ธ็อกค์

1. ภาพรวม

โธค (Þökk_โธค^{Norse, Old}) หรือที่รู้จักกันในชื่อทอค เป็น ยอทุนน์ หรือยักษ์ในเทพปกรณัมของชาวนอร์ส เธอเป็นที่รู้จักจากบทบาทสำคัญในตำนานการตายของบัลเดอร์ ซึ่งเป็นเทพแห่งแสงสว่างและความบริสุทธิ์ โธคได้รับการตีความอย่างกว้างขวางว่าเป็นโลกิ เทพแห่งการหลอกลวงที่ปลอมตัวมา ชื่อของเธอ Þökk_โธค^{Norse, Old} ในภาษานอร์สเก่าและภาษาไอซ์แลนด์มีความหมายว่า "ขอบคุณ" หรือ "ความกตัญญู" แต่การกระทำของเธอกลับตรงกันข้ามกับความหมายของชื่อโดยสิ้นเชิง

2. ความหมายและตัวตนทางตำนาน

ชื่อของโธค Þökk_โธค^{Norse, Old} แปลว่า "ขอบคุณ" หรือ "ความกตัญญู" ในภาษานอร์สเก่าและภาษาไอซ์แลนด์ อย่างไรก็ตาม การกระทำของเธอในตำนานกลับแสดงถึงความไม่ยินดียินร้ายและเป็นปฏิปักษ์ ซึ่งตรงกันข้ามกับความหมายของชื่ออย่างสิ้นเชิง การตีความที่แพร่หลายที่สุดในหมู่นักวิชาการและผู้ศึกษาเทพปกรณัมคือ โธคไม่ใช่ยักษ์ตนจริง แต่เป็นโลกิที่ปลอมตัวมา โลกิเป็นเทพเจ้าที่ขึ้นชื่อเรื่องความเจ้าเล่ห์ การหลอกลวง และการก่อกวนในหมู่เอซีร์ การที่โลกิปลอมตัวเป็นโธคเพื่อขัดขวางการกลับมาของบัลเดอร์จากเฮลนั้น สอดคล้องกับลักษณะนิสัยของเขาที่มักจะสร้างความเดือดร้อนและเป็นปรปักษ์ต่อเทพองค์อื่น ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบัลเดอร์ ซึ่งเป็นเทพที่ได้รับการยกย่องและเป็นที่รักของทุกคน

3. บทบาทในตำนานของบัลเดอร์

บทบาทของโธคมีความสำคัญอย่างยิ่งในเรื่องราวโศกนาฏกรรมการตายของบัลเดอร์ หลังจากที่บัลเดอร์ถูกสังหารลง เฮอร์โมด บุตรชายของโอดินน์ ได้ขี่ม้าสเลย์ปนีร์ไปยังเฮล ซึ่งเป็นอาณาจักรแห่งความตาย เพื่อเจรจากับเฮล ผู้ปกครองอาณาจักรนั้น เพื่อขอให้บัลเดอร์กลับคืนสู่โลกคนเป็น เฮลตกลงที่จะปล่อยบัลเดอร์กลับมา หากสิ่งมีชีวิตและสรรพสิ่งทั้งหมดในโลกหลั่งน้ำตาเพื่อเขา ด้วยความหวังที่เปี่ยมล้น เหล่าเอซีร์จึงส่งผู้ส่งสารออกไปทั่วทุกมุมโลก เพื่อขอให้ทุกสิ่งทุกอย่างร้องไห้ให้กับบัลเดอร์ และทุกสิ่งก็ร้องไห้ให้เขา ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์ สัตว์ ต้นไม้ หรือแม้แต่ก้อนหิน

อย่างไรก็ตาม เมื่อผู้ส่งสารเดินทางกลับมา หลังจากที่ได้ทำภารกิจสำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี พวกเขาได้พบกับหญิงยักษ์ตนหนึ่งนั่งอยู่ในถ้ำ เธอเรียกตัวเองว่าโธค ผู้ส่งสารได้วิงวอนขอให้เธอหลั่งน้ำตาเพื่อบัลเดอร์ เพื่อให้เขาสามารถกลับมาจากเฮลได้ แต่โธคกลับตอบด้วยถ้อยคำที่เย็นชาและไร้ความเมตตาว่า:

:โธคจะหลั่งน้ำตา
:ที่ปราศจากน้ำ
:เพื่อความหายนะของบัลเดอร์
:ไม่ว่าจะยังมีชีวิตอยู่หรือตายไปแล้ว
:ข้าไม่เคยรักบุตรชายของชายชั่วผู้นั้น
:ขอให้เฮลจงยึดมั่นในสิ่งที่นางมีอยู่เถิด!

คำปฏิเสธของโธคที่ไม่อาจหลั่งน้ำตาให้กับบัลเดอร์ ทำให้เงื่อนไขของเฮลไม่สมบูรณ์ และบัลเดอร์จึงถูกบังคับให้ต้องอยู่ในอาณาจักรเฮลต่อไป การกระทำนี้ถือเป็นการขัดขวางการกลับมาของบัลเดอร์อย่างสมบูรณ์ และเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้บัลเดอร์ไม่สามารถฟื้นคืนชีพได้ ผู้คนในเทพปกรณัมเชื่อว่าหญิงยักษ์โธคที่ปรากฏตัวในถ้ำนั้น แท้จริงแล้วคือโลกิ บุตรชายของเลาเฟย์ ผู้ซึ่งก่อความชั่วร้ายมากที่สุดในหมู่เหล่าเอซีร์

4. แหล่งที่มาทางวรรณกรรม

ข้อมูลหลักที่กล่าวถึงโธคและบทบาทของเธอในตำนานการตายของบัลเดอร์พบได้ในงานเขียนชิ้นสำคัญของเทพปกรณัมของชาวนอร์สคือ โพรสเอ็ดดา (Prose Edda) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนของ กิลฟาจินนิง (Gylfaginning) บทที่ 49 ซึ่งเป็นส่วนที่เล่าเรื่องราวการสร้างโลก เทพเจ้า และตำนานสำคัญต่าง ๆ ของชาวนอร์ส

5. หัวข้อที่เกี่ยวข้อง

• บัลเดอร์
• เฮล (อาณาจักร)
• โลกิ
• เฮอร์โมด
• เอซีร์
• โพรสเอ็ดดา
• กิลฟาจินนิง
• ยอทุนน์