1. ภาพรวม
ฌอง ชอร์กาเอฟ (เกิดเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม ค.ศ. 1939) เป็นอดีตนักฟุตบอลอาชีพชาวฝรั่งเศส และผู้จัดการทีม เขาได้รับการยอมรับในฐานะกองหลังที่แข็งแกร่งและมีฝีมือ และเป็นที่รู้จักจากอาชีพที่ยาวนานในลีกฝรั่งเศส รวมถึงการเป็นตัวแทนทีมชาติฝรั่งเศสในการแข่งขันระดับนานาชาติ บทความนี้จะให้ภาพรวมเกี่ยวกับเส้นทางอาชีพของเขา ตั้งแต่ภูมิหลังครอบครัว การเล่นในระดับสโมสรและทีมชาติ บทบาทการเป็นผู้จัดการทีม ไปจนถึงชีวิตส่วนตัวและเกียรติยศที่ได้รับ
2. ชีวิตช่วงต้นและภูมิหลังครอบครัว
ฌอง ชอร์กาเอฟ เกิดเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม ค.ศ. 1939 ที่ชาร์วีเยอ-ชาวาญู ซึ่งเป็นชุมชนในจังหวัดอีแซร์ ทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศฝรั่งเศส เขาเกิดในครอบครัวที่มีภูมิหลังทางชาติพันธุ์ที่หลากหลาย โดยมีบิดาเป็นชาวคัลมึก และมารดาเป็นชาวโปแลนด์ ภูมิหลังทางวัฒนธรรมนี้สะท้อนถึงความหลากหลายในสังคมฝรั่งเศส
3. อาชีพนักฟุตบอล
ฌอง ชอร์กาเอฟเริ่มต้นและสร้างชื่อเสียงในอาชีพนักฟุตบอลอาชีพทั้งในระดับสโมสรและในระดับทีมชาติฝรั่งเศส
3.1. อาชีพสโมสร
ชอร์กาเอฟเริ่มต้นเส้นทางอาชีพนักฟุตบอลอาชีพกับสโมสรโอลิมปิกลียง โดยได้ลงสนามนัดแรกในวันที่ 28 ธันวาคม ค.ศ. 1958 ในการแข่งขันกับลีโมฌ แอฟเซ ในช่วงแรกของอาชีพ เขาเริ่มต้นในตำแหน่งกองหน้า แต่ภายหลังได้เปลี่ยนมาเล่นในตำแหน่งเซ็นเตอร์แบ็ก ซึ่งเป็นตำแหน่งที่เขาโดดเด่นและสร้างชื่อเสียงอย่างมาก
ตลอดอาชีพการค้าแข้ง ชอร์กาเอฟใช้เวลาถึง 16 ฤดูกาลในการเล่นในลีกสูงสุดสองระดับของฝรั่งเศส โดยเขาเล่นให้กับสี่สโมสรหลัก ได้แก่:
- โอลิมปิกลียง: 8 ฤดูกาล (ค.ศ. 1958-1966) ลงสนามไป 155 นัด ทำได้ 18 ประตู
- โอลิมปิกมาร์แซย์: 4 ฤดูกาล (ค.ศ. 1966-1970) ลงสนามไป 139 นัด ทำได้ 12 ประตู
- ปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง: 2 ฤดูกาล (ค.ศ. 1970-1972) ลงสนามไป 64 นัด ทำได้ 7 ประตู
- ปารีส แอฟเซ: 2 ฤดูกาล (ค.ศ. 1972-1974) ลงสนามไป 64 นัด ทำได้ 3 ประตู
รวมการลงสนามตลอดอาชีพสโมสรของเขาทั้งหมด 422 นัด ทำได้ 40 ประตูในลีกฝรั่งเศส เขามีบทบาทสำคัญในการพาทีมคว้าแชมป์กุปเดอฟร็องส์ถึงสองครั้ง โดยครั้งแรกกับลียงในปี ค.ศ. 1964 และครั้งที่สองกับมาร์แซย์ในปี ค.ศ. 1969 นอกจากนี้ เขายังช่วยให้ปารีแซ็ง-แฌร์แม็งคว้าแชมป์ดิวิชัน 2 ในฤดูกาล 1970-71 อีกด้วย
3.2. อาชีพระดับนานาชาติ
ในระดับนานาชาติ ฌอง ชอร์กาเอฟได้ลงเล่นให้กับฟุตบอลทีมชาติฝรั่งเศสรวม 48 นัด ระหว่างปี ค.ศ. 1964 ถึง ค.ศ. 1972 โดยทำได้ 3 ประตู เขาประเดิมสนามให้กับทีมชาติฝรั่งเศสในวันที่ 4 ตุลาคม ค.ศ. 1964 ในการแข่งขันกับทีมชาติลักเซมเบิร์ก
ชอร์กาเอฟเป็นส่วนหนึ่งของทีมชาติฝรั่งเศสที่เข้าร่วมการแข่งขันฟุตบอลโลก 1966 ในประเทศอังกฤษ ซึ่งเป็นหนึ่งในทัวร์นาเมนต์สำคัญในอาชีพของเขา แม้ว่าฝรั่งเศสจะไม่ประสบความสำเร็จมากนักในครั้งนั้น แต่ประสบการณ์ในฟุตบอลโลกก็เป็นเครื่องยืนยันถึงสถานะของเขาในฐานะนักฟุตบอลชั้นนำของประเทศ
มีเรื่องเล่าที่น่าสนใจเกี่ยวกับชอร์กาเอฟและครอบครัวของเขา โดยมีการกล่าวถึงการที่เขาเคยเผชิญหน้ากับปาโบล ฟอร์ลัน จากทีมชาติอุรุกวัยในฟุตบอลโลก 1966 และอีก 36 ปีต่อมา ลูกชายของพวกเขาคือยูริ ชอร์กาเอฟ และดิเอโก ฟอร์ลัน ก็ได้ลงสนามเผชิญหน้ากันในฟุตบอลโลก 2002 อย่างไรก็ตาม ข้อเท็จจริงคือ ในการแข่งขันปี ค.ศ. 1966 มีเพียงฌองเท่านั้นที่ได้ลงสนามเป็นตัวจริง ส่วนในการแข่งขันปี ค.ศ. 2002 ลูกชายของทั้งสองคนไม่ได้ลงสนาม
4. อาชีพผู้จัดการทีม
หลังจากสิ้นสุดอาชีพนักฟุตบอล ฌอง ชอร์กาเอฟยังคงผูกพันกับวงการฟุตบอลในฐานะผู้จัดการทีมและโค้ช ในปี ค.ศ. 1972 ขณะที่เขายังเป็นผู้เล่นอยู่ที่ปารีส แอฟเซ เขาก็ได้รับบทบาทเป็นผู้จัดการทีมรักษาการของสโมสรชั่วคราวเป็นเวลาสองนัด
เมื่อเลิกเล่นฟุตบอลอย่างเป็นทางการ เขาเริ่มต้นอาชีพโค้ชกับสโมสรระดับเยาวชนอย่าง ยูจีเอ ลียง-เดซีน (UGA Lyon-Décines) ในปี ค.ศ. 1981 ชอร์กาเอฟเข้ารับตำแหน่งผู้จัดการทีมของเกรอนอบล์ ซึ่งเป็นสโมสรในดิวิชัน 2 เขาคุมทีมเกรอนอบล์อยู่สองฤดูกาล ก่อนจะย้ายไปคุมทีมอาแอส แซ็ง-เอเตียน ซึ่งเป็นสโมสรในลีกสูงสุดของฝรั่งเศส โดยคุมทีมอยู่หนึ่งฤดูกาล (ค.ศ. 1983-1984)
ระหว่างปี ค.ศ. 1986 ถึง ค.ศ. 1987 ชอร์กาเอฟได้กลับมาร่วมงานกับฟุตบอลทีมชาติฝรั่งเศสอีกครั้งในฐานะผู้ช่วยผู้จัดการทีม หลังจากนั้น เขาก็กลับไปรับหน้าที่โค้ชให้กับยูจีเอ ลียง-เดซีนอีกครั้ง แสดงให้เห็นถึงความผูกพันกับสโมสรแห่งนี้
5. กิจกรรมด้านการบริหารและอื่น ๆ
หลังจากยุติบทบาทการเป็นผู้จัดการทีม ฌอง ชอร์กาเอฟยังคงมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในวงการฟุตบอลฝรั่งเศสในด้านการบริหารจัดการ โดยในปี ค.ศ. 2000 เขาได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธานคณะกรรมการกุปเดอฟร็องส์ ซึ่งเป็นถ้วยฟุตบอลที่เก่าแก่และสำคัญที่สุดของฝรั่งเศส เขาดำรงตำแหน่งนี้เป็นระยะเวลาเจ็ดปี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความเชื่อมั่นในความสามารถด้านการบริหารและความเข้าใจในฟุตบอลของเขา
ในเดือนเมษายน ค.ศ. 2007 เขากลับไปที่สโมสรยูจีเอ ลียง-เดซีนอีกครั้ง โดยครั้งนี้ในบทบาทที่สำคัญยิ่งกว่า นั่นคือผู้จัดการทั่วไป ซึ่งเป็นตำแหน่งที่รับผิดชอบด้านการดำเนินงานและบริหารจัดการของสโมสรโดยรวม บทบาทเหล่านี้สะท้อนถึงการอุทิศตนอย่างต่อเนื่องของเขาให้กับวงการฟุตบอลฝรั่งเศส
6. ชีวิตส่วนตัว
ฌอง ชอร์กาเอฟเป็นที่รู้จักในฐานะบุคคลสำคัญในตระกูลนักฟุตบอล ลูกชายของเขาทั้งสองคนคือยูริ ชอร์กาเอฟ และมิกา ชอร์กาเอฟ ได้เจริญรอยตามบิดาในการเป็นนักฟุตบอลอาชีพ นอกจากนี้ หลานชายของเขาคือโออาน ชอร์กาเอฟ ก็เป็นนักฟุตบอลเช่นกัน
ยูริ ชอร์กาเอฟ ลูกชายของฌอง ถือเป็นนักฟุตบอลที่มีชื่อเสียงและประสบความสำเร็จอย่างสูง เขาลงเล่นให้กับทีมชาติฝรั่งเศสในฟุตบอลโลก 1998 และฟุตบอลโลก 2002 รวมถึงฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป 1996 และฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป 2000 ยูริมีส่วนสำคัญในการพาทีมชาติฝรั่งเศสคว้าแชมป์ฟุตบอลโลก 1998 บนแผ่นดินบ้านเกิด และแชมป์ฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป 2000
ฌอง ชอร์กาเอฟ มีชื่อเล่นที่เพื่อนร่วมงานและแฟนบอลเรียกกันว่า "ชูคี" (Tchouki) เขามีส่วนสูงประมาณ 173 cm
7. เกียรติยศ
ฌอง ชอร์กาเอฟได้รับเกียรติยศและรางวัลมากมายตลอดอาชีพการงานของเขา ทั้งในระดับสโมสรและรางวัลส่วนตัว:
โอลิมปิกลียง
- กุปเดอฟร็องส์: ค.ศ. 1963-64
- รองชนะเลิศ กุปเดอฟร็องส์: ค.ศ. 1962-63
โอลิมปิกมาร์แซย์
- กุปเดอฟร็องส์: ค.ศ. 1968-69
ปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง
- ดิวิชัน 2: ค.ศ. 1970-71
เกียรติยศส่วนตัว
- กองหลังตัวเต็ม (Full-back) ยอดเยี่ยมของฝรั่งเศส: ค.ศ. 1970-71