:

• ฝ่ายบริหาร: นำโดยประธานาธิบดี ซึ่งเป็นทั้งประมุขแห่งรัฐและหัวหน้ารัฐบาล ประธานาธิบดีมาจากการเลือกตั้งโดยตรง มีวาระการดำรงตำแหน่ง 6 ปี และตามรัฐธรรมนูญฉบับแก้ไขปี 2009 สามารถได้รับเลือกตั้งซ้ำได้ไม่จำกัดจำนวนครั้ง ประธานาธิบดีเป็นผู้แต่งตั้งรองประธานาธิบดีและคณะรัฐมนตรี ซึ่งทำหน้าที่บริหารประเทศและดำเนินนโยบายต่าง ๆ
• ฝ่ายนิติบัญญัติ: คือ รัฐสภาแห่งชาติ (Asamblea Nacional_{อาซัมเบลอา นาซิโอนัล}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นระบบสภาเดียว สมาชิกรัฐสภามาจากการเลือกตั้งโดยตรง มีวาระการดำรงตำแหน่ง 5 ปี จำนวนสมาชิกรัฐสภาอาจเปลี่ยนแปลงได้ โดยแต่ละรัฐและเขตเมืองหลวงจะเลือกผู้แทน 3 คน บวกกับจำนวนที่ได้จากการหารจำนวนประชากรของรัฐด้วย 1.1% ของประชากรทั้งประเทศ นอกจากนี้ยังมีที่นั่ง 3 ที่นั่งที่สงวนไว้สำหรับผู้แทนของชนพื้นเมือง รัฐสภามีอำนาจในการออกกฎหมาย ตรวจสอบการทำงานของฝ่ายบริหาร และอนุมัติงบประมาณแผ่นดิน
• ฝ่ายตุลาการ: องค์กรตุลาการสูงสุดคือ ศาลยุติธรรมสูงสุด (Tribunal Supremo de Justicia_{ตริบูนัล ซูเปรโม เด ฆุสติเซีย}^{ภาษาสเปน}) ผู้พิพากษาศาลยุติธรรมสูงสุดได้รับการเลือกตั้งจากรัฐสภา มีวาระการดำรงตำแหน่ง 12 ปี เพียงวาระเดียว ศาลยุติธรรมสูงสุดมีอำนาจในการตีความรัฐธรรมนูญและกฎหมาย รวมถึงตัดสินคดีสำคัญต่าง ๆ ระบบศาลของเวเนซุเอลาเป็นแบบซีวิลลอว์

นอกจากนี้ ยังมีสภาการเลือกตั้งแห่งชาติ (Consejo Nacional Electoral_{กอนเซโฆ นาซิโอนัล เอเล็กโตรัล}^{ภาษาสเปน}, CNE) ซึ่งเป็นองค์กรอิสระทำหน้าที่จัดการและกำกับดูแลการเลือกตั้งในทุกระดับ

5.2. พรรคการเมืองหลัก

ภูมิทัศน์ทางการเมืองของเวเนซุเอลาถูกครอบงำด้วยการแข่งขันระหว่างพรรคการเมืองหลักสองกลุ่ม:

• ฝ่ายรัฐบาล:
  • พรรคสังคมนิยมเอกภาพแห่งเวเนซุเอลา (Partido Socialista Unido de Venezuela_{ปาร์ติโด โซเซียลิสตา อูนิโด เด เบเนซุเอลา}^{ภาษาสเปน}, PSUV): เป็นพรรคการเมืองที่ก่อตั้งโดยอดีตประธานาธิบดีอูโก ชาเบซ และเป็นพรรคแกนนำรัฐบาลปัจจุบันภายใต้การนำของประธานาธิบดีนิโกลัส มาดูโร พรรค PSUV ยึดมั่นในอุดมการณ์ลัทธิโบลิบาร์และสังคมนิยมแห่งศตวรรษที่ 21 พรรคนี้มีฐานเสียงที่แข็งแกร่งในหมู่ชนชั้นล่างและผู้ที่ได้รับประโยชน์จากโครงการทางสังคมของรัฐบาล
  • พันธมิตรสำคัญของ PSUV ได้แก่ พรรคปิตุภูมิเพื่อปวงชน (Patria Para Todos_{ปาเตรีย ปารา โตโดส}^{ภาษาสเปน}, PPT) และพรรคคอมมิวนิสต์เวเนซุเอลา (Partido Comunista de Venezuela_{ปาร์ติโด โกมูนิสตา เด เบเนซุเอลา}^{ภาษาสเปน}, PCV) ซึ่งโดยทั่วไปสนับสนุนนโยบายของรัฐบาล แม้ว่าในบางครั้งอาจมีความเห็นที่แตกต่างกันบ้าง
  • ฝ่ายค้าน:
    • กลุ่มพันธมิตรโต๊ะกลมประชาธิปไตย (Mesa de la Unidad Democrática_{เมซา เด ลา อูนิดัด เดโมกราติกา}^{ภาษาสเปน}, MUD): เป็นกลุ่มพันธมิตรของพรรคการเมืองฝ่ายค้านที่หลากหลาย ก่อตั้งขึ้นเพื่อท้าทายอำนาจของพรรค PSUV พรรคสำคัญในกลุ่ม MUD ได้แก่:
      • พรรคยุคใหม่ (Un Nuevo Tiempo_{อุน นวยโบ ติเอมโป}^{ภาษาสเปน}, UNT)
      • พรรคโครงการเวเนซุเอลา (Proyecto Venezuela_{โปรเยกโต เบเนซุเอลา}^{ภาษาสเปน})
      • พรรคยุติธรรมต้องมาก่อน (Primero Justicia_{ปริเมโร ฆุสติเซีย}^{ภาษาสเปน})
      • พรรคเจตจำนงของประชาชน (Voluntad Popular_{โบลุนตัด โปปูลาร์}^{ภาษาสเปน})
      • พรรคก้าวประชาธิปไตย (Acción Democrática_{อักซิออน เดโมกราติกา}^{ภาษาสเปน}, AD) ซึ่งเป็นหนึ่งในพรรคการเมืองเก่าแก่และเคยมีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์เวเนซุเอลา
      • พรรคโกเปย์ (COPEI) หรือ พรรคสังคมคริสเตียน ซึ่งเป็นอีกพรรคการเมืองเก่าแก่
    • ในช่วงวิกฤตการณ์ประธานาธิบดีปี 2019 ฮวน กวยโด ซึ่งมาจากพรรคเจตจำนงของประชาชน ได้รับการยอมรับจากหลายประเทศว่าเป็นประธานาธิบดีรักษาการ
    • ในการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2024 ฝ่ายค้านได้รวมตัวกันภายใต้ชื่อ แนวร่วมเอกภาพ (Plataforma Unitaria Democrática_{ปลาตาฟอร์มา อูนิตาเรีย เดโมกราติกา}^{ภาษาสเปน}, PUD) โดยมีเอดมุนโด กอนซาเลซ อูร์รูเตียเป็นผู้สมัคร

    การแข่งขันทางการเมืองในเวเนซุเอลามีความเข้มข้นสูงและมักมีการแบ่งขั้วอย่างชัดเจน โครงสร้างอำนาจทางการเมืองมักจะรวมศูนย์อยู่ที่ฝ่ายบริหาร และมีการกล่าวหาว่ามีการใช้อำนาจรัฐเพื่อจำกัดบทบาทของฝ่ายค้านและควบคุมสถาบันต่าง ๆ

5.3. การระงับสิทธิตามรัฐธรรมนูญและการถดถอยของประชาธิปไตย

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เวเนซุเอลาเผชิญกับการถดถอยของประชาธิปไตยและการระงับสิทธิตามรัฐธรรมนูญอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งก่อให้เกิดความกังวลอย่างกว้างขวางทั้งในประเทศและจากประชาคมระหว่างประเทศ เหตุการณ์สำคัญที่สะท้อนถึงสถานการณ์นี้ ได้แก่:

• การรวมอำนาจของฝ่ายบริหาร: รัฐบาลภายใต้การนำของประธานาธิบดีนิโกลัส มาดูโร ถูกกล่าวหาว่ารวมอำนาจไว้ที่ฝ่ายบริหารมากขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้การตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจจากฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายตุลาการอ่อนแอลง
• การอ่อนแอลงของรัฐสภา: หลังจากฝ่ายค้านชนะการเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภาในปี 2015 และได้เสียงข้างมากในรัฐสภาแห่งชาติ ศาลยุติธรรมสูงสุดซึ่งถูกมองว่าภักดีต่อรัฐบาล ได้ตัดสินให้การกระทำหลายอย่างของรัฐสภาเป็นโมฆะ ในปี 2017 มีการจัดตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นการบ่อนทำลายอำนาจของรัฐสภาที่มาจากการเลือกตั้ง และถูกมองว่าเป็นเครื่องมือในการเพิ่มอำนาจให้กับรัฐบาล
• การจำกัดเสรีภาพในการแสดงออกและเสรีภาพของสื่อ: มีรายงานการคุกคาม การจับกุม และการดำเนินคดีต่อนักข่าว นักกิจกรรม และผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล สื่ออิสระจำนวนมากถูกปิดหรือถูกจำกัดการดำเนินงาน ทำให้การเข้าถึงข้อมูลที่เป็นกลางและหลากหลายเป็นไปได้ยาก
• ความเป็นอิสระของฝ่ายตุลาการ: ฝ่ายตุลาการ โดยเฉพาะศาลยุติธรรมสูงสุด ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าขาดความเป็นอิสระและมักตัดสินคดีที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐบาล การแต่งตั้งผู้พิพากษาถูกตั้งคำถามถึงความโปร่งใสและความชอบธรรม
• การปราบปรามผู้เห็นต่างทางการเมือง: ผู้นำฝ่ายค้านและผู้ประท้วงจำนวนมากถูกจับกุมและคุมขัง บางรายถูกตั้งข้อหาที่เกี่ยวข้องกับการปลุกระดมหรือการก่อการร้าย ซึ่งองค์กรสิทธิมนุษยชนมองว่าเป็นการดำเนินคดีที่มีแรงจูงใจทางการเมือง
• การเลือกตั้งที่ไม่โปร่งใส: การเลือกตั้งหลายครั้ง รวมถึงการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2018 และการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2024 ถูกตั้งคำถามถึงความชอบธรรมและความโปร่งใส โดยมีข้อกล่าวหาเรื่องการกีดกันผู้สมัครฝ่ายค้าน การควบคุมสื่อ และความไม่ปกติในกระบวนการจัดการเลือกตั้ง
• วิกฤตการณ์ประธานาธิบดีปี 2019: หลังการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2018 ฮวน กวยโด ประธานรัฐสภาในขณะนั้น ได้ประกาศตนเป็นประธานาธิบดีรักษาการ โดยอ้างความไม่ชอบธรรมของการเลือกตั้งของมาดูโร เหตุการณ์นี้ทำให้เกิดภาวะสองประธานาธิบดีและวิกฤตการณ์ทางการเมืองที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

องค์กรสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ เช่น ฮิวแมนไรตส์วอตช์ และ องค์การนิรโทษกรรมสากล ได้ออกรายงานจำนวนมากที่แสดงความกังวลต่อสถานการณ์สิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยในเวเนซุเอลา รวมถึงการใช้กำลังเกินกว่าเหตุของเจ้าหน้าที่รัฐต่อผู้ประท้วง สภาพเรือนจำที่เลวร้าย และการขาดความรับผิดชอบต่อการละเมิดสิทธิมนุษยชน การถดถอยของประชาธิปไตยเหล่านี้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชนชาวเวเนซุเอลา และเป็นปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่วิกฤตเศรษฐกิจและมนุษยธรรมในประเทศ

6.1. ความสัมพันธ์กับประเทศหลัก

• สหรัฐอเมริกา: ความสัมพันธ์ระหว่างเวเนซุเอลาและสหรัฐอเมริกาตึงเครียดอย่างมากนับตั้งแต่สมัยรัฐบาลชาเบซ ซึ่งมักวิพากษ์วิจารณ์นโยบายของสหรัฐฯ อย่างเปิดเผย ความตึงเครียดทวีความรุนแรงขึ้นในสมัยรัฐบาลมาดูโร โดยสหรัฐฯ ได้กำหนดมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจและการเมืองต่อบุคคลและหน่วยงานของเวเนซุเอลาจำนวนมาก สหรัฐฯ ไม่ยอมรับผลการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2018 และให้การสนับสนุนฮวน กวยโดในฐานะประธานาธิบดีรักษาการ อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลังมีการเจรจาในบางประเด็น เช่น การแลกเปลี่ยนนักโทษ และประเด็นด้านพลังงานเนื่องจากสถานการณ์โลก
• จีน: จีนกลายเป็นพันธมิตรทางเศรษฐกิจที่สำคัญของเวเนซุเอลา โดยให้เงินกู้จำนวนมากเพื่อแลกกับน้ำมัน ความสัมพันธ์นี้ช่วยค้ำจุนเศรษฐกิจเวเนซุเอลาในช่วงที่ถูกคว่ำบาตรจากชาติตะวันตก จีนเน้นความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน โดยหลีกเลี่ยงการแทรกแซงกิจการภายในของเวเนซุเอลาโดยตรง
• รัสเซีย: รัสเซียเป็นพันธมิตรทางการเมืองและการทหารที่สำคัญของเวเนซุเอลา โดยให้การสนับสนุนรัฐบาลมาดูโรทั้งในเวทีระหว่างประเทศและผ่านความร่วมมือทางทหาร รวมถึงการขายอาวุธและการซ้อมรบร่วม รัสเซียมองว่าเวเนซุเอลาเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ในลาตินอเมริกา
• โคลอมเบีย: ความสัมพันธ์กับโคลอมเบียมีความผันผวนอย่างมาก ทั้งสองประเทศมีพรมแดนที่ยาวร่วมกันและเผชิญปัญหาร่วมกัน เช่น กลุ่มติดอาวุธ การค้ายาเสพติด และวิกฤตผู้ลี้ภัยชาวเวเนซุเอลาที่ข้ามพรมแดนไปยังโคลอมเบียจำนวนมาก ในบางช่วงความสัมพันธ์ตึงเครียดจนถึงขั้นปิดพรมแดน แต่ก็มีความพยายามในการฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตในบางครั้ง
• บราซิล: ความสัมพันธ์กับบราซิลเปลี่ยนแปลงไปตามรัฐบาลของบราซิล ในสมัยรัฐบาลฝ่ายซ้ายของบราซิล ความสัมพันธ์ค่อนข้างดี แต่ในสมัยรัฐบาลฝ่ายขวา ความสัมพันธ์ตึงเครียดขึ้น บราซิลเป็นอีกประเทศหนึ่งที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตผู้ลี้ภัยชาวเวเนซุเอลา

ประเด็นด้านมนุษยธรรมเป็นศูนย์กลางของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของเวเนซุเอลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลกระทบของวิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองต่อประชาชนชาวเวเนซุเอลา และภาระที่ประเทศเพื่อนบ้านต้องแบกรับจากปัญหาผู้ลี้ภัย

6.2. กิจกรรมในองค์กรระหว่างประเทศและข้อพิพาทดินแดน

• องค์กรระหว่างประเทศ:
  • สหประชาชาติ (UN): เวเนซุเอลาเป็นสมาชิกผู้ก่อตั้งสหประชาชาติ และยังคงมีบทบาทในเวทีนี้ แม้ว่าจะเผชิญกับการวิพากษ์วิจารณ์เรื่องสิทธิมนุษยชนจากหน่วยงานต่าง ๆ ของ UN
  • องค์การนานารัฐอเมริกัน (OAS): ความสัมพันธ์กับ OAS ตึงเครียดอย่างมาก ในปี 2017 เวเนซุเอลาประกาศถอนตัวจาก OAS หลังจากที่องค์กรนี้วิพากษ์วิจารณ์สถานการณ์ประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชนในประเทศอย่างรุนแรง
  • สหภาพประชาชาติอเมริกาใต้ (UNASUR): เวเนซุเอลาเคยเป็นสมาชิกรุ่นก่อตั้งและมีบทบาทสำคัญใน UNASUR ซึ่งเป็นองค์กรที่มุ่งส่งเสริมการรวมกลุ่มในระดับภูมิภาค อย่างไรก็ตาม UNASUR อ่อนแอลงในช่วงหลังเนื่องจากความแตกแยกทางการเมืองในหมู่ประเทศสมาชิก
  • พันธมิตรโบลิบาร์สำหรับประชาชนแห่งอเมริกาของเรา (ALBA): เวเนซุเอลาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งและเป็นแกนนำสำคัญของ ALBA ซึ่งเป็นกลุ่มพันธมิตรของรัฐบาลฝ่ายซ้ายในลาตินอเมริกาและแคริบเบียน ALBA ก่อตั้งขึ้นเพื่อเป็นทางเลือกแทนข้อเสนอการค้าเสรีที่นำโดยสหรัฐฯ และเน้นความร่วมมือทางสังคมและเศรษฐกิจระหว่างประเทศสมาชิก
  • เมร์โกซูร์ (Mercosur): เวเนซุเอลาเคยเป็นสมาชิกเต็มรูปแบบของเมร์โกซูร์ แต่สถานะสมาชิกถูกระงับในปี 2016 เนื่องจากถูกกล่าวหาว่าไม่ปฏิบัติตามพันธกรณีด้านประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชน
  • ข้อพิพาทดินแดน:
    • พื้นที่เอสเซกิโบกับกายอานา: เวเนซุเอลามีข้อพิพาทดินแดนที่ยาวนานกับกายอานาเกี่ยวกับพื้นที่กายอานาเอเซกิบา ซึ่งเป็นดินแดนที่อุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรธรรมชาติและคิดเป็นประมาณสองในสามของพื้นที่ทั้งหมดของกายอานา เวเนซุเอลาอ้างสิทธิ์ในดินแดนนี้มาตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 โดยอ้างว่าการตัดสินของอนุญาโตตุลาการในปี 1899 ที่มอบดินแดนนี้ให้แก่บริติชกีอานา (ซึ่งต่อมาคือกายอานา) ไม่ยุติธรรม ข้อพิพาทนี้ทวีความรุนแรงขึ้นอีกครั้งหลังจากการค้นพบน้ำมันในน่านน้ำนอกชายฝั่งเอสเซกิโบ เวเนซุเอลายืนยันการอ้างสิทธิ์ของตนผ่านช่องทางทางการทูตและกฎหมายระหว่างประเทศ ขณะที่กายอานายืนยันอธิปไตยของตนเหนือดินแดนดังกล่าวตามคำตัดสินปี 1899 ข้อพิพาทนี้ส่งผลกระทบต่อประชากรในพื้นที่และมีความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการพัฒนาทรัพยากร
    • อ่าวเวเนซุเอลากับโคลอมเบีย: เวเนซุเอลามีข้อพิพาทเรื่องการกำหนดเขตแดนทางทะเลในอ่าวเวเนซุเอลา (หรือที่โคลอมเบียเรียกว่าอ่าวกวาฮิรา) กับโคลอมเบีย อ่าวนี้มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์และเชื่อว่ามีแหล่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ การเจรจาเพื่อแก้ไขข้อพิพาทยังไม่ประสบผลสำเร็จ

8.1. รัฐและกรุงหลวง

เวเนซุเอลาประกอบด้วย 23 รัฐ (estados_{เอสตาโดส}^{ภาษาสเปน}) และ 1 เขตเมืองหลวง (Distrito Capital_{ดิสตริโตกาปิตัล}^{ภาษาสเปน}) ได้แก่:

• อามาโซนัส (Amazonas_{อามาโซนัส}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางใต้สุดของประเทศ เมืองหลวงคือ ปวยร์โตอายากูโช มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าฝนแอมะซอนและเป็นที่อยู่ของชนพื้นเมืองจำนวนมาก
• อันโซอาเตกิ (Anzoátegui_{อันโซอาเตกิ}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือ เมืองหลวงคือ บาร์เซโลนา มีชายฝั่งทะเลแคริบเบียนและเป็นแหล่งอุตสาหกรรมน้ำมัน
• อาปูเร (Apure_{อาปูเร}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ เมืองหลวงคือ ซานเฟร์นันโดเดอาปูเร เป็นส่วนหนึ่งของที่ราบยาโนส มีความสำคัญด้านการเกษตรและปศุสัตว์
• อารากวา (Aragua_{อารากวา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตอนเหนือกลางของประเทศ เมืองหลวงคือ มาราไก เป็นรัฐที่มีความสำคัญทางอุตสาหกรรมและเกษตรกรรม
• บารินัส (Barinas_{บารินัส}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตก เมืองหลวงคือ บารินัส เป็นส่วนหนึ่งของที่ราบยาโนสและเป็นบ้านเกิดของอดีตประธานาธิบดีอูโก ชาเบซ
• โบลีบาร์ (Bolívar_{โบลีบาร์}^{ภาษาสเปน}): เป็นรัฐที่ใหญ่ที่สุด ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ เมืองหลวงคือ ซิวดัดโบลิบาร์ มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ เช่น เหล็ก ทองคำ และเป็นที่ตั้งของเขื่อนกูรี
• การาโบโบ (Carabobo_{การาโบโบ}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตอนเหนือกลางของประเทศ เมืองหลวงคือ บาเลนเซีย เป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมที่สำคัญและเป็นที่ตั้งของสมรภูมิการาโบโบอันเป็นสัญลักษณ์แห่งเอกราช
• โกเฮเดส (Cojedes_{โกเฮเดส}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตอนกลางของประเทศ เมืองหลวงคือ ซานการ์โลส มีลักษณะเป็นที่ราบและมีความสำคัญด้านการเกษตร
• เดลตาอามากูโร (Delta Amacuro_{เดลตาอามากูโร}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันออกสุดของประเทศ เมืองหลวงคือ ตูกูปิตา เป็นที่ตั้งของสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอรีโนโก มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง
• ดิสตริโตกาปิตัล (Distrito Capital_{ดิสตริโตกาปิตัล}^{ภาษาสเปน}): เป็นที่ตั้งของเมืองหลวง การากัส ซึ่งเป็นศูนย์กลางทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของประเทศ
• ฟัลกอน (Falcón_{ฟัลกอน}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ เมืองหลวงคือ โกโร (เมืองมรดกโลก) มีชายฝั่งทะเลแคริบเบียนและคาบสมุทรปารากวานา
• กวาริโก (Guárico_{กวาริโก}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตอนกลางของประเทศ เมืองหลวงคือ ซานฮวนเดโลสโมร์โรส เป็นส่วนหนึ่งของที่ราบยาโนส
• ลารา (Lara_ลารา^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ เมืองหลวงคือ บาร์กิซิเมโต เป็นศูนย์กลางการค้าและเกษตรกรรม
• เมริดา (Mérida_{เมริดา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ในเทือกเขาแอนดีสทางตะวันตก เมืองหลวงคือ เมริดา เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ มีภูเขาสูงและทัศนียภาพสวยงาม
• มิรันดา (Miranda_{มิรันดา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตอนเหนือกลางของประเทศ เมืองหลวงคือ โลสเตเกส เป็นรัฐที่มีประชากรหนาแน่นและเป็นส่วนหนึ่งของเขตมหานครการากัส
• โมนากัส (Monagas_{โมนากัส}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันออก เมืองหลวงคือ มาตูริน เป็นแหล่งผลิตน้ำมันที่สำคัญ
• นวยบาเอสปาร์ตา (Nueva Esparta_{นวยบาเอสปาร์ตา}^{ภาษาสเปน}): ประกอบด้วยเกาะมาร์การิตา เกาะโกเช และเกาะกูบากวา ตั้งอยู่ในทะเลแคริบเบียน เมืองหลวงคือ ลาอาซุนซิออน เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ
• โปร์ตูเกซา (Portuguesa_{โปร์ตูเกซา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตก เมืองหลวงคือ กวานาเร เป็นศูนย์กลางการเกษตรที่สำคัญของประเทศ
• ซูเกร (Sucre_{ซูเกร}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือ เมืองหลวงคือ กูมานา มีชายฝั่งทะเลแคริบเบียนและเป็นแหล่งประมงที่สำคัญ
• ตาชิรา (Táchira_{ตาชิรา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ในเทือกเขาแอนดีสทางตะวันตก ติดกับพรมแดนโคลอมเบีย เมืองหลวงคือ ซานกริสโตบัล
• ตรูฮิโย (Trujillo_{ตรูฮิโย}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ในเทือกเขาแอนดีสทางตะวันตก เมืองหลวงคือ ตรูฮิโย มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และเกษตรกรรม
• ลากวยรา (La Guaira_{ลากวยรา}^{ภาษาสเปน}, เดิมชื่อ รัฐบาร์กัส Vargas): ตั้งอยู่บนชายฝั่งทะเลแคริบเบียนทางตอนเหนือ เมืองหลวงคือ ลากวยรา เป็นที่ตั้งของท่าเรือและสนามบินนานาชาติที่สำคัญของประเทศ
• ยารากุย (Yaracuy_{ยารากุย}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือตอนกลาง เมืองหลวงคือ ซานเฟลิเป มีความสำคัญด้านการเกษตรและเป็นที่ตั้งของภูเขาศักดิ์สิทธิ์ Sorte
• ซูเลีย (Zulia_{ซูเลีย}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ เมืองหลวงคือ มาราไกโบ เป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันที่สำคัญที่สุดของประเทศ และเป็นที่ตั้งของทะเลสาบมาราไกโบ

นอกจากนี้ยังมี เดเปนเดนเซียสเฟเดราเลส (Dependencias Federales_{เดเปนเดนเซียสเฟเดราเลส}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นกลุ่มเกาะเล็ก ๆ จำนวนมากในทะเลแคริบเบียนที่ไม่ได้ขึ้นกับรัฐใดรัฐหนึ่ง แต่บริหารโดยรัฐบาลกลางโดยตรง

8.2. เมืองสำคัญ

เวเนซุเอลามีเมืองสำคัญหลายแห่งที่มีบทบาททางเศรษฐกิจ วัฒนธรรม และการเมือง ดังนี้:

• การากัส (Caracas_{การากัส}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ ตั้งอยู่ในหุบเขาทางตอนเหนือใกล้ชายฝั่งทะเลแคริบเบียน การากัสเป็นศูนย์กลางทางการเมือง เศรษฐกิจ การเงิน วัฒนธรรม และการศึกษาของเวเนซุเอลา มีประชากรประมาณ 2.9 ล้านคน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011) เมืองนี้เผชิญกับความท้าทายด้านการพัฒนาเมือง เช่น การจราจรติดขัด การขาดแคลนที่อยู่อาศัย และปัญหาอาชญากรรม รวมถึงความเหลื่อมล้ำทางสังคมที่เห็นได้ชัดระหว่างพื้นที่ร่ำรวยและสลัม (barrios_{บาร์ริโอส}^{ภาษาสเปน})
• มาราไกโบ (Maracaibo_{มาราไกโบ}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองใหญ่อันดับสองและเป็นเมืองหลวงของรัฐซูเลีย ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือริมทะเลสาบมาราไกโบ มาราไกโบเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันที่สำคัญที่สุดของประเทศ เนื่องจากมีแหล่งน้ำมันสำรองขนาดใหญ่ในทะเลสาบและบริเวณโดยรอบ มีประชากรประมาณ 1.9 ล้านคน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011) เมืองนี้มีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์และมีความสำคัญทางเศรษฐกิจอย่างยิ่งต่อเวเนซุเอลา
• บาเลนเซีย (Valencia_{บาเลนเซีย}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐการาโบโบ ตั้งอยู่ทางตอนเหนือกลางของประเทศ บาเลนเซียเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมและการค้าที่สำคัญ มีโรงงานผลิตจำนวนมาก มีประชากรประมาณ 1.4 ล้านคน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011) เมืองนี้มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์การประกาศเอกราชของเวเนซุเอลา
• บาร์กิซิเมโต (Barquisimeto_{บาร์กิซิเมโต}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐลารา ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ บาร์กิซิเมโตเป็นศูนย์กลางการค้า เกษตรกรรม และการคมนาคมที่สำคัญ มีชื่อเสียงด้านดนตรีและวัฒนธรรม มีประชากรประมาณ 996,230 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011)
• ซิวดัดกัวยานา (Ciudad Guayana_{ซิวดัดกัวยานา}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ในรัฐโบลีบาร์ ทางตะวันออกของประเทศ เป็นเมืองอุตสาหกรรมหนักที่สำคัญ ก่อตั้งขึ้นจากการรวมตัวของเมืองปวยร์โตออร์ดัซและซานเฟลิกซ์ เป็นศูนย์กลางการผลิตเหล็ก อะลูมิเนียม และไฟฟ้าพลังน้ำจากเขื่อนกูรี มีประชากรประมาณ 706,736 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011)
• มาตูริน (Maturín_{มาตูริน}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐโมนากัส ตั้งอยู่ทางตะวันออกของประเทศ เป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง มีประชากรประมาณ 542,259 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011)
• บาร์เซโลนา (Barcelona_{บาร์เซโลนา}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐอันโซอาเตกิ ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือ มีประชากรประมาณ 421,424 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011) ร่วมกับเมืองปวยร์โตลากรุซ membentukเขตมหานครที่สำคัญ
• มาราไก (Maracay_{มาราไก}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐอารากวา มีประชากรประมาณ 407,109 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011) เป็นศูนย์กลางทางทหารและอุตสาหกรรม
• กูมานา (Cumaná_{กูมานา}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐซูเกร และเป็นหนึ่งในเมืองที่เก่าแก่ที่สุดที่ก่อตั้งโดยชาวยุโรปในทวีปอเมริกาใต้ มีประชากรประมาณ 358,919 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011)
• บารินัส (Barinas_{บารินัส}^{ภาษาสเปน}): เป็นเมืองหลวงของรัฐบารินัส มีประชากรประมาณ 353,851 คน (ข้อมูลสำมะโนปี 2011)

เมืองสำคัญอื่น ๆ ได้แก่ ซิวดัดโบลิบาร์ ซานกริสโตบัล กาบิมัส โลสเตเกส ปวยร์โตลากรุซ ปุนโตฟิโฆ และเมริดา เมืองเหล่านี้ล้วนเผชิญกับความท้าทายด้านการพัฒนาเมืองที่คล้ายคลึงกัน เช่น การขยายตัวของเมืองอย่างรวดเร็ว การขาดแคลนบริการสาธารณะ และความเหลื่อมล้ำทางสังคมที่รุนแรงขึ้นจากวิกฤตเศรษฐกิจของประเทศ

9.1. โครงสร้างเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมหลัก

เศรษฐกิจของเวเนซุเอลามีโครงสร้างที่พึ่งพาน้ำมันเป็นหลักมาอย่างยาวนาน โดยน้ำมันดิบและผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมคิดเป็นสัดส่วนใหญ่ของรายได้จากการส่งออกและรายได้ของรัฐบาล การพึ่งพาน้ำมันอย่างสูงนี้ทำให้เศรษฐกิจของประเทศมีความเปราะบางต่อความผันผวนของราคาน้ำมันในตลาดโลก

อุตสาหกรรมหลัก:

• ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี: เป็นอุตสาหกรรมหลักและเป็นกระดูกสันหลังของเศรษฐกิจเวเนซุเอลา เปเดเบซา (PDVSA) ซึ่งเป็นบริษัทน้ำมันแห่งรัฐ มีบทบาทสำคัญในการสำรวจ ผลิต กลั่น และจัดจำหน่ายน้ำมันและผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา อุตสาหกรรมนี้เผชิญกับปัญหาการลงทุนต่ำ การขาดแคลนบุคลากรที่มีทักษะ และการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพ ทำให้กำลังการผลิตลดลงอย่างมาก
• การผลิต: ภาคการผลิตของเวเนซุเอลาครอบคลุมอุตสาหกรรมหลากหลายประเภท เช่น เหล็กกล้า อะลูมิเนียม ซีเมนต์ ยานยนต์ สิ่งทอ อาหารและเครื่องดื่ม อย่างไรก็ตาม ภาคการผลิตได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากวิกฤตเศรษฐกิจ การขาดแคลนวัตถุดิบและเงินตราต่างประเทศ รวมถึงนโยบายของรัฐ เช่น การควบคุมราคาและการเวนคืนกิจการ
• เกษตรกรรม: แม้ว่าเวเนซุเอลาจะมีพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการเกษตร แต่ภาคเกษตรกรรมกลับมีสัดส่วนค่อนข้างน้อยใน GDP พืชผลสำคัญ ได้แก่ ข้าวโพด ข้าว อ้อย กล้วย ผัก กาแฟ และโกโก้ การผลิตปศุสัตว์ก็มีความสำคัญเช่นกัน อย่างไรก็ตาม เวเนซุเอลายังคงต้องนำเข้าอาหารจำนวนมากเพื่อตอบสนองความต้องการภายในประเทศ นโยบายการปฏิรูปที่ดินและการควบคุมราคาได้ส่งผลกระทบต่อผลผลิตทางการเกษตรและความสามารถในการแข่งขันของภาคส่วนนี้

ผลกระทบของนโยบายเศรษฐกิจต่อความหลากหลายทางเศรษฐกิจและความเสมอภาคทางสังคม:
นโยบายเศรษฐกิจของรัฐบาลเวเนซุเอลา โดยเฉพาะในช่วงการปฏิวัติโบลิบาร์ ได้มุ่งเน้นไปที่การใช้รายได้จากน้ำมันเพื่อสนับสนุนโครงการทางสังคมและการใช้จ่ายภาครัฐขนาดใหญ่ แม้ว่าในช่วงแรกจะช่วยลดความยากจนและความเหลื่อมล้ำได้บ้าง แต่ในระยะยาวกลับส่งผลเสียต่อความหลากหลายทางเศรษฐกิจและความเสมอภาคทางสังคม:

• การขาดความหลากหลายทางเศรษฐกิจ: การพึ่งพาน้ำมันมากเกินไปทำให้ภาคส่วนอื่น ๆ ของเศรษฐกิจไม่ได้รับการพัฒนาเท่าที่ควร เมื่อราคาน้ำมันตกต่ำ เศรษฐกิจโดยรวมจึงได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง
• ผลกระทบต่อภาคเอกชน: นโยบายการเวนคืนกิจการ การควบคุมราคา และกฎระเบียบที่เข้มงวด ได้บั่นทอนความเชื่อมั่นของนักลงทุนและจำกัดการเติบโตของภาคเอกชน
• ความไม่เสมอภาคทางสังคม: แม้จะมีโครงการทางสังคม แต่ปัญหาความเหลื่อมล้ำยังคงมีอยู่ วิกฤตเศรษฐกิจได้ซ้ำเติมปัญหาความยากจนและการเข้าถึงบริการพื้นฐานของประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบาง การขาดแคลนสินค้าอุปโภคบริโภคและภาวะเงินเฟ้อรุนแรงได้ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างกว้างขวาง
• การทุจริตและการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพ: ปัญหาการทุจริตและการบริหารจัดการทรัพยากรของรัฐที่ไม่มีประสิทธิภาพได้ส่งผลให้การกระจายรายได้และความมั่งคั่งไม่เป็นธรรม และบั่นทอนประสิทธิผลของนโยบายเศรษฐกิจ

โดยสรุป โครงสร้างเศรษฐกิจที่พึ่งพาน้ำมันเป็นหลักและนโยบายเศรษฐกิจในช่วงที่ผ่านมาได้จำกัดความหลากหลายทางเศรษฐกิจของเวเนซุเอลา และแม้จะมีความพยายามในการลดความเหลื่อมล้ำผ่านโครงการทางสังคม แต่วิกฤตเศรษฐกิจได้ทำให้ปัญหาความยากจนและความไม่เสมอภาคทางสังคมรุนแรงขึ้น

9.2. ปิโตรเลียมและทรัพยากรอื่น ๆ

เวเนซุเอลาเป็นประเทศที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปิโตรเลียมและแร่ธาตุอื่น ๆ:

• ปิโตรเลียม: เวเนซุเอลามีปริมาณน้ำมันสำรองที่พิสูจน์แล้วมากที่สุดในโลก โดยส่วนใหญ่อยู่ในรูปของน้ำมันดิบชนิดหนักพิเศษ (extra-heavy crude oil) ในแถบโอรีโนโกเบลต์ (Orinoco Belt) นอกจากนี้ยังมีแหล่งน้ำมันดิบธรรมดาในบริเวณทะเลสาบมาราไกโบและอ่าวเวเนซุเอลา เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งในสมาชิกรุ่นก่อตั้งของโอเปก (OPEC) และเคยเป็นหนึ่งในผู้ผลิตและส่งออกน้ำมันรายใหญ่ของโลก อย่างไรก็ตาม กำลังการผลิตน้ำมันของประเทศลดลงอย่างมากในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเนื่องจากปัญหาการลงทุนต่ำ การขาดแคลนบุคลากร การคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจ และการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพของบริษัทน้ำมันแห่งรัฐ เปเดเบซา (PDVSA)
• ก๊าซธรรมชาติ: เวเนซุเอลามีปริมาณก๊าซธรรมชาติสำรองมากเป็นอันดับแปดของโลก แหล่งก๊าซธรรมชาติส่วนใหญ่อยู่ร่วมกับแหล่งน้ำมัน การพัฒนาก๊าซธรรมชาติยังไม่เต็มศักยภาพเท่าที่ควร แต่ถือเป็นทรัพยากรที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจในอนาคต
• แร่เหล็ก: มีแหล่งแร่เหล็กขนาดใหญ่ทางตอนใต้ของประเทศ โดยเฉพาะในรัฐโบลีบาร์ ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมเหล็กกล้า
• บอกไซต์: เป็นวัตถุดิบในการผลิตอะลูมิเนียม พบมากในรัฐโบลีบาร์เช่นกัน
• ทองคำ: เวเนซุเอลามีแหล่งทองคำที่สำคัญ โดยเฉพาะในภูมิภาคกีอานาทางตอนใต้ มีทั้งการทำเหมืองขนาดใหญ่และการทำเหมืองขนาดเล็ก (เหมืองทองเถื่อน) ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมและสังคม
• เพชร: พบในภูมิภาคกีอานาเช่นกัน
• ถ่านหิน: มีแหล่งถ่านหินอยู่บ้างแต่ไม่มากเท่าทรัพยากรอื่น ๆ
• โคลตัน (Coltan): แร่ธาตุที่มีความสำคัญในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ พบในเวเนซุเอลา แต่การทำเหมืองมักเกี่ยวข้องกับปัญหาการลักลอบทำเหมืองและการละเมิดสิทธิมนุษยชน
• ไฟฟ้าพลังน้ำ: แม้จะไม่ใช่ทรัพยากรที่สกัดได้โดยตรง แต่ศักยภาพในการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำของเวเนซุเอลามีสูงมาก โดยเฉพาะจากเขื่อนกูรีบนแม่น้ำกาโรนี ซึ่งเคยเป็นแหล่งผลิตไฟฟ้าหลักของประเทศ

การกำกับดูแลทรัพยากรและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม:
การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติในเวเนซุเอลาเป็นประเด็นที่ซับซ้อนและเต็มไปด้วยความท้าทาย แม้ว่ารัฐธรรมนูญจะระบุว่าทรัพยากรใต้ดินเป็นของรัฐ แต่ปัญหาการทุจริต การขาดการลงทุน และการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพได้ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาทรัพยากรเหล่านี้อย่างยั่งยืน

การสกัดทรัพยากร โดยเฉพาะน้ำมันและการทำเหมือง ได้ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมีนัยสำคัญ เช่น:

• มลพิษทางน้ำและดิน: การรั่วไหลของน้ำมันและการปล่อยของเสียจากกิจกรรมการทำเหมืองได้ก่อให้เกิดมลพิษในแหล่งน้ำและดินในหลายพื้นที่
• การตัดไม้ทำลายป่า: การขยายพื้นที่ทำเหมือง (ทั้งถูกกฎหมายและผิดกฎหมาย) และการสร้างโครงสร้างพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมสกัดทรัพยากรได้นำไปสู่การตัดไม้ทำลายป่า โดยเฉพาะในภูมิภาคแอมะซอนและกีอานา
• ผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพ: การทำลายถิ่นที่อยู่และมลพิษได้ส่งผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพที่อุดมสมบูรณ์ของเวเนซุเอลา
• ผลกระทบต่อชุมชนพื้นเมือง: กิจกรรมการสกัดทรัพยากรได้ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและสิทธิของชุมชนพื้นเมืองที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์

แม้ว่าจะมีความพยายามในการออกกฎหมายและข้อบังคับเพื่อควบคุมผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่การบังคับใช้กฎหมายยังคงเป็นปัญหาสำคัญ และวิกฤตเศรษฐกิจได้ทำให้การให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมลดน้อยลง

9.3. วิกฤตเศรษฐกิจ

เวเนซุเอลาเผชิญกับวิกฤตเศรษฐกิจที่รุนแรงและยืดเยื้อมาเป็นเวลาหลายปี โดยมีสาเหตุและผลกระทบที่ซับซ้อน:

สาเหตุและความเป็นมา:

• การพึ่งพาน้ำมันมากเกินไป: เศรษฐกิจเวเนซุเอลาพึ่งพารายได้จากการส่งออกน้ำมันเป็นหลัก เมื่อราคาน้ำมันในตลาดโลกตกต่ำอย่างรุนแรงในช่วงปี 2014 เป็นต้นมา เศรษฐกิจของประเทศจึงได้รับผลกระทบอย่างหนัก
• นโยบายเศรษฐกิจที่ผิดพลาด: รัฐบาลภายใต้การนำของอูโก ชาเบซ และต่อมาคือนิโกลัส มาดูโร ได้ดำเนินนโยบายเศรษฐกิจแบบสังคมนิยมหลายประการ เช่น การควบคุมราคา การควบคุมอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ การเวนคืนกิจการเอกชน และการใช้จ่ายภาครัฐขนาดใหญ่ ซึ่งในระยะยาวได้บั่นทอนภาคการผลิตภายในประเทศ ลดแรงจูงใจในการลงทุน และสร้างความไม่สมดุลทางเศรษฐกิจ
• การพิมพ์เงินและการขาดดุลงบประมาณ: เพื่อชดเชยรายได้จากน้ำมันที่ลดลงและสนับสนุนการใช้จ่ายภาครัฐ รัฐบาลได้ทำการพิมพ์เงินจำนวนมหาศาล ทำให้เกิดภาวะเงินเฟ้อรุนแรง
• การทุจริตคอร์รัปชัน: ปัญหาการทุจริตที่แพร่หลายในทุกระดับได้กัดกร่อนทรัพยากรของรัฐและทำให้การบริหารจัดการเศรษฐกิจไม่มีประสิทธิภาพ
• การคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจ: มาตรการคว่ำบาตรจากสหรัฐอเมริกาและประเทศอื่น ๆ ได้จำกัดความสามารถของเวเนซุเอลาในการเข้าถึงตลาดการเงินระหว่างประเทศและการนำเข้าสินค้า ซึ่งซ้ำเติมปัญหาเศรษฐกิจที่มีอยู่เดิม

ผลกระทบทางสังคมและเศรษฐกิจ:

• ภาวะเงินเฟ้อรุนแรง (Hyperinflation): อัตราเงินเฟ้อในเวเนซุเอลาพุ่งสูงขึ้นถึงระดับหลายล้านเปอร์เซ็นต์ในช่วงจุดสูงสุดของวิกฤต ทำให้มูลค่าของสกุลเงินโบลิบาร์ลดลงอย่างรุนแรง ประชาชนสูญเสียกำลังซื้อ และการวางแผนทางเศรษฐกิจเป็นไปได้ยาก
• การขาดแคลนสินค้าอุปโภคบริโภค: สินค้าจำเป็นในชีวิตประจำวัน เช่น อาหาร ยารักษาโรค ของใช้ส่วนตัว รวมถึงอะไหล่และวัตถุดิบสำหรับการผลิต เกิดการขาดแคลนอย่างหนัก ทำให้ประชาชนต้องต่อคิวยาวเพื่อซื้อสินค้า หรือไม่สามารถหาสินค้าได้เลย
• การลดลงของ GDP: ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) ของเวเนซุเอลาหดตัวลงอย่างรุนแรง สะท้อนถึงภาวะเศรษฐกิจถดถอยที่ลึกซึ้ง
• ความยากจนและความเหลื่อมล้ำ: อัตราความยากจนและความเหลื่อมล้ำทางรายได้เพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก ประชาชนจำนวนมากตกอยู่ในภาวะยากจนข้นแค้น ไม่สามารถเข้าถึงอาหารและบริการพื้นฐานได้อย่างเพียงพอ
• ผลกระทบต่อบริการสังคม: ระบบสาธารณสุขและการศึกษาเสื่อมโทรมลงอย่างหนัก โรงพยาบาลขาดแคลนยาและอุปกรณ์ทางการแพทย์ บุคลากรทางการแพทย์และครูอาจารย์จำนวนมากลาออกหรืออพยพออกนอกประเทศ
• ผลกระทบต่อสิทธิแรงงาน: ค่าจ้างที่แท้จริงลดลงอย่างมากเนื่องจากภาวะเงินเฟ้อ สภาพการทำงานย่ำแย่ และอัตราการว่างงานสูงขึ้น
• วิกฤตผู้ลี้ภัย: ประชาชนชาวเวเนซุเอลาหลายล้านคนอพยพออกนอกประเทศเพื่อหนีจากวิกฤตเศรษฐกิจและความไม่มั่นคง ก่อให้เกิดวิกฤตผู้ลี้ภัยครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ลาตินอเมริกา
• ความไม่มั่นคงทางสังคม: อัตราอาชญากรรมเพิ่มสูงขึ้น รวมถึงการปล้นสะดมและความรุนแรงที่เกี่ยวข้องกับการแย่งชิงทรัพยากรที่ขาดแคลน

สถานการณ์วิกฤตเศรษฐกิจในเวเนซุเอลายังคงดำเนินต่อไป แม้จะมีความพยายามในการปฏิรูปเศรษฐกิจบางประการ แต่ยังคงเผชิญกับความท้าทายอย่างมากในการฟื้นฟูเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและปรับปรุงคุณภาพชีวิตของประชาชน

9.4. การท่องเที่ยว

เวเนซุเอลามีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวสูงมาก ด้วยความหลากหลายทางภูมิศาสตร์และธรรมชาติที่สวยงาม รวมถึงวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ อย่างไรก็ตาม อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวได้รับผลกระทบอย่างหนักจากวิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

แหล่งท่องเที่ยวสำคัญ:

• น้ำตกเอนเจล (Salto Ángel_{ซัลโต อันเฆล}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติกาไนมา เป็นน้ำตกที่สูงที่สุดในโลกและเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงที่สุดของเวเนซุเอลา การเดินทางไปยังน้ำตกเอนเจลค่อนข้างท้าทาย ต้องใช้เครื่องบินขนาดเล็กและเรือ แต่ทัศนียภาพอันงดงามของน้ำตกและเตปุย (ภูเขายอดตัด) โดยรอบถือเป็นประสบการณ์ที่คุ้มค่า
• เกาะมาร์การิตา (Isla Margarita_{อิสลา มาร์การิตา}^{ภาษาสเปน}): เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในหมู่เกาะของเวเนซุเอลา ตั้งอยู่ในทะเลแคริบเบียน เป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมสำหรับทั้งชาวเวเนซุเอลาและชาวต่างชาติ มีชื่อเสียงด้านชายหาดที่สวยงาม กีฬาทางน้ำ การช้อปปิ้งปลอดภาษี และสถานบันเทิงยามค่ำคืน
• หมู่เกาะโลสโรเกส (Archipiélago Los Roques_{อาร์ชิเปียลาโก โลส โรเกส}^{ภาษาสเปน}): เป็นอุทยานแห่งชาติทางทะเล ประกอบด้วยเกาะปะการังและเกาะเล็กเกาะน้อยจำนวนมาก มีชื่อเสียงด้านน้ำทะเลใส หาดทรายขาว และแนวปะการังที่อุดมสมบูรณ์ เหมาะสำหรับการดำน้ำตื้น ดำน้ำลึก และพักผ่อน
• อุทยานแห่งชาติกาไนมา (Parque Nacional Canaima_{ปาร์เก นาซิโอนัล กาไนมา}^{ภาษาสเปน}): เป็นอุทยานแห่งชาติขนาดใหญ่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโก เป็นที่ตั้งของน้ำตกเอนเจลและเตปุยจำนวนมาก รวมถึงภูเขาโรไรมา มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงและเป็นที่อยู่ของชนพื้นเมืองเปมอน
• อุทยานแห่งชาติโมโรโกย (Parque Nacional Morrocoy_{ปาร์เก นาซิโอนัล โมร์โรคอย}^{ภาษาสเปน}): ตั้งอยู่บนชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือ ประกอบด้วยเกาะเล็ก ๆ ป่าชายเลน และแนวปะการัง เป็นที่นิยมสำหรับกิจกรรมทางทะเลและการพักผ่อน
• เมริดาและเทือกเขาแอนดีส: ภูมิภาคแอนดีสทางตะวันตกของเวเนซุเอลามีทัศนียภาพที่สวยงามของภูเขาสูง หุบเขา และหมู่บ้านที่มีเสน่ห์ เมืองเมริดาเป็นที่ตั้งของกระเช้าลอยฟ้าที่ยาวและสูงที่สุดในโลก (Teleférico de Mérida) ซึ่งนำนักท่องเที่ยวขึ้นไปยังยอดเขาเอสเปโฮ
• เดลตาโอริโนโก (Delta del Orinoco_{เดลตา เดล โอริโนโก}^{ภาษาสเปน}): เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำกว้างใหญ่ทางตะวันออกของประเทศ มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงและเป็นที่อยู่ของชนพื้นเมืองวาราโอ นักท่องเที่ยวสามารถล่องเรือชมธรรมชาติและวิถีชีวิตของชุมชนท้องถิ่น

สถานการณ์ปัจจุบันและศักยภาพ:
แม้ว่าจะมีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวสูง แต่วิกฤตเศรษฐกิจ การเมือง และความไม่มั่นคงทางสังคมได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของเวเนซุเอลา จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติลดลงอย่างมาก ปัญหาอาชญากรรม การขาดแคลนสินค้าและบริการพื้นฐาน รวมถึงโครงสร้างพื้นฐานที่ไม่ได้รับการบำรุงรักษา เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาการท่องเที่ยว

อย่างไรก็ตาม หากสถานการณ์ในประเทศมีเสถียรภาพมากขึ้น เวเนซุเอลามีศักยภาพที่จะฟื้นฟูอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกได้อีกครั้ง ทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์และความหลากหลายทางวัฒนธรรมยังคงเป็นจุดแข็งที่สำคัญ

ผลกระทบต่อชุมชนท้องถิ่นและสิ่งแวดล้อม:
การท่องเที่ยวในบางพื้นที่ เช่น อุทยานแห่งชาติและชุมชนพื้นเมือง จำเป็นต้องมีการจัดการที่ยั่งยืนเพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรมท้องถิ่น การมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่นในการพัฒนาการท่องเที่ยวและการแบ่งปันผลประโยชน์อย่างเป็นธรรมเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้การท่องเที่ยวเกิดประโยชน์สูงสุดและยั่งยืน

10.1. ประชากร

ตามข้อมูลประมาณการในปี 2022 เวเนซุเอลามีประชากรประมาณ 29 ล้านคน อย่างไรก็ตาม จำนวนประชากรที่แท้จริงอาจมีการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากวิกฤตผู้ลี้ภัยครั้งใหญ่ ซึ่งมีชาวเวเนซุเอลาหลายล้านคนอพยพออกนอกประเทศตั้งแต่ปี 2014

ลักษณะทางประชากรศาสตร์ที่สำคัญ:

• อัตราการเติบโตของประชากร: ในอดีต เวเนซุเอลามีอัตราการเติบโตของประชากรค่อนข้างสูง แต่ในช่วงวิกฤต อัตราการเติบโตลดลง และอาจติดลบเนื่องจากการอพยพออกจำนวนมาก
• อัตราการกลายเป็นเมือง: เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งในประเทศที่มีความเป็นเมืองสูงที่สุดในลาตินอเมริกา ประชากรส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเขตเมืองทางตอนเหนือของประเทศ โดยเฉพาะในกรุงการากัสและเมืองใหญ่อื่น ๆ เช่น มาราไกโบ บาเลนเซีย และบาร์กิซิเมโต
• การกระจายตัวของประชากร: ประชากรส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ในแถบชายฝั่งทางเหนือและหุบเขาในเทือกเขาแอนดีส ในขณะที่พื้นที่ทางใต้ของแม่น้ำโอรีโนโก ซึ่งครอบคลุมเกือบครึ่งหนึ่งของประเทศ กลับมีประชากรอาศัยอยู่เบาบาง เพียงประมาณ 5% ของประชากรทั้งหมด
• โครงสร้างอายุ: เวเนซุเอลามีโครงสร้างประชากรอายุน้อย แต่ก็เริ่มมีแนวโน้มของผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น ปรากฏการณ์สมองไหล (brain drain) ซึ่งคนหนุ่มสาวและผู้มีการศึกษาสูงอพยพออกนอกประเทศ เป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศในระยะยาว

วิกฤตการณ์ในประเทศได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อลักษณะทางประชากรศาสตร์ ทั้งในแง่ของจำนวนประชากร การกระจายตัว และโครงสร้างอายุ ซึ่งเป็นความท้าทายสำคัญต่อการฟื้นฟูและพัฒนาประเทศในอนาคต

10.2. กลุ่มชาติพันธุ์

สังคมเวเนซุเอลามีความหลากหลายทางชาติพันธุ์สูง อันเป็นผลมาจากการผสมผสานระหว่างกลุ่มคนต่าง ๆ ตลอดประวัติศาสตร์:

• เมสติโซ (Mestizo): เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดในเวเนซุเอลา คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 51.6% ของประชากร (ตามสำมะโนปี 2011 ซึ่งใช้คำว่า โมเรโน (Moreno) ซึ่งหมายถึงผู้ที่มีผิวคล้ำหรือผิวสีน้ำตาล และมักจะรวมถึงผู้ที่มีเชื้อสายผสมระหว่างชาวยุโรปและชนพื้นเมือง หรือชาวยุโรปและชาวแอฟริกัน) คำว่า ปาร์โด (Pardo) ซึ่งหมายถึงผู้มีเชื้อสายผสม ก็ถูกใช้อย่างกว้างขวางในอดีตเช่นกัน
• คนผิวขาว (White): คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 43.6% ของประชากร (ตามสำมะโนปี 2011) ส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจากผู้อพยพชาวสเปน อิตาลี โปรตุเกส และเยอรมนี ที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานในช่วงยุคอาณานิคมและหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

• คนผิวดำและผู้สืบเชื้อสายแอฟริกัน (Black and Afro-descendant): คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 2.8% ที่ระบุตนเองว่าเป็น "คนผิวดำ" และอีก 0.7% ระบุตนเองว่าเป็น ผู้สืบเชื้อสายแอฟริกัน (ตามสำมะโนปี 2011) ส่วนใหญ่เป็นผู้สืบเชื้อสายมาจากทาสชาวแอฟริกันที่ถูกนำเข้ามาในช่วงยุคอาณานิคม พวกเขามีบทบาทสำคัญในวัฒนธรรมของเวเนซุเอลา โดยเฉพาะดนตรีและการเต้นรำ
• ชนพื้นเมือง (Indigenous peoples): คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 2.6% ของประชากร (ตามสำมะโนปี 2011) มีชนพื้นเมืองประมาณ 40 กลุ่มที่ได้รับการยอมรับในเวเนซุเอลา กลุ่มที่ใหญ่ที่สุด ได้แก่ วายู (Wayuu), วาราโอ (Warao), เปมอน (Pemón), ปิอาโรอา (Piaroa) และยาโนมามิ (Yanomami) ชนพื้นเมืองส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกลทางตอนใต้และตะวันตกของประเทศ รัฐธรรมนูญเวเนซุเอลารับรองสิทธิของชนพื้นเมือง รวมถึงสิทธิในที่ดิน ภาษา และวัฒนธรรมของตนเอง

• อื่น ๆ: ประมาณ 1.2% ของประชากรระบุตนเองว่ามีเชื้อชาติอื่น ๆ ซึ่งอาจรวมถึงผู้ที่มีเชื้อสายเอเชีย (เช่น จีนและอาหรับ) และกลุ่มอื่น ๆ

จากการศึกษาดีเอ็นเออัตโนมัติในปี 2008 โดยมหาวิทยาลัยบราซิเลีย องค์ประกอบประชากรของเวเนซุเอลาคือ 60.60% เป็นเชื้อสายยุโรป, 23% เป็นเชื้อสายพื้นเมือง และ 16.30% เป็นเชื้อสายแอฟริกัน

ประเด็นการอยู่ร่วมกันทางสังคม การเลือกปฏิบัติ และสิทธิของชนกลุ่มน้อย:
แม้ว่าเวเนซุเอลาจะมีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ แต่ก็ยังมีประเด็นท้าทายเกี่ยวกับการอยู่ร่วมกันทางสังคมและการเลือกปฏิบัติ:

• การเลือกปฏิบัติทางเชื้อชาติ: แม้ว่าจะไม่มีการแบ่งแยกทางเชื้อชาติอย่างเป็นทางการ แต่ก็มีรายงานว่าผู้ที่มีผิวสีเข้มกว่าและชนพื้นเมืองยังคงเผชิญกับการเลือกปฏิบัติในบางด้าน เช่น การจ้างงาน การศึกษา และการเข้าถึงบริการสาธารณะ
• สิทธิของชนพื้นเมือง: แม้ว่ารัฐธรรมนูญจะรับรองสิทธิของชนพื้นเมือง แต่ในทางปฏิบัติ ชนพื้นเมืองจำนวนมากยังคงเผชิญกับปัญหาการรุกล้ำที่ดิน การทำลายสิ่งแวดล้อมในเขตที่อยู่อาศัยของตน (เช่น จากการทำเหมือง) และการเข้าถึงบริการพื้นฐานที่จำกัด
• ความตึงเครียดทางสังคม: วิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองได้เพิ่มความตึงเครียดทางสังคมในหลาย ๆ ด้าน รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ การแข่งขันเพื่อแย่งชิงทรัพยากรที่ขาดแคลนอาจทำให้ความขัดแย้งทางชาติพันธุ์รุนแรงขึ้น

รัฐบาลเวเนซุเอลามีนโยบายส่งเสริมความหลากหลายทางวัฒนธรรมและการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ แต่การแก้ไขปัญหาการเลือกปฏิบัติและรับรองสิทธิของชนกลุ่มน้อยอย่างแท้จริงยังคงเป็นความท้าทายที่สำคัญ

10.3. ภาษา

ภาษาราชการและภาษาที่ใช้กันแพร่หลายที่สุดในเวเนซุเอลาคือ ภาษาสเปน ซึ่งเป็นมรดกตกทอดมาจากยุคอาณานิคมสเปน ภาษาสเปนที่ใช้ในเวเนซุเอลามีสำเนียงและคำศัพท์ที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง ซึ่งเรียกว่า ภาษาสเปนแบบเวเนซุเอลา

นอกจากภาษาสเปนแล้ว รัฐธรรมนูญเวเนซุเอลายังให้การรับรองภาษาพื้นเมืองมากกว่า 30 ภาษา ซึ่งใช้โดยกลุ่มชนพื้นเมืองต่าง ๆ ทั่วประเทศ ภาษาพื้นเมืองเหล่านี้ถือเป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมของชาติ ภาษาพื้นเมืองที่มีผู้พูดมากที่สุดคือ ภาษาวายู (ประมาณ 170,000 คน) ตามด้วย ภาษาวาราโอ และ ภาษาเปมอน อย่างไรก็ตาม ภาษาพื้นเมืองส่วนใหญ่มีผู้พูดจำนวนน้อย และหลายภาษากำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญหาย (น้อยกว่า 1% ของประชากรทั้งหมด)

เนื่องจากการอพยพเข้ามาของกลุ่มคนจากหลากหลายเชื้อชาติในช่วงประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา ทำให้มีภาษาของผู้อพยพใช้กันอยู่บ้างในบางชุมชน เช่น:

• ภาษาจีน: มีผู้พูดประมาณ 400,000 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้อพยพชาวจีนและผู้สืบเชื้อสาย
• ภาษาโปรตุเกส: มีผู้พูดประมาณ 254,000 คน ไม่เพียงแต่ในชุมชนชาวโปรตุเกสเท่านั้น แต่ยังใช้กันในหมู่ประชากรจำนวนมากในเมืองซันตาเอเลนาเดอวยเรนเนื่องจากอยู่ใกล้กับประเทศบราซิล
• ภาษาอิตาลี: มีผู้พูดประมาณ 200,000 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้อพยพชาวอิตาลีและผู้สืบเชื้อสาย
• ภาษาอาหรับ: ใช้ในชุมชนชาวเลบานอนและซีเรียบนเกาะมาร์การิตา เมืองมาราไกโบ ปุนโตฟิโฆ ปวยร์โตลากรุซ เอลติเกร มาราไก และการากัส
• ภาษาเยอรมัน: ใช้ในชุมชนชาวเยอรมัน และมีสำเนียงเฉพาะที่เรียกว่า อาเลมันโคโลเนียโร (alemán coloniero_{อาเลมัน โกโลเนียโร}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นสำเนียงอาลามันน์ ใช้ในเมืองโคโลเนียโตบาร์
• ภาษาอังกฤษ: เป็นภาษาต่างประเทศที่มีความต้องการเรียนรู้สูงที่สุด และใช้กันในหมู่นักวิชาชีพ นักวิชาการ และชนชั้นกลางและสูง อันเป็นผลมาจากการสำรวจน้ำมันโดยบริษัทต่างชาติ นอกจากนี้ยังได้รับการยอมรับว่าเป็นภาษากลาง ในทางวัฒนธรรม ภาษาอังกฤษเป็นเรื่องปกติในเมืองทางใต้ เช่น เทศบาลเอลกัลเญา และอิทธิพลของภาษาอังกฤษพื้นเมือง (ภาษาครีโอลที่ใช้ภาษาอังกฤษเป็นฐาน) ปรากฏชัดในเพลงพื้นบ้านและเพลงคาลิปโซจากภูมิภาคนี้ มีการนำสำเนียงต่าง ๆ ของภาษาครีโอลที่ใช้ภาษาอังกฤษเป็นฐานในแคริบเบียนตะวันออกเข้ามาในเวเนซุเอลาโดยชาวตรินิแดดและผู้อพยพชาวอินเดียตะวันตกของอังกฤษอื่น ๆ ซึ่งเรียกโดยรวมว่าภาษาครีโอลอังกฤษแบบเวเนซุเอลา มีการใช้ภาษาครีโอลแอนทิลลีสหลากหลายรูปแบบโดยชุมชนเล็ก ๆ ในเอลกัลเญาและคาบสมุทรปาเรีย
• ภาษาอื่น ๆ เช่น ภาษาบาสก์ และ ภาษากาลิเซีย ก็มีผู้พูดในชุมชนขนาดใหญ่เช่นกัน

มีความพยายามในการอนุรักษ์ภาษาและวัฒนธรรมของชนพื้นเมือง โดยมีโครงการส่งเสริมการใช้ภาษาพื้นเมืองในการศึกษาและสื่อต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม ความท้าทายยังคงมีอยู่มากในการรักษความหลากหลายทางภาษาของประเทศ ท่ามกลางอิทธิพลที่แข็งแกร่งของภาษาสเปน

10.4. ศาสนา

ศาสนาที่มีอิทธิพลมากที่สุดและมีผู้นับถือเป็นส่วนใหญ่ในเวเนซุเอลาคือ ศาสนาคริสต์ จากผลสำรวจในปี 2011 ประชากรประมาณ 71% นับถือนิกายโรมันคาทอลิก และอีกประมาณ 17% นับถือนิกายโปรเตสแตนต์ (ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มอีแวนเจลิคัล) ทำให้โดยรวมแล้วชาวคริสต์คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 88% ของประชากร ศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกเข้ามาในเวเนซุเอลาพร้อมกับการล่าอาณานิคมของสเปน และยังคงมีบทบาทสำคัญในวัฒนธรรมและสังคมของประเทศจนถึงปัจจุบัน ส่วนกลุ่มโปรเตสแตนต์มีการเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา

ประมาณ 8% ของชาวเวเนซุเอลาระบุว่าตนเองไม่มีศาสนา (รวมถึงผู้ไม่เชื่อในพระเจ้า (atheist) หรือผู้ไม่แน่ใจในเรื่องพระเจ้า (agnostic))

อีกประมาณ 3% ของประชากรนับถือศาสนาอื่น ๆ ซึ่งรวมถึงซานเตเรีย (ประมาณ 1%), ศาสนาอิสลาม (ชุมชนมุสลิมกว่า 100,000 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้สืบเชื้อสายมาจากชาวเลบานอนและซีเรีย อาศัยอยู่ในรัฐนวยบาเอสปาร์ตา ปุนโตฟิโฆ และเขตการากัส), ดรูซ (คาดว่ามีประมาณ 60,000 คน เป็นชุมชนดรูซที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งนอกตะวันออกกลาง), พระพุทธศาสนา (ผู้ปฏิบัติธรรมกว่า 52,000 คน ส่วนใหญ่เป็นชาวจีน ญี่ปุ่น และเกาหลี) และศาสนายูดาห์ (ชุมชนชาวยิวมีจำนวนลดลงเหลือต่ำกว่า 7,000 คนในปี 2015 จาก 22,000 คนในปี 1999) ประมาณ 1% ของผู้ตอบแบบสำรวจไม่ได้ระบุศาสนา

รัฐธรรมนูญเวเนซุเอลารับรองเสรีภาพในการนับถือศาสนา อย่างไรก็ตาม มีรายงานความตึงเครียดระหว่างรัฐบาลกับสถาบันศาสนาบางแห่ง โดยเฉพาะคริสตจักรคาทอลิก ซึ่งมักวิพากษ์วิจารณ์นโยบายของรัฐบาล ศาสนามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันและวัฒนธรรมของชาวเวเนซุเอลาจำนวนมาก เห็นได้จากเทศกาลทางศาสนาและการเฉลิมฉลองต่าง ๆ ที่จัดขึ้นทั่วประเทศ

10.5. สาธารณสุข

ระบบสาธารณสุขของเวเนซุเอลาเคยได้รับการพัฒนาและขยายการเข้าถึงบริการผ่านโครงการต่าง ๆ เช่น มิชชั่น บาร์ริโอ อาเดนโตร (Misión Barrio Adentro_{มิซิออน บาร์ริโอ อาเดนโตร}^{ภาษาสเปน}) ซึ่งเป็นโครงการที่รัฐบาลอูโก ชาเบซริเริ่มขึ้น โดยร่วมมือกับแพทย์ชาวคิวบาเพื่อให้การดูแลสุขภาพเบื้องต้นแก่ชุมชนที่ด้อยโอกาส อย่างไรก็ตาม ประสิทธิภาพและสภาพการทำงานของโครงการนี้ถูกวิพากษ์วิจารณ์ และมีรายงานว่าสถานประกอบการของบาร์ริโอ อาเดนโตรจำนวนมากถูกทอดทิ้งหรือขาดแคลนทรัพยากร

สถานการณ์ปัจจุบันและผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจ:
วิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองที่ยืดเยื้อได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบสาธารณสุขของเวเนซุเอลา:

• การขาดแคลนยาและเวชภัณฑ์: โรงพยาบาลและคลินิกทั่วประเทศเผชิญกับการขาดแคลนยาที่จำเป็น อุปกรณ์ทางการแพทย์ และเวชภัณฑ์อย่างรุนแรง ทำให้การรักษาโรคพื้นฐานและโรคเรื้อรังเป็นไปได้ยาก
• การอพยพของบุคลากรทางการแพทย์: แพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์จำนวนมากได้อพยพออกนอกประเทศเนื่องจากสภาพการทำงานที่ย่ำแย่ ค่าตอบแทนต่ำ และการขาดแคลนทรัพยากร ทำให้เกิดภาวะขาดแคลนบุคลากรทางการแพทย์อย่างหนัก
• การเสื่อมโทรมของโครงสร้างพื้นฐาน: โรงพยาบาลและสถานพยาบาลหลายแห่งมีสภาพทรุดโทรม ขาดการบำรุงรักษา และขาดแคลนน้ำประปาและไฟฟ้าที่สม่ำเสมอ
• การกลับมาระบาดของโรคติดต่อ: โรคที่เคยควบคุมได้แล้ว เช่น หัด โรคคอตีบ และมาลาเรีย กลับมาระบาดอีกครั้งเนื่องจากระบบสาธารณสุขที่อ่อนแอและการขาดแคลนวัคซีน
• ภาวะทุพโภชนาการ: วิกฤตเศรษฐกิจทำให้ประชาชนจำนวนมากไม่สามารถเข้าถึงอาหารได้อย่างเพียงพอ ส่งผลให้เกิดภาวะทุพโภชนาการ โดยเฉพาะในเด็กและกลุ่มเปราะบาง ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพและพัฒนาการในระยะยาว
• อัตราการตายของทารกและมารดา: มีรายงานว่าอัตราการตายของทารกและมารดาเพิ่มสูงขึ้นเนื่องจากการขาดแคลนการดูแลสุขภาพที่เหมาะสมระหว่างการตั้งครรภ์และการคลอดบุตร
• การเข้าถึงการรักษาโรคเฉพาะทาง: ผู้ป่วยโรคเรื้อรังและโรคที่ต้องการการรักษาเฉพาะทาง เช่น มะเร็ง เอชไอวี และโรคไต ประสบปัญหาในการเข้าถึงการรักษาและยาที่จำเป็นอย่างต่อเนื่อง

ดัชนีด้านสุขภาพอื่น ๆ เช่น อายุขัยเฉลี่ย เคยมีการพัฒนาที่ดีขึ้นในอดีต แต่มีแนวโน้มที่จะถดถอยลงเนื่องจากวิกฤตการณ์ในปัจจุบัน องค์กรระหว่างประเทศและกลุ่มสิทธิมนุษยชนได้แสดงความกังวลอย่างยิ่งต่อสถานการณ์ด้านสาธารณสุขในเวเนซุเอลา และเรียกร้องให้มีการดำเนินการอย่างเร่งด่วนเพื่อแก้ไขปัญหาและให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมแก่ผู้ที่ได้รับผลกระทบ

10.6. การศึกษา

ระบบการศึกษาของเวเนซุเอลาครอบคลุมตั้งแต่ระดับปฐมวัย ประถมศึกษา มัธยมศึกษา และอุดมศึกษา การศึกษาภาคบังคับครอบคลุมตั้งแต่ระดับประถมศึกษาจนถึงมัธยมศึกษาตอนต้น ในอดีต เวเนซุเอลามีความก้าวหน้าในการขยายการเข้าถึงการศึกษาและลดอัตราการไม่รู้หนังสือ โดยในปี 2008 อัตราการรู้หนังสือของผู้ใหญ่อยู่ที่ 95.2% และอัตราการเข้าเรียนสุทธิในระดับประถมศึกษาอยู่ที่ 91% และมัธยมศึกษาอยู่ที่ 63% ในปี 2005

เวเนซุเอลามีมหาวิทยาลัยของรัฐและเอกชนจำนวนมาก มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียง ได้แก่ มหาวิทยาลัยกลางเวเนซุเอลา (Central University of Venezuela, UCV) ซึ่งก่อตั้งในปี 1721 และเมืองมหาวิทยาลัยการากัสของ UCV ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโก, มหาวิทยาลัยซูเลีย (University of Zulia), มหาวิทยาลัยแห่งเทือกเขาแอนดีส (University of the Andes), มหาวิทยาลัยซิมอน โบลิบาร์ (Simón Bolívar University) และมหาวิทยาลัยแห่งตะวันออก (Universidad de Oriente) โครงการดนตรี เอลซิสเตมา (El Sistema) ซึ่งเป็นโครงการดนตรีเพื่อสังคม ก็มีชื่อเสียงระดับโลก

ปัญหาด้านการศึกษาที่เกิดจากวิกฤตเศรษฐกิจและปรากฏการณ์สมองไหล:
วิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองที่ยืดเยื้อได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบการศึกษาของเวเนซุเอลา:

• การขาดแคลนทรัพยากร: โรงเรียนและมหาวิทยาลัยจำนวนมากขาดแคลนงบประมาณ วัสดุการเรียนการสอน และสิ่งอำนวยความสะดวกพื้นฐาน เช่น น้ำประปาและไฟฟ้า
• การอพยพของครูและอาจารย์: ครูและอาจารย์จำนวนมากได้อพยพออกนอกประเทศหรือเปลี่ยนไปประกอบอาชีพอื่นเนื่องจากค่าตอบแทนต่ำและสภาพการทำงานที่ย่ำแย่ ทำให้เกิดภาวะขาดแคลนบุคลากรทางการศึกษา
• อัตราการลาออกกลางคันของนักเรียน: นักเรียนจำนวนมากต้องลาออกจากโรงเรียนกลางคันเนื่องจากปัญหาความยากจน ความหิวโหย หรือต้องไปทำงานเพื่อช่วยเหลือครอบครัว มีรายงานว่าในปี 2018 นักเรียนกว่าครึ่งหนึ่งทั่วประเทศลาออกจากโรงเรียน โดยในพื้นที่ใกล้ชายแดนมีนักเรียนลาออกมากกว่า 80%
• คุณภาพการศึกษาลดลง: ปัญหาการขาดแคลนทรัพยากรและบุคลากรส่งผลให้คุณภาพการศึกษาโดยรวมลดลงอย่างมาก
• ปรากฏการณ์สมองไหล (Brain Drain): ผู้สำเร็จการศึกษาจำนวนมาก โดยเฉพาะผู้ที่มีทักษะสูง ได้อพยพออกนอกประเทศเพื่อแสวงหาโอกาสที่ดีกว่าในต่างแดน เนื่องจากปัญหาเศรษฐกิจและความไม่มั่นคงในประเทศ มีรายงานว่าบัณฑิตชาวเวเนซุเอลากว่า 1.35 ล้านคนได้เดินทางออกนอกประเทศนับตั้งแต่เริ่มการปฏิวัติโบลิบาร์ และในปี 2013 มีรายงานว่าแพทย์ที่สำเร็จการศึกษามากกว่าครึ่งหนึ่งได้เดินทางออกจากเวเนซุเอลา ปรากฏการณ์นี้ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศในระยะยาว

สถานการณ์การศึกษาในเวเนซุเอลายังคงเป็นประเด็นที่น่ากังวลและต้องการการแก้ไขอย่างเร่งด่วนเพื่อฟื้นฟูระบบการศึกษาและสร้างอนาคตที่ดีขึ้นให้กับเยาวชนของประเทศ

10.7. ความปลอดภัยและอาชญากรรม

เวเนซุเอลาเผชิญกับปัญหาระดับอาชญากรรมที่สูงมากและเป็นหนึ่งในความกังวลหลักของประชาชน อัตราการเกิดอาชญากรรมรุนแรง เช่น การฆาตกรรม การปล้น และการลักพาตัว อยู่ในระดับที่สูงที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ในปี 2013 อัตราการฆาตกรรมอยู่ที่ประมาณ 79 รายต่อประชากร 100,000 คน และเพิ่มขึ้นเป็น 90 รายต่อ 100,000 คนในปี 2015 กรุงการากัส เมืองหลวง มีอัตราการฆาตกรรมสูงที่สุดแห่งหนึ่งในบรรดาเมืองใหญ่ทั่วโลก โดยมีผู้ถูกฆาตกรรม 122 รายต่อประชากร 100,000 คน มีรายงานว่าในเวเนซุเอลามีคนถูกฆาตกรรมทุก ๆ 21 นาที

ประเภทอาชญากรรมหลัก:

• การฆาตกรรม: อัตราการฆาตกรรมที่สูงเป็นปัญหาที่รุนแรงและส่งผลกระทบต่อความรู้สึกปลอดภัยของประชาชน
• การปล้นทรัพย์: การปล้นทั้งแบบใช้อาวุธและไม่ใช้อาวุธเกิดขึ้นบ่อยครั้ง ทั้งในที่สาธารณะและในเคหสถาน
• การลักพาตัว: การลักพาตัวเพื่อเรียกค่าไถ่ รวมถึงการลักพาตัวแบบด่วน (จับตัวประกันไปกดเงินจากตู้เอทีเอ็ม) เป็นปัญหาที่น่ากังวล
• อาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด: เวเนซุเอลาเป็นเส้นทางผ่านของการลักลอบขนส่งยาเสพติด ซึ่งนำไปสู่ความรุนแรงและอาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับแก๊งค้ายา
• อาชญากรรมทางเศรษฐกิจ: ในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจ การลักขโมยสินค้า การปล้นร้านค้า และอาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับความขาดแคลนมีเพิ่มมากขึ้น

มาตรการรักษาความปลอดภัยของรัฐ:
รัฐบาลเวเนซุเอลาได้ดำเนินมาตรการต่าง ๆ เพื่อต่อสู้กับอาชญากรรม เช่น ปฏิบัติการปลดปล่อยประชาชน (Operation Liberation of the People) ซึ่งมุ่งเป้าไปที่การกวาดล้างพื้นที่ที่ถูกควบคุมโดยแก๊งอาชญากร อย่างไรก็ตาม ประสิทธิผลของมาตรการเหล่านี้ยังคงเป็นที่ถกเถียง และมีรายงานการละเมิดสิทธิมนุษยชนระหว่างการปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่

ผลกระทบทางสังคม:
อัตราอาชญากรรมที่สูงส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อสังคมเวเนซุเอลา:

• ความหวาดกลัวและความไม่มั่นคง: ประชาชนจำนวนมากดำเนินชีวิตอยู่ด้วยความหวาดกลัวและรู้สึกไม่ปลอดภัย
• ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ: อาชญากรรมส่งผลเสียต่อการลงทุน ธุรกิจ และการท่องเที่ยว
• การสูญเสียชีวิตและทรัพย์สิน: ประชาชนจำนวนมากตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรม สูญเสียชีวิตและทรัพย์สิน
• การอพยพย้ายถิ่น: ความไม่ปลอดภัยเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้ชาวเวเนซุเอลาจำนวนมากอพยพออกนอกประเทศ

สภาพเรือนจำและการกระทำที่เกินกว่าเหตุของเจ้าหน้าที่ตำรวจ:

• สภาพเรือนจำ: ระบบเรือนจำของเวเนซุเอลาเผชิญกับปัญหาความแออัดยัดเยียดอย่างรุนแรง โดยมีรายงานว่าเรือนจำประมาณ 33 แห่ง รองรับผู้ต้องขังได้เพียง 14,000 คน แต่มีผู้ต้องขังจริงถึงประมาณ 50,000 คน สภาพความเป็นอยู่ในเรือนจำย่ำแย่ ขาดแคลนอาหาร น้ำสะอาด และการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม ทำให้เกิดความรุนแรงและการละเมิดสิทธิมนุษยชนภายในเรือนจำบ่อยครั้ง
• การกระทำที่เกินกว่าเหตุของเจ้าหน้าที่ตำรวจ: มีรายงานการใช้กำลังเกินกว่าเหตุ การทุจริต และการมีส่วนเกี่ยวข้องกับอาชญากรรมของเจ้าหน้าที่ตำรวจบางนาย ซึ่งบั่นทอนความเชื่อมั่นของประชาชนต่อระบบยุติธรรม อัตราการดำเนินคดีอาญาสำเร็จมีเพียงไม่ถึง 2% ของคดีที่รายงาน

ปัญหาความปลอดภัยและอาชญากรรมยังคงเป็นความท้าทายที่สำคัญสำหรับเวเนซุเอลา และต้องการการปฏิรูปอย่างครอบคลุมในระบบยุติธรรมและหน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย

10.8. สิทธิมนุษยชน

สถานการณ์สิทธิมนุษยชนในเวเนซุเอลาเป็นประเด็นที่น่ากังวลอย่างยิ่งและได้รับการวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางจากทั้งองค์กรในประเทศและระหว่างประเทศ เช่น ฮิวแมนไรตส์วอตช์ (Human Rights Watch) และ องค์การนิรโทษกรรมสากล (Amnesty International) ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายใต้รัฐบาลของอูโก ชาเบซ และนิโกลัส มาดูโร มีรายงานการละเมิดสิทธิมนุษยชนในหลายด้าน:

• เสรีภาพในการแสดงออกและการรวมกลุ่ม: มีการจำกัดเสรีภาพในการแสดงออกอย่างเข้มงวด สื่ออิสระถูกคุกคาม ปิดกั้น หรือถูกรัฐบาลเข้าควบคุม นักข่าว นักปกป้องสิทธิมนุษยชน และผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลมักเผชิญกับการข่มขู่ การจับกุม และการดำเนินคดี การประท้วงอย่างสันติมักถูกสลายด้วยกำลังเกินกว่าเหตุ
• การปราบปรามทางการเมือง: ผู้นำฝ่ายค้าน นักกิจกรรมทางการเมือง และผู้เห็นต่างจำนวนมากถูกจับกุม คุมขัง หรือถูกดำเนินคดีในข้อหาที่มีแรงจูงใจทางการเมือง มีรายงานการการบังคับบุคคลให้สูญหายและการทรมานผู้ถูกควบคุมตัวทางการเมือง
• ความเป็นอิสระของฝ่ายตุลาการ: ระบบตุลาการ โดยเฉพาะศาลยุติธรรมสูงสุด ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าขาดความเป็นอิสระและมักตัดสินคดีที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐบาล ทำให้การเข้าถึงความยุติธรรมสำหรับผู้ที่ถูกละเมิดสิทธิเป็นไปได้ยาก
• การใช้กำลังเกินกว่าเหตุของเจ้าหน้าที่รัฐ: กองกำลังความมั่นคงถูกกล่าวหาว่าใช้กำลังเกินกว่าเหตุในการควบคุมฝูงชนและการปราบปรามผู้ประท้วง ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก
• สภาพเรือนจำที่เลวร้าย: เรือนจำในเวเนซุเอลามีความแออัดยัดเยียดอย่างรุนแรง ขาดแคลนอาหาร น้ำสะอาด และการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม ทำให้เกิดความรุนแรง การแพร่ระบาดของโรค และการเสียชีวิตของผู้ต้องขัง
• สิทธิทางเศรษฐกิจและสังคม: วิกฤตเศรษฐกิจได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อสิทธิทางเศรษฐกิจและสังคมของประชาชน ประชาชนจำนวนมากไม่สามารถเข้าถึงอาหาร ยารักษาโรค และบริการพื้นฐานได้อย่างเพียงพอ ทำให้เกิดภาวะทุพโภชนาการและปัญหาสุขภาพที่รุนแรง
• สภาพความเป็นอยู่ของกลุ่มเปราะบาง: กลุ่มเปราะบาง เช่น เด็ก ผู้สูงอายุ สตรี และชนพื้นเมือง เป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตการณ์มากที่สุด พวกเขาเผชิญกับความยากลำบากในการเข้าถึงความช่วยเหลือและการคุ้มครองสิทธิ
• วิกฤตผู้ลี้ภัย: การละเมิดสิทธิมนุษยชนและความยากลำบากทางเศรษฐกิจได้ผลักดันให้ชาวเวเนซุเอลาหลายล้านคนต้องอพยพออกนอกประเทศ ก่อให้เกิดวิกฤตผู้ลี้ภัยครั้งใหญ่ในภูมิภาค

รัฐบาลเวเนซุเอลามักปฏิเสธข้อกล่าวหาเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชนและกล่าวหาว่าเป็นการแทรกแซงจากต่างชาติ อย่างไรก็ตาม รายงานจากองค์กรสิทธิมนุษยชนและหน่วยงานของสหประชาชาติได้บันทึกหลักฐานการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างกว้างขวางและเป็นระบบในประเทศ สถานการณ์สิทธิมนุษยชนยังคงเป็นประเด็นที่น่ากังวลและต้องการการแก้ไขอย่างเร่งด่วน

10.9. ปัญหาการทุจริต

การทุจริตเป็นปัญหาที่หยั่งรากลึกและแพร่หลายในสังคมเวเนซุเอลามาเป็นเวลานาน และสถานการณ์ยิ่งเลวร้ายลงในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อเศรษฐกิจ การเมือง และความเชื่อมั่นของสาธารณชน เวเนซุเอลามักถูกจัดอันดับให